O ljudskom organizmu - rečnik pojmova I

PATOLOGIJA- Je nauka o bolestima. Bavi se uzrokom, postankom i razvojem bolesti.

PEGAVAC(pegavi tifus)- Je akutna infektivna bolest prouzrokovana Rickettsiom prowazeki, a prenosi se isključivo belim vašima (Pediculus humanis corporis).Bolest je cikličnog toka i prolazi kroz tri stadijuma:
•prodromalni ili invazivni stadijum, traje 3-5 dana
•tifozni ili egzantematični stadijum, traje 7-10 dana
•stadijum rekonvalesecencije, traje 20-30 dana
Nakon inkubacije koja traje 10-14 dana dolazi do pojave ospe i teškog tifoznog stanja. Bolest počinje naglo sa jezom, drhtavicom, glavoboljom, pojavom mučnine i povraćanjem. Javlja se bol u svim mišićima i zglobovima, temperatura dostiže 39-40 stepeni, bolesnik je upadljivo crvenog lica i očiju, neraspoložen, ćutljiv, koža je topla, suva, crvena, jezik je suv, ispucao. Stanje svesti je očuvano, ali moguće su promene u vidu uznemirenosti, pomućenja senzorijuma ili pojava delirantnog stanja.
Zatim nastaje drugi, tifozni stadijum koje se karakteriše tifoznim stanjem, pojavom ospe, hepatosplenomegalijom (uvećane jetra i slezine) i visokom temperaturom tipa kontinue. Bolesnik bunca, uznemiren je, neposlušan, razdražljiv, agresivan prema okolini i prema sebi, mogući su suicidi. Iz stanja agresivnosti i razdražljivosti ponovo ulazi u stanje najteže depresije. Javalja se ospa, koja se gubi na pritisak, a nema je na licu, dlanovima i tabanima. Eflorescencije po koži su neujednačene po veličini i izgledu od makule i petehije, što zavisi od težine kliničke slike. Petehijalna ospa se održava desetak dana a za to vreme menja boju, od crvene preko žute zelene postaje mrka. Zbog ovako izmenjene boje dobija se utisak prljave kože koja je dobila naziv koža beskućnika – Cutis vagantium. Ovaj stadijum traje 12-14 dana.

Znaci bolesti su: nagli početak drhtavice,visoke temperature(39-40C), zatim, zažareno lice, opšta slabost i pojava bolova u mišićima bolesnika.

PEDIJATRIJA- Grana medicine koja se bavi zdravim i bolesnim detetom.

PEDIOFOBIJA- Strah od lutaka.

PEDOFILIJA(paidos- dete,fileo-volim,ljubav)-Je naziv za polnu privlačnost koju odrasle osobe osećaju prema deci. Dakle, pedofilija je seksualna nastranost koja se ogleda u seksualnoj privlačnosti prema deci istog, suprotnog ili oba pola i strogo se kažnjava u svim zemljama.

PEDOFOBIJA- Strah od dece.

PEKATOFOBIJA- Strah od greha.

PENTERAFOBIJA- Strah od svekrve ili tašte.

PENETRACIJA- Označava prodiranje,probijanje.

PEPTONI- Varenje, belančevine.

PERVERZIJA- Predstavlja sa psihopatske tačke gledišta, svaka nastranost, izopačenost ili devijacija u odnosu na socijalne i moralne norme koje društvo žigoše i sankcioniše.Nastranost, izopačenost, izvitoperenost pojedinih radnji i nagona u pogledu njihovog cilja, načina izvršavanja ili objekta smatra se perverzijom. Manje ili više impulzivno psihopatološko stanje u vidu izopačenosti polnog nagona , odnosno njegovog cilja i načina zadovoljavanja ili izbora erotskog doživljaja nazivamo seksualna perverzija. Postoje više grupa: U prvu grupu spadaju:
1. egzibicionizam(težnja za vlastitim pokazivanjem, isticanjem samog sebe, ali i seksualno nastrano ponašanje koje se očituje pokazivanjem delova tela ili polnih organa drugim ljudima pri čemu egzibicionisti postižu polni užitak i zadovoljavanje, koje u najtežim slučajevima može biti popraćeno masturbacijom.
2.transvestizam( pojava da se osoba oblaći kao osoba suprotnog pola).
3.algolagnija( naziv za seksualne sklonosti koje se očituju u postizanju seksualnog zadovoljstva i stimulacije kroz bol, često povezanih uz erogene zone) i ovde ima dve podgrupe a to su: sadizam i mazohizam.
4.miksoskopija( uživanje u gledanju partnera u seksualnom odnosu sa drugom osobom).
Udrugu grupu spadaju:
1.homoseksualnost(osećanje seksualne i estetske privlačnosti i potrebe uključenja u seksualnu ili emotivnu vezu sa osobom istog pola). Ovde imamo dve podgrupe: uranizam i safizam.
2. pedofilija( naziv za polnu privlačnost koju odrasle osobe osećaju prema deci).
3.gerontofilija(naziv za seksualnu sklonost prema osobama starije životne dobi).
4. sodomija(seksualna perverzija koja se odnosi između čoveka i životinja).
5.nekrofilija( seksualno uzbuđenje ili seksualnu privlačnost prema leševima).
6.autoerotizam(zadovoljenje seksualnog nagona na sopstvenom telu ili delu tela kao objekta).

PERIARTERITIS- Arterija.

PERIOST- Stručni naziv za pokosnicu(kosti).

PERNIONES(promrzline)-Predstavljaju patološku reakciju kože i potkožnog tkiva na hladnoću.

PERSEVERACIJA(perseveratio- pstojanost, ustrajnost)-Označava ustrajnost.

PESIMIZAM-Označava negativno sagledavanje situacije i nemogućnost postizanja nekog uspeha.

PETENKOFER, MAKS FON(1818-1901)-Bio je nemački naučnik i osnivač higijene.Najveća zasluga mu je bila što je ispitivao uticaj okoline(vazduh,toplote, odeće, vode, stana itd.) na zdravlje čoveka i postavio osnovna pravila za zdravo uređenje čovekove životne sredine.

PIGMALIONIZAM- Je polni nagon upućen prema skulpturama, statuama i kipovima.Dobila je ime po Pigmalionu koji je bio legendarni kiperski vajar čijem je kipu boginja Afrodita podarila život.

PIJELOGRAFIJA- Rendgenski metod snimanja bubrega pomoću kontrasnog sredstva u cilju utvrđivanja položaja, obima, oblika bubrega i moktaćnih kanala i ispitavanje njihovog rada. Postoje dve vrste pijelografije: intravenska i retrogradna(instrumentalna).

PIKNOLEPSIJA(pyknos-razuman,lepsis-hvatanje)- Bezbrojni kratki prekidi svesti kod dece.Mogu da se jave preko sto puta preko dana. Vrlo je sličan malim epileptičkim napadima.

PILORUS- Želudac.

PILULE- Lekovi loptastog oblika, težine od 0,1-0,2 g., naročito podesni za duže davanje lekova.

PINEL,FILIP(1755-1826)- Bio je francuski psihijatar. Zalagao se za humaniji postupak sa duševnim bolesnicima, za bolju negu i lečenje u savremenije uređenim zavodima.

PIRAMIDA STAROSTI- Grafički prikaz sastava stanovništva, određenog područja, podobnim grupama starosti od 5 god. Predstavlja indikator zdravstvenog stanja stanovništva i naročito u analizama biološke snage stanovništva. Vrh piramide pokazuje o malom broju stanovništva starijih godišta, dok široki deo piramide pokazuje postojanje velikog broja osoba starijih godišta.

PIRIDOKSIN(VITAMIN B6)- Je vitamin B kompleksa rastvorljiv u vodi.