Filmske novosti...

Svet animacije na 29. Animafestu

http://www.seecult.org/vest/svet-animacije-na-29-animafestu

Jubilej Jugoslovenske kinoteke i 21. Festival nitrata

http://www.seecult.org/vest/jubilej-jugoslovenske-kinoteke-i-21-festival-nitrata

Pobednici 29. Animafesta

http://www.seecult.org/vest/pobednici-29-animafesta

Smotra hrvatskog filma prvi put u Beogradu



Smotra hrvatskog filma u Beogradu, koju prvi put organizuje Zajednica Hrvata Beograda “Tin Ujević”, svečano je počela 21. juna u Jugoslovenskoj kinoteci, a obuhvata izbor nagrađivanih kratkih i dugometražnih igranih, ali i animiranih i dokumentarnih filmova nastalih u protekle tri godine.

Prvu Smotru hrvatskog filma, posvećenu legendarnim avangardistima Dušanu Makavejevu i Mihovilu Pansiniju, otvorila je konzul Hrvatske u Beogradu Davorka Čičak, a publici se obratio i predsednik organizacije “Tin Ujević” Stipe Ercegović, umetnički direktor te manifestacije i filmski dokumentarista, koji je istakao značaj saradnje u oblasti kulture. Publiku je pozdravio i Radiša Cvetković u ime Kinoteke, a program Smotre, kojom se obeležava i Dan državnosti Republike Hrvatske (25. jun), predstavila je selektorka te manifestacije filmološkinja dr Ivana Kronja.

Program je počeo filmom “Mali” Antonija Nuića, nagrađenog Zlatnom arenom za najbolji film na 65. Pulskom filmskom festivalu 2018, a do 23. juna obuhvata i pulske dobitnike “Kratki izlet” Igora Bezinovića i “Ladu Kamenski” Sare Hribar i Marka Šantića, te kratke igrane i eksperimentalne filmove Mladena Stanića, Judite Gamulin i Sare Jurinčić, kao i svetski uspešne animacije “Ježeva kućica” Eve Cvijanović i “Biciklisti” Veljka Popovića.



Dokumentarni hrvatski film zastupljen je retrospektivom mlađeg autora Igora Bezinovića, višestruko nagrađenog u Hrvatskoj i inostranstvu.



Reprezentativni izbor Bezinovićevih filmova, uz igrani “Kratki izlet” (2017), nagrađen 2017. godine Zlatnom arenom u Puli za najbolji film, uključuje i kratke satirične i kritičke filmove o kulturi svakodnevnice, tranziciji, zakonu i prestupu, etno-dokumentarce od “Dom je tamo gdje je srce” (2013) do “Kartolina” (2018), te tragičku studiju tranzicijskog omladinskog muškog identiteta u svojevrsnom remek-delu “Veruda - film o Bojanu” (2015).

Sajt Jugoslovenske kinoteke je kinoteka.org.rs, a program se nalazi i u Kalendaru portala SEEcult.org.

(SEEcult.org)

48. Sofest – Po jutru se dan poznaje



Filmski festival u Sopotu - Sofest prikazaće od 2. do 6. jula 18 filmova u takmičarskom programu, od kojih 11 domaćih i sedam manjinskih srpskih koprodukcija, a na svečanom otvaranju nagradu za životno delo dobiće veteran srpske i jugoslovenske kinematografije Mladomir Puriša Đorđević (95).

Na specijalnoj projekciji 48. Sofesta, čiji je slogan "Po jutru se dan poznaje", biće prikazan Đorđevićev film "Jutro" (1967), kojim je "ondašnja jugoslovenska kinematografija napravila prvi veliki korak u svet" – kako je izjavio umetnički direktor Aleksandar Avramović 25. juna na konferenciji za novinare u Skupštini Beograda.

U galeriji Centra za kulturu u Sopotu biće postavljena izložba plakata za filmove reditelja i scenariste Puriše Đorđevića, a za 5. jul najavljen je panel o njegovom stvaralaštvu, uz učešće Srđana Vučinića, Radoslava Zelenovića, Dejana Dabića i Jovana Markovića.

U planu je i izdavanje monografije sa tekstovima više autora, ali i sa pričama samog Đorđevića, koji i u poodmaklom životnom dobu piše i snima. Ovih dana, kako je rekao Avramović, snima dokumentarac o Matiji Bećkoviću.

"Puriša je uvek bio ispred drugih, na čelu kolone duha i stvaralaštva. On je bežao i svojim mislima, uranjajući u nove, još slojevitije od prethodnih. Samo je deo tog vulkana misli i ideja završio na filmskoj ili video traci i u tekstovima, među kojima mnogi čekaju da dobiju svoje knjige gde bi uvek bili spremni da oplemene neke nove radoznale generacije", istakao je Avramović.



Filmski program 48. Sofesta otvoriće nagrađivani film "Šavovi" Miroslava Terzića, a od srpskih ostvarenja tu su i “Južni vetar” Miloša Avramovića, “Psi umiru sami” Nikole Petrovića, “Kralj Petar I” Petra Ristovskog, “Reži” Koste Đorđevića, “Aleksandra” Saše Radojevića, “O životu i o smrti” Predraga Velinovića, “Taksi bluz” Miroslava Stamatova, “Zlogonje” Raška Miljkovića, “Pijavice” Dragana Marinkovića i “Delirijum tremens” Gorana Markovića.

Biće prikazani i filmovi nastali u koprodukciji sa hrvatskom - “Poslednji Srbin u Hrvatskoj” Predraga Ličine i “Koja je ovo država” Vinka Brešana, “Balkanska međa” Andreja Volgina iz Rusije, “Ti imaš noć” Ivana Salatića iz Crne Gore, “Iz ljubavi” Nenada Mikovića, nastao u koprodukciji sa Poljskom, te “Granice kiše” Vlastimira Sudara i Nikole Mijovića, koprodukcija Srbije, BiH i Crne Gore, i “Između dana i noći” Andre Martinovića, takođe koprodukcija sa Crnom Gorom.

Kako Sofest ne traži premijerno prikazivanje, u konkurenciji je cela domaća produkcija iz proteklih godinu dana, a ulaz na projekcije je besplatan.

Ovi filmovi se, prema rečima Avramovića, odlikuju tematskim i žanrovskim bogatstvom, kreativnom raznolikošću i među autorima i u glumačkim kreacijama.

Zahvaljujući učešću manjinskih koprodukcija, 48. Sofest biće i svojevrsna smotra filmskih ostvarenja sa prostora bivše Jugoslavije, što je dragocena prilika za publiku da dobije uvid u tokove filmske industrije i u njen kvalitet na širem području, naveo je Avramović.

Odluke o nagradama doneće žiri koji čine: filmski poslenik Radoslav Zelenović, glumica Jovana Gavrilović - prošlogodišnja dobitnica nagrade za najbolju žensku ulogu, te filmski kritičar Dejan Dabić.



Odmah nakon Sofesta nagrađeni filmovi biće prikazani i u Domu omladine Beograda, takođe na besplatnim projekcijama.

Tradicioanlno, Sofest počinje defileom filmskih ekipa i gostiju u fijakerima, kao i vatrometom. Na svečanom otvaranju, na trgu ispred CZK Sopot, nastupiće Big bend RTS-a, grupa Kal, KUD "Kosmaj" i Jelena Tomašević.

Predsednik Odbora Sofesta, dugogodišnji predsednik Opštine Sopot Živorad Milosavljević, izjavio je da je njemu ovo već 30. izdanje filmskog festivala u Sopotu, koji je menjao koncepte i organizatore, dok nije dobio status manifestacije od značaja za Grad Beograd. “To što za ovaj festival radi Sekretarijat za kulturu Beograda zaslužuje veliku pohvalu i zahvalnost nas Sopoćana. Nastojaćemo da i ove godine bedemo dobri domaćini”, rekao je Milosavljević.

Organizator Sofesta je Centar beogradskih festivala (Cebef), čiji je v.d. direktora Damir Handanović izrazio zadovoljstvo što se kulturni programi održavaju i van centra Beograda. “Meni je ovo prvi Sofest koji radim. Potrudiću se da izgleda svetski”, rekao je Handanović.

Grad Beograd izdvojio je za Sofest 4,5 miliona dinara, a Ministarstvo kulture i informisanja Srbije 200.000 dinara, precizirala je producentkinja Darja Bajić.

U saradnji s Fakultetom dramskih umetnosti, kako je najavila, biće održana radionica Filmovanje Sofesta, a snimljeni materijal biće prikazan na zatvaranju festivala.

Prošle godine Gran pri 47. Sofesta dobio je film “Izgrednici” producentske kući Biberče, u režiji Dejana Zečevića, dok je za režiju nagrađen Lazar Bodroža za debitantski film “Ederlezi Rising”, koji je pobedio prethodno i u domaćoj konkurenciji na 46. Festu. Nagrada “Mira Stupica” za najbolju žensku ulogu dodeljena je Jovani Gavrilović za “Horizonte” reditelja Svetislava Dragomirovića, a nagradu “Bata Živojinović” za najbolju mušku ulogu dobio je Radovan Vujović za “Izgrednike”.

U konkurenciji je bilo 15 ostvarenja, uključujući manjinske koprodukcije, a nagradu publike dobio je film “Nigde” Predraga Velinovića.

(SEEcult.org)

ZFF ipak vraća ključeve Kina Europa



Umetnička organizacija Zagreb film festival (ZFF) odlučila je da ipak vrati gradskim vlastima ključeve Kina Europa, uprkos nedavnoj privremenoj meri Trgovačkog suda u Zagrebu da može da ostane u tom prostoru do okončanja parničnog spora sa Gradom Zagrebom.

Iako je to sudsko rešenje probudilo nadu u drugačiju budućnost omiljenog zagrebačkog bioskopa, a posebno u mogućnost kontinuiteta programskih aktivnosti, UO ZFF saopštava da je ne može da održi nivo kvaliteta programa dok sudbina Kina Europa zavisi od odluka koje će biti donete da budućim ročištima i dok se o konačnom ishodu sudskog procesa može samo nagađati.

“Takva pozicija stvara niz logističkih, organizacionih i finansijskih poteškoća, što nam onemogućuje da program izvodimo na dosadašnjem nivou kvaliteta. U situaciji u kojoj nije moguće predvideti hoćemo li iz kina morati izaći sutra, za nedelju dana ili za dva meseca, dosadašnje zaposlene i saradnike držimo u neizvesnosti, a distribuciju filmova i ostale programe ne možemo dogovarati”, naveo je ZFF u obrazloženju odluke da vrati ključeve Kina Europa gradskim vlastima Zagreba.

Ističući da je Kino Europa izraslo iz potrebe filmske zajednice i građana Zagreba, te da brojne manifestacije i više od 100.000 posetilaca na godišnjem nivou dovoljno govore u kojoj je meri ono funkcionisalo kao vitalni segment zagrebačkog kulturnog i društvenog života, ZFF je naveo da to bilo mesto za ponos i središte kulturnog života Zagreba, koje stoga i nije zaslužilo samo da preživljavava.

“Osnovni cilj svih naših nastojanja bio je osigurati kontinuitet rada kina na zadovoljstvo svih građana i građanki ovoga grada. Iako u tome, nažalost, nismo uspeli, naše zalaganje ipak je dovelo i do nekih konkretnih rezultata”, saopštio je ZFF, navodeći kao primer da je Gradski zavod za zaštitu spomenika kulture i prirode doneo 27. maja rešenje kojim obvezuje Grad Zagreb da izradi "detaljnu tehničku dokumentaciju za sanaciju zgrade najkasnije u roku od 120 dana".



“Svesni smo da se to može činiti kao malo postignuće, ali s obzirom na to da u gradskom budžetu i dalje ne postoji ni nacrt projekta, ni budžet za njegovu realizaciju, pozdravljamo svaki korak prema transparentnom donošenju odluka i rešavanju problema na koje smo godinama upozoravali gradske vlasti i redovno ostajali bez ikakve reakcije i odgovora”, saopštio je ZFF i poručio da će sa velikom pažnjom nastaviti da prati razvoj situacije oko Kina Europa. U međuvremenu zahvaljuje svima na podršci tokom protekla tri meseca.

Trgovački sud u Zagrebu doneo je 31. maja privremeno rešenje kojim je omogućen nastavak rada tog nezavisnog bioskopa do okončanja parničnog postupka sa Gradom. Ta sudska odluka doneta je dan nakon što je Kino Europa održao poslednju filmsku projekciju i oprostio se s publikom zbog prinudnog zatvaranja vrata usled spora sa gradskim vlastima o zakupu prostora.

Uprava Kina Europa saopštila je ranije da su gradske vlasti Zagreba odlučile da zatvore vrata tog najuspešnijeg hrvatskog nezavisnog bioskopa, uprkos nepostojanju plana za njegovo renoviranje i snažnoj pravnoj osnovi za produženje ugovora Umetničkoj organizaciji ZFF za zakup i dalje korišćenje prostora.

Uoči očekivane predaje ključeva, poslednja majska nedelja rada tog bioskopa obeležena je programom “Doviđenja, kino Europa!”, kojim je zaokruženo 11-godišnje druženje s publikom.

Kino Europa sagradila je 1924/25. godine zagrebačka porodica Müller u želji da napravi najlepši, najvažniji i najmoderniji bioskop na tom prostoru. Grad Zagreb otkupio je Kino Europa u oktobru 2007. godine, nakon uspešne akcije ZFF-a i Hrvatskog filmskog saveza "Daj mi kino". Upravljanje tim bioskopom sa dve dvorane, koji je domaćin više od 20 festivala i manifestacija, povereno je Umetničkoj organizaciji ZFF.

Ministarstvo kulture Hrvatske donelo je 2013. godine rešenje prema kojem je Kino Europa zaštićeno kulturno dobro i nacionalno blago Hrvatske. Enterijer tog bioskopa sa bogatim štukaturskim dekoracijama i postsecesijskim klasicističkim detaljima smatra se jednim od najlepših gradskih prostora.

*Foto: ZFF/Kino Europa

(SEEcult.org)

Rajku Grliću nagrada Lifka



Festival evropskog filma Palić dodelio je svoju prestižnu nagradu “Aleksandar Lifka” za 2019. godinu hrvatskom reditelju i scenaristi Rajku Grliću, autoru filmova “Samo jednom se ljubi”, “U raljama života”, “Karaula”, “Ustav republike Hrvatske” i drugih.

Domaći dobitnik nagrade “Lifka” za izuzetan doprinos evropskoj kinematografiji koji ostavlja neizbrisiv trag, kako su ranije već saopštili organizatori 26. Palićkog festivala, jeste scenograf Miljen Kljaković Kreka.

Rajko Grlić, rođen 1947. godine u Zagrebu, autor je nekih od najznačajnijih filmova u regionu, koji su prikazivani u takmičarskim programima najvećih svetskih festivala uključujući i Kan, kao i na redovnom bioskopskom repertoaru svih pet kontinenata.

Kao scenarista radio je na pet dugometražnih igranih filmova drugih režisera, kao i na televizijskoj seriji “Grlom u jagode”. Bio je i producent više dugometražnih filmova. Uz to je napisao i režirao 16 kratkometražnih filmova i 14 dokumentarnih za televiziju.

Grlić je napisao, režirao i producirao interaktivnu filmsku školu “How to Make Your Movie; An Interactive Film School”, koja je 1998. u Njujorku proglašena za najbolju svetsku multimediju.

Dobitnik je Nagrade grada Zagreba, Godišnje nagrade “Vladimir Nazor”, Nagrade “Vladimir Nazor” za životno delo, Nagrade grada Denvera za doprinos svetskom filmu… Počasni je građanin Monpeljea i počasni doktor Univerziteta u Novoj Gorici.



Autor je i autobiografske knjige “Neispričane priče” koja u formi leksikona filmskih termina donosi epizode iz njegovog života ili scenarija nesnimljenih filmova, ali je i svojevrstan prikaz društava na ovim prostorima i šire u poslednjih pedesetak godina, a predstavljena je prošle jeseni u Jugoslovenskoj kinoteci.

Nagrada “Aleksandar Lifka” biće svečano uručena dobitnicima u okviru 26. FEF Palić, koji će biti održan od 20. do 26. jula na Paliću i u Subotici, u organizaciji Otvorenog univerziteta.

Nagradu "Lifka", nazvanu imenom jednog od pionira filma na ovim prostorima, dobili su do sada: Milena Dravić i Mikloš Jančo (2000), Jirži Mencel i Dušan Makavejev (2001), Gordan Mihić i Lučijan Pintilije (2002), Kšištof Zanusi i Puriša Đorđević (2003), Živorad Žika Mitrović i Margareta fon Trota (2004), Andžej Vajda i Eva Ras (2005), Velimir Bata Živojinović i Teo Angelopulos (2006), Ištvan Sabo i Ljubiša Samardžić (2007), Goran Paskaljević i Ken Louč (2008), Ken Rasel i Predrag Miki Manojlović (2009), Goran Marković i Konstantin Kosta Gavras (2010), Lordan Zafranović i Srđan Karanović (2011), Žan-Mark Bar i Zoran Simjanović (2012), Nikita Mihalkov i Emir Kusturica (2013), Klod Leluš i Mira Banjac (2014), Želimir Žilnik i Roj Anderson (2015), Ulrih Zajdl i Slobodan Šijan (2016), Kristofer Hempton i Slavko Štimac (2017), te Rade Šerbedžija i Brajan Koks (2018).

Tradicionalno, FEF Palić priređuje laureatima predfestivalski omaž program.



Tokom predfestivalskog programa i centralnog dela 26. FEF Palić biće prikazano ukupno više od 130 filmova iz svih krajeva Evrope, posedeljenih u 15 selekcija i programskih celina. Mnogi od filmova imaće srpsku i regionalnu premijeru, a pored bogatog filmskog programa, publika će moći da uživa u brojnim dinamičnim pratećim sadržajima – koncertima, izložbama, radionicama i stručnim predavanjima.

Filmski festival Palić osnovan je 1992. godine i od nekadašnjih malih i nepretencioznih Palićkih filmskih večeri, preko upornih pokušaja stvaranja ozbiljnog regionalnog festivala u teškim vremenima izolacije i prvih pokušaja povezivanja kinematografija tada zaraćenih zemalja, izrastao je u važnu tačku na mapi evropskih filmskih festivala. Od 2003. postaje Festival evropskog filma Palić okrenuvši se promovisanju stvaralaštva evropskih autora, a time i mesto okupljanja najvažnijih umetnika koji oblikuju kulturnu scenu Evrope.

FEF Palić je i dobitnik nagrade EFFE (u organizaciji Evropske asocijacije festivala) za najbolji evropski umetnički festival u 2017/18. godini.

*Foto: Pradeep Edussuriya

(SEEcult.org)

 Pobednici 13. Vukovar film festivala



Najboljim dugometražnim filmom 13. Vukovar film festivala (VFF), posvećenog kinematografijama podunavskih zemalja, proglašena je nemačka drama “Razbijačica sistema” (System Crasher) Nore Fingscheidt, a među nagrađenima je i dokumentarac Mladena Matičevića iz Srbije “Nebeska tema” o legendarnom beogradskom i jugoslovenskom rok muzičaru Vladi Divljanu.

Najboljim kratkim filmom 13. VFF-a proglašen je “Šaptači” (Chuchotage) Barnabás Tóth, a najboljim dokumentarnim “Kalin i zatvorska ekipa” (Kalin and the Jail Team) Petka Gyulcheva iz Bugarske o čoveku koji želi da promeni vrednosni sistem društveno odbačenih.



Posebno priznanje žirija dobila je Matičevićeva “Nebeska tema” o Vladi Divljanu, koja je bila najavljena kao “najveći dragulj festivala”, a prikazana je u takmičarskom programu dokumentarnog filma.



Nagrada za životno delo dodeljena je glumcu Žarku Potočnjaku, a nagrada “Krsto Papić” za poseban doprinos hrvatskoj kinematografiji scenografu Mariju Iveziću.

Među dugometražnim igranim filmovima u konkurenciji, osim pobedničke drame “Razbijačica sistema” o divljoj devetogodišnjakinji, koja je ranije dobila dve nagrade na Berlinalu, bili su i češki kandidat za Oskara “Zimske muve” Olma Omerzua i mađarski bioskopski hit “Potpuni stranci” Krisztine Goda, nagrađen na festivalu u Karlovim Varima za najbolju režiju.

Tročlani žiri činili su novinarka i rediteljka Jasna Nanut, producent Miodrag Sila, koji stoji iza dosad najuspešnije hrvatske serije “Novine”, te bivši urednik HRT-a Đelo Hadžiselimović.



U okviru otvaranja 13. VFF-a, Društvo hrvatskih filmskih reditelja dodelilo je nagradu “Fabijan Šovagović” istaknutoj hrvatskoj glumici Ingeborg Appelt.

Vukovarski filmski festival otvoren je 4. jula hrvatskim filmom “Sam samcat” reditelja Bobe Jelčića, uz tradicionalni vatromet, a prikazao je do 7. jula više od 60 filmova na šest lokacija, raspoređenih u 11 kategorija, uključujući tri takmičarske.

Festival je otvorio gradonačelnik Vukovara Ivan Penava, a prisustvovale su i glumice Sandra Lončarić i Anita Schmidt, novi direktor HAVC-a Chris Marcich, te glumica Snježana Sinovčić Šiškov, koja je ostvarila jednu od glavnih uloga u filmu “Sam samcat”, kao i direktor, producent i glavni selektor VFF-a Igor Rakonić.

VFF je, inace, jedini filmski festival u Hrvatskoj koji nosi etiketu EFFE – Evropa za festivale, festivali za Europu, a ove godine je nominovan za festivalsku nagradu “EFFE laureat 2019/2020”, koja se odnosi na festivale koji uspešno demonstriraju umetničku vrednost, a u isto vreme imaju snažan uticaj na lokalni i regionalni društveni i kulturni razvoj. U konkurenciji su 24 evropska festivala, a nagrada će biti dodeljena krajem septembra u Briselu.

(SEEcult.org)

Pobednici 18. DokuFesta



Najboljim balkanskim dokumentarcem na 18. DokuFestu u Prizrenu, koji je od 2. do 10. avgusta prikazao u takmičarskim programima više od sto filmova iz 40 zemalja, proglašen je rumunski “Timebox” Nore Agapi, specijalno priznanje dobio je Goran Dević za film “Na vodi”, a nagradu za najboljeg novog autora na Balkanu dobio je Ivan Marković za srpsko-nemački film “Centar” posvećen beogradskom Sava centru.

Žiri takmičarskog programa Balkan Dox (Krzystof Gierat, Mania Akbari, Luke Brawley) istakao je da pobednički film u toj selekciji, kombinovanjem savremenih i arhivskih snimaka, predstavlja vremensku kapsulu o promeni političke strukture jedne zemlje, ali i ličnih vrednosti u okviru tog procesa.

Goran Dević je nagrađen za film “Na vodi” koji, prema navodima žirija, predstavlja vizuelno upečatljiv opis dvostrukog (stvarnog i mentalnog) života protagonista okupiranih traumatičnim sećanjem na rat koje baca senku na njihov sadašnji život.

Ivan Marković je dobio nagradu kao najbolji novi autor u regionu za eksperimentalno-dokumentarni film “Centar” koji je sniman u enterijeru Sava centra, sa osobljem koje se stara o tom ruiniranom kongresnom prostoru kao jedinim protagonistima. “Centar”, kako je istakao žiri, lepim i inovativnim estetskim jezikom, pokazuje načine na koji ljudi naporno pokušavaju da zaštite objekat i njegovu arhitekturu.



Među filmovima u konkurenciji za nagrade bili su i “Više od života” Adnana Softića, “Električni orgazam za buduće generacije” Marije Vukić, “Najlepša zemlja na svetu” Želimira Žilnika, “Tusta” Andreja Korovljeva o pokojnom pevaču KUD Idijota, “Sinovi smo tvog stijenja” Ivana Salatića, “Wongar” Andrijane Stojković…

Najboljim filmom u međunarodnoj konkurenciji dugometražnih dokumentaraca proglašen je dvočasovni crno-beli film “Present. Perfect” Shengze Zhu, koprodukcija SAD i Hong Konga, koja govori o fenomenu live streaminga, dajući ujedno portret savremenog kineskog društva. Reč je o filmu u kojem, kako je naveo žiri (Adam Szymczyk, Stephanie Fuchs, James Lattimer), stalno zaboravljate ko ga zapravo snima, jer sve je uživo. Žiri je posebno istakao montažu kojom je materijal čitavog kolektiva “filmaša” pretočen u koherentnu celinu. “Present. Perfect” ulaskom u svet savremene tehnologije predstavlja portret današnje Kine kroz likove onih koji su obično marginalizovani i kojima su uskraćeni i glas i kamera.



U konkurenciji kratkih dokumentaraca pobedio je film “Wild Berries” Marianne Vas i Hedde Bednarszky o usamljenom dečaku u ruralnoj Rumuniji, a prema navodima žirija (Neil Young, Adele Kohout, Leonardo Bigazzi), koji je odgledao 17 ostvarenja, reč je o izuzetnom radu koji prelazi granice žanra i predstavlja kompletno umetničko delo unutar ograničenog trajanja formata kratkog filma.

Među nagrađenima su i kratki film “Brotherhood” Meryam Joobeur, “Earth” Nikolausa Geyrhaltera, koji je proglašen najboljim u kategoriji zelenih, te “Tiny Souls” Dine Naser, koji je pobedio u selekciji filmova koji promovišu ljudska prava.

Prema navodima žirija u toj kategoriji (Erëmirë Krasniqi, Simon Kilmurry, Sara Ruster), odabrani filmovi adresiraju širok raspon tema – od silovanja do raseljenja u ratu, od života izbeglica do otpora nepravdi takozvanih pravnih sistema zbog urbanog nasilja i siromaštva. Pobednički film “Tiny Souls” donosi priču o deci raseljenoj zbog oružanog konflikta, pri čemu izbegava njihovu viktimizaciju i dozvoljava da se čuju autentični glasovi mladih.

U nacionalnoj takmičarskoj selekciji pobedio je film “Pick a name” Dritëra Mehmetaja o ženi sa Kosova, samohranoj majci, koja istražuje načine da izbegne deportaciju iz Češke, nakon što joj je odbijena molba za azil.

Nagrada publike 18. DokuFesta, koji je svečano zatvoren u istorijskom bioskopu Lumbardi, dodeljena je dokumentarcu “The Reformist – A Female Imam” Marie Skovgaard.

DokuFest je prikazao ukupno 282 filma, a intenzivan devetodnevni program činile su i radionice, paneli, debate, masterklas predavanja, izložbe i niz muzičkih nastupa.

(SEEcult.org)

Gael Garsija Bernal specijalni gost 25. SFF-a



Meksički glumac i reditelj Gael Garsija Bernal (García), dobitnik Počasnog Srca Sarajeva 20. Sarajevo Film Festivala (2014), najavljen je ove godine kao specijalni gost, a predstaviće film “Chicuarotes” koji je režirao i koji je imao svetsku premijeru nedavno u Kanu.

Bernal će publika 25. SFF-a videti i u novom filmu Elije Sulejmana “To mora biti raj”, koji će biti prikazan u sklopu Open Air programa.

Bernal će na 25. SFF-u održati i masterklas, a najavljen je i razgvoor s publikom nakon specijalne projekcije filma “Chicuarotes” 21. avgusta u Meeting Pointu.

U tom filmu Bernal donosi priču o dvojici tinejdžera iz Meksiko Sitija koji očajnički pokušavaju da pobegnu od siromaštva i bede. Njihove želje brzo ih dovode u vezu sa meksičkim kriminalnim podzemljem… Svim silama pokušavaju da zarade dovoljno novca kako bi otkupili vlastitu slobodu.



Bernal je debitovao kao reditelj filmom “Deficit” 2007. godine. Nakon toga su usledili brojni kratki radovi (Pismo, Lucio, La Mano Visible, Ljubav mog života…). Sa Markom Silverom režirao je četiri kratka filma “Neviljivi” za Amnesty International.

Bernal je, inače, igrao jednu od glavnih uloga u čuvenom filmu “Pasja ljubav” (2000) Alehandra Gonzalesa Injarutua (Alejandro González Iñárritu), ovogodišnjeg dobitnika Počasnog Srca Sarajeva.

Proslavio se i ulogama u filmovima “Loše vaspitanje” Pedra Almodóvara, “I tvoju mamu takođe” Alfonsa Kuarona, kao i u Injariutovom “Babelu”, “Dnevniku motorcikliste” Valtera Salesa, “Nerudi” Pabla Laraina, te u seriji “Mozacrt u džungli”, nagrađenoj sa dva Zlatna globusa.

Jubilarni, 25. SFF prikazaće 53 filma u takmičarskim programima, odabranih među čak 950 prijavljenih, a počeće 16. avgusta svetskom premijerom filma “Sin” bosanskohercegovačke rediteljke Ines Tanović o odnosima u jednoj sarajevskoj porodici u kojoj je jedan od sinova usvojen.

*Foto: SFF

(SEEcult.org)

Preminuo Piter Fonda



Američki glumac, scenarista, reditelj i producent Piter Fonda, zvezda kultnog filma “Goli u sedlu” (1969), preminuo je u 80. godini od posledica raka pluća.

Fonda je 16. avgusta preminuo u svom domu u Los Anđelesu, okružen porodicom, preneli su svetski mediji, navodeći reči njegove sestre, takođe slavne glumice Džejn Fonde, da su proveli predivno vreme zajedno poslednjih dana i da je “otišao smejući se”.

Porodica je saopštila da je to jedan od najtežih trenutaka u njihovom životu i da ne mogu da nađu odgovarajuće reči da izraze bol u svojim srcima. Ujedno, dok žale za njim, pozvali su sve da u njegovu čast dignu čašu za slobodu.

Sin holivudske legende Henrija Fonde, Piter Fonda rođen je 23. februara 1940. godine u Njujorku. I ćerka Pitera Fonde, Bridžet, takođe je glumica.

Piter Fonda je igrao u više od 125 filmova, a najpozntiji je po ostvarenjima iz 60-ih godina 20. veka, uključujući “Gole u sedlu” (Easy Rider), u režiji Denisa Hopera, čija je 50-godišnjica nedavno proslavljena. Bio je koscenarista i producent tog filma, za koji je bio nominovan i za Oskara za najbolji scenario. Nominaciju za Oskara, i to za najboljeg glumca, dobio je i skoro tri decenije kasnije - 1997. godine za “Ulee’s God”.



Filmu “Goli u sedlu” sa Hoperom i Džekom Nikolsonom - klasiku kontrakulture, pripisuju se zasluge za nastanak Novog Holivuda 70-ih, pokreta koji je utro put autorima u rasponu od Martina Skorsezea do Kventina Tarantina.

Piter Fonda privukao je pažnju sredinom 60-ih ulogom u “Divljim anđelima” (The Wild Angels) Rodžera Kormana s Nensi Sinatrom i Brusom Dernom. To je bio prvi u seriji uspešnih bajkerskih filmova u produkciji American international Picrtures, koji su prikazivani u drajv-in bioskopima širom zemlje.

U autobiografiji iz 1998. godine “Don’t Tell Dad: A Memoir”, Fonda je naveo da je ideju za “Gole u sedlu” dobio dok je pozirao za plakat za “Divlje anđele”.

“Odmah sam shvatio kakav film o mototima, seksu i drogi treba da napravim”, naveo je Fonda, koji je ubrzo sa Hoperom podelio tu ideju. Potom je otišao u Evropu da bi se pojavio u “Metzengerstein”, segmentu filma “Spirits of the Dead” s Džejn Fondom, u režiji njenog tadašnjeg supruga Rožea Vadima. Na snimanju je upoznao Terija Sauterna, sa kojim se ubrzo sprijateljio. Fonda, Hoper i Sautern su zajedno potom napisali scenario za “Gole u sedlu”, koje je Hoper režirao, a Fonda producirao.

Izabel Iper o glumi, saradnji sa velikanima filma

http://www.seecult.org/vest/izabel-iper-o-glumi-saradnji-sa-velikanima-filma

I Timu Rotu Počasno Srce Sarajeva



Među zvezdama jubilarnog 25. Sarajevo film festivala (SFF) je i britanski glumac Tim Rot, kome će 20. avgusta biti svečano uručeno Počasno Srce Sarajeva za izuzetan doprinos filmskoj umetnosti, nagrada koju su ovih dana dobili i reditelji Pavel Pavlikovski iz Poljske i Alehandro Injaritu iz Meksika, te francuska glumica Izabel Iper.

Osim što će prošetati crvenim tepihom 25. SFF-a, te primiti nagradu u Letnjem kinu, Rot će održati i masterklas u bioskopu Meeting Point, najavio je SFF.

Rođen u Londonu, Rot trenutno prebiva u Los Anđelesu, a izgradio je karijeru igrajući u nizu nezavisnih filmova. U mladosti je pokušavao da postane vajar i slikar, ali je ubrzo otkrio da istinski voli glumu, pa je po završetku srednje škole upisao dramske studije u Londonu.

Karijeru je počeo da gradi u pozorištu, a prvu filmsku ulogu ostvario je u kontroverznom TV filmu “Made In Britain” koji je osvojio nagradu Prix Italia. Potom je dobio jednu od glavnih uloga u filmu Majka Lija “U međuvremenu”, te ostvario potom uloge u više od 15 filmova i TV drama. Za ulogu u filmu “Meta” Stivena Frirsa dobio je nagradu Standarda za najboljeg debitanta, a zapamćen je i po filmovima “Kuvar, lopov, njegova žena i njen ljubavnik” Pitera Grineveja, “Rozenkrac i Gildenstern su mrtvi” Toma Stoparda i “Vinsent i Teo” Roberta Altmana, u kojem je glumio Vinsenta van Goga.

Odrastao uz američke filmove poput “Taksiste” i “Ulica zla”, oduvek je sanjao o odlasku u SAD, zbog čega je rado prihvatio poziv da promoviše film “Vinsent i Teo”. Nedugo potom trajno se preselio u SAD, gde je nastavio da igra u nezavisnim filmovima.

Svetsku slavu stekao je ulogama u filmovima Kventina Tarantina “Psi iz rezervoara” i “Pulp Fiction”, a igrao je i u njegovom pretposlednjem filmu “Mrska osmorka”. Posebno je zapažen i ulogom u filmu “Rob Roy”, koja mu je donela i nominacije za Zlatni globus i Oskara za najboljeg sporednog glumca.

Igrao je i u filmovima “Srce tame”, “Malda Odesa”, “Četiri sobe”, “Svi kažu volim te”, “Haos”, “Legenda o pijanisti”, “Iskupljenje”, “Funny Games”, “Neverovatni Hulk”, “Slomljena”, “Čovek kad je najteže”, “600 milja”…

Debitovao je kao reditelj filmom “Ratna zona”, zasnovanim na knjizi Aleksandera Stjuarta, koji je premijerno prikazan 1999. na Sandensu, a potom i u Kanu i Torontu.

Rot je igrao i u seriji “Laži mi”, kao i u prvoj seriji kanala Discovery “Klondike”, čije izvršni producent Ridli Skot, te u BiBiSi-jevoj trodelnoj dramskoj seriji “Tajna kuće na broju 10”, BiBiSi-jevom TV filmu “Reg”…

Trenutno igra u seriji “Metalna zvezda” TV kanala Sky Atlantic, a igrao je nedavno i u filmu “Luce”, sa Naomi Vots i Oktavijom Spenser. Takođe, uz Klajva Ovena odigrao je jednu od glavnih uloga u filmu “Pesma od imena” u produkciji Sony Pictures Classics, koji će premijerno biti prikazan na Torino film festivalu u septembru.

Jubilarni SFF nudi do 23. avgusta ukupno 270 filmova u 18 programa iz 56 zemalja, uključujući 53 filma u takmičarskim programima.

(SEEcult.org)

Nagrade 25. Sarajevo film festivala

http://www.seecult.org/vest/nagrade-25-sarajevo-film-festivala

Dikliću nagrada Živojin Žika Pavlović



Nagrada “Živojin Žika Pavlović”, koju Leskovački internacionalni festival filmske režije – LIFFE dodeljuje za afirmaciju regionalne filmske umetnosti u svetu, dodeljena je za 2019. godinu glumcu Bogdanu Dikliću.

Prema rečima organizatora LIFFE, Diklić je kao jedan od najeminentnijih glumaca sa ovih prostora ostavio značajan trag u promociji regionalne kinematografije u svetu, čime je zaslužio glavno priznanje festivala koje nosi ime proslavljenog sineaste Živojina Žike Pavlovića.

Diklić je izjavio da je velika čast primiti nagradu “Živojin Žika Pavlović” i biti predstavnik svih onih sa kojima je zajedno radio filmove.

“Sebe doživljavam kao predstavnika svih reditelja, scenarista, kolega sa kojima sam zajedno igrao u svim scenama, ‘izaslanikom’ svih scenografa, direktora fotografije, kostimografa, garderobera, klapera, vozača... svih onih koji su zajedno sa mnom bili 44 godine u istom poslu. Bilo bi besmisleno sebe smatrati jedinim zaslužnim za to priznanje, i kad se bolje razmisli - to je i logično. Jednostavno, to je tako”, naveo je Diklić, kome će nagrada “Živojin Žika Pavlović” biti uručena na 12. LIFFE.

Diklić je u rodnom Bjelovaru, gde je završio osnovnu i srednju školu, amaterski i počeo da se bavi glumom, a 1972. godine upisao je glumu na Fakultetu dramskih umetnosti u Beogradu, u klasi Ognjenke Milićević.

Nakon zapažene uloge u filmu “Nacionalna klasa” (1979), njegova glumačka karijera krenula je uzlaznom putanjom, koju su obeležile i uloge u filmovima “Majstori, majstori” (1980), “Variola vera” (1982), “Maratonci trče počasni krug” (1982), “Čudo neviđeno” (1984), “Oktobarfest” (1987), “Sabirni centar” (1989), “Tri karte za Holivud” (1993), “Lajanje na zvezde” (1998), “Bure baruta” (1999), “Mali svet” (2003), “Mamaroš” (2013) i “Južni vetar” (2018). Na televiziji je glumio u serijama: “Grlom u jagode” (1976), “Sijamci” (1981), “Kamiondžije 2” (1983), “Brisani prostor” (1985), “Balkan ekspres” (1989), “Otvorena vrata” (1995 i 2013), “Čizmaši” (2015) i “Koreni” (2018).

Osim na filmu, Diklić ostvario je i veliki broj zapaženih pozorišnih uloga.

Za svoj rad, kojim je značajno doprineo srpskoj kinematografiji, ovenčan je mnogobrojnim nagradama i priznanjima, među kojima su nagrade “Pavle Vuisić” (2009) za životno delo, Zlatna arena u Puli i Zlatni pečat Jugoslovenske kinoteke (2018).

Među ranijim laureatima nagrade “Živojin Žika Pavlović” su: Slobodan Šijan, Predrag Miki Manojlović, Lazar Ristovski, Rade Šerbedžija, Dragan Nikolić, Velimir Bata Živojinović, Slavko Štimac i Emir Kusturica.

Leskovački internacionalni festival filmske režije pokrenut je 2008. godine u cilju promocije filmskih ostvarenja i autora iz zemlje i regiona. Tokom desetogodišnje istorije, u organizaciji Leskovačkog kulturnog centra i pod pokroviteljstvom Ministarstva kulture i grada Leskovca, razvio se u prestižnu manifestaciju koja prevazilazi lokalne okvire i ima sve veću popularnost kod filmofila i filmskih stvaralaca.

Koncept zasnovan na afirmaciji dela i stvaralaca sa prostora bivše Jugoslavije, koji u prvi plan stavlja umetnost filmske režije, svrstava LIFFE u red najznačajnijih manifestacija u Srbiji i regionu.

Ovogodišnje, 12. LIFFE biće održano od 17. do 21. septembra na više lokacija u Leskovcu.

(SEEcult.org)

Zlatni lav za Džokera, Srebrni Polanskom

http://www.seecult.org/vest/zlatni-lav-za-dzokera-srebrni-polanskom

Septembar u Jugoslovenskoj kinoteci

http://www.seecult.org/vest/septembar-u-jugoslovenskoj-kinoteci-0

12. LIFFE, u slavu filmske režije



Leskovački internacionalni festival filmske režije – LIFFE prikazaće od 18. do 22. septembra u glavnom programu 16 srpskih i filmova iz regiona, a u okviru svečane ceremonije otvaranja u Narodnom pozorištu, glumcu Bogdanu Dikliću biće uručena nagrada “Živojin Žika Pavlović” za afirmaciju regionalne kinematografije u svetu.

12. LIFFE otvoriće glumac Miloš Biković uoči projekcije rusko-srpskog filma “Balkanska međa”, a na zatvaranju, van konkurencije, biće prikazan dugometražni dokumentarac Emira Kusturice “Pepe, jedan uzvišeni život”.

Festivalski žiri, čiji je predsednik hrvatski reditelj Vinko Brešan, a članovi bosanski reditelj Nenad Dizdarević i srpska glumica Bojana Maljević, dodeliće Gran pri “Živojin Žika Pavlović”, te srebrnu i bronzanu nagradu za režiju, kao i dve glumačke nagrade.

Umetnički direktor LIFFE, reditelj Darko Bajić, ocenio je da se taj festival posvećen filmskoj režiji sve više ceni u celom regionu, zahvaljujući kvalitetu pažljivo biranog programa, imenu nagrade, odnosno renomeu velikog srpskog i jugoslovenskog reditelja Žike Pavlovića, kao i gostoljubivosti ljudi u Leskovcu.

“Sa ljudima iz Leskovačkog kulturnog centra za ovih 12 godina stvorili smo jednu filmsku porodicu. Tu toplinu osetilo je do sada više od sto reditelja koji su bili gosti - kao autori, članovi žirija ili učesnici panel diskusija i svi žele da ponovi dođu”, rekao je Bajić na konferenciji za novinare 5. septembra u Kombank dvorani u Beogradu.



Bajić je izjavio da je Miloš Biković pozvan da otvori festival kao glumac koji je “postao međunarodna zvezda, a nije zaboravio srpsku kinematografiju” i angažuje se u realizaciji koprodukcija. “To je izraz naše zahvalnosti”, dodao je Bajić.

Selektor Milan D. Špiček podsetio je da Biković igra jednu od glavnih uloga u “Balkanskoj međi” Aleksandra Volgina, te da je i jedan od koproducenata te ratne, akcione drame.

Najavljujući program, koji je kreirao u saradnji sa Bajićem, Špiček je izrazio uverenje da će 12. LIFFE biti fantastičan.

Srpske premijere u Leskovcu imaće film “Sin” bosanske rediteljke Ines Tanović, kojim je otvoren nedavni 25. Sarajevo film festival, te slovenački “Glumim, jesam” Miroslava Mandića.

“Sin” govori o ličnim problemima usvojenog osamnaestogodišnjaka, o porodici, ali i o Sarajevu i životnim problemima uopšte. Uz mladog Dina Bajrovića igraju Snežana Bogdanović i Uliks Fehmiu. Film “Glumim, jesam”, koprodukcija Slovenije, BiH i Hrvatske, govori o životu i radu profesionalnih glumaca, između ostalog o (ne)razlikovanju stvarne i ljubavi ispred kamere. Uloge igraju Luna Zimić Mijović, Goran Bogdan i drugi.

U konkurenciji su i hrvatski filmovi “Poslednji Srbin u Hrvatskoj” Predraga Ličine i “Osmi povjerenik” Ivana Salaja, “Posledice” slovenačkog reditelja Darka Štantea, “Ti imaš noć” Ivana Salatića iz Crne Gore, severno-makedonski “Gospod postoji, njeno ime je Petrunija” Teone Strugar Mitevske i bosansko-hrvatska koprodukcija “Sam samcat” Boba Jelčića.

U glavnom programu, ali van konkurencije, biće prikazan crnogorski film “Poslednju Yu filmski romantik” Radoslava Stanišića.

U konkurenciji su i srpski filmovi “Pijavice” Dragana Marinkovića, “Kralj Petar Prvi” Petra Ristovskog, “Ajvar” Ane Marije Rosi, “Šavovi” Miroslava Terzića i “Delirijum tremens” Gorana Markovića.

Novina je da će na festivalu biti prikazane pilot epizode četiri televizijske serije – “Biser Bojane 2” Mime Karadžića, “Grupa” Uroša Tomića, “Dug moru” Gorana Gajića i “Senke nad Balkanom 2” Dragana Bjelogrlića.

Kako je istakao Darko Bajić, trenutno se u Srbiji snima 20-ak serija, što je važno i za razvoj kinematografije, jer nova TV produkcija omogućava posao mnogobrojnim filmskim radnicima, kao i sticanje iskustva za malde kadrove.

U pratećem programu biće prikazana selekcija studentskih filmova iz regiona, a najbolji će dobiti nagradu “Radomir Baja Šaranović”. Na programu je i dokumentarac o tom reditelju iz Crne Gore, koji je bio i profesor na Fakultetu dramskih umetnosti u Beogradu.

Tribinski program “Predstavljamo u krupnom planu” predstaviće profesionalne karijere Bogdana Diklića, Miloša Bikovića, Tonija Mihajlovskog i Gorana Bogdana.

Najavljene su i promocije knjige o crnom talasu “Sjaj crnog” Veljka Radosavljevića, monografije o Nebojši Glogovcu autorke Tatjane Nježić i knjige “Rečnik profesije” Bore Draškovića, kao i izložbe ”Živojin Žika Pavlović, crteži i slike” autorke dr Zore Bojić, “Nebojša Glogovac” Maje Medić, “Portreti glumaca” Nebojše Jakšića i “Godine LIFFE-a” Dragana Jovića i Darka Zloporubovića.

Direktorka Leskovačkog kulturnog centra, koji je organizator festivala, Sanja Conić istakla je da je LIFFE relativno mlad festival, ali da je iz godine u godinu sve prepoznatljiviji i sve kvalitetniji. “To nije lokalna priredba, već festival koji izaziva pažnju u celom regionu. Imamo velika očekivanja i od predstojećeg, 12. izdanja”, rekla je ona, izražavajući zahvalnost celom festivalskom timu, kao i finansijerima - Gradu Leskovcu, Ministarstvu kulture i informisanja Srbije, Filmskom centru Srbije i brojnim sponzorima.

Sanja Conić je najavila da će u izdanju Leskovačkog kulturnog centra biti objavljena knjiga o stvaralaštvu Živojina Pavlovića, koju će prirediti Miroljub Stojanović iz Filmskog centra Srbije.

Stojanović je zahvalio na ukazanom poverenju, dodajući da je njegov koncept unakrsno čitanje estetičkih vrednosti i onoga što je kanonizovalo Pavlovića kao vrhunskog autora, osobenosti njegovog rukopisa i ideologije. “Knjiga se već piše. Interes za učešće je veliki. Odazivaju se i ljudi iz regiona”, rekao je on, pominjući Nenada Polimca, Juricu Pavičića, Radoša Bajića, Radeta Šerbedžiju, Filipa Davida…

Prošle godine, na 11. LIFFE, Gran pri je dobio Vladimir Blaževski iz Makedonije za film “Godina majmuna”, dok su druga i treća nagrada pripale Janezu Burgeru za film “Ivan”, odnosno Hani Slak za film “Rudar”

(SEEcult.org)

Restaurisani klasici Pazolinija i Koktoa u Kinoteci



Jugoslovenska kinoteka obezbedila je za početak jesenje sezone restaurisane verzije klasika svetske kinematografije “Medeja” Pjera Paola Pazolinija i “Orfej” Žana Koktoa.

Projekcijom “Medeje”, snimljene pre tačno pola veka, 16. septembra počinje redovan septembarski program Jugoslovenske kinoteke, nakon velikog letnjeg ciklusa kojim je obeležila 70 godina postojanja, prikazujući 70 filmova nastalih od 1949. do 2019. godine.

Kontroverzni italijanski reditelj i scenarista Pjer Paolo Pazolini dao je svoje viđenje antičkog mita o Medeji, koji je ovekovečio Euripid u istoimenoj tragediji.

Kuriozitet je da je Pazolini za naslovnu rolu angažovao opersku divu Mariju Kalas. U ansamblu su bili Masimo Điroti, Loran Terzije, Đuzepe Đentile i drugi poznati glumci tog vremena. Uz uzbudljiv, surov, ali i poetski scenario o strasti, izdaji i osveti, kritika je isticala raskošni vizuelni aspekt filma, za koji je zaslužan snimatelj Enio Guarnieri.

Grčkim mitom bio je inspirisan i svestrani francuski autor Žan Kokto, čiji će film “Orfej” (1950) biti prikazan u Sali Makavejev 17. septembra.



Fantazija, drama i romansa “Orfej” prati pesnika koji odlazi u podzemni svet u potrazi za svojom voljenom Euridikom.

Proslavljeni reditelj i scenarista, pesnik i dramaturg, slikar i esejista Žan Kokto definisao je rad na filmu kao kinematografsku poeziju. Prethodno je jedan od njegovih najuspešnijih pozorišnih komada bio upravo “Orfej” (1927), moderna obrada mita, koja Orfeja i Euridiku predstavlja kao nemirne savremene figure.

U filmu je naslovnu ulogu igrao slavni Žan Mare, a partnerka mu je bila Mari Dea.

Obe restaurisane kopije nabavljene su iz Francuske, u saradnji s distributerskom kućom “Unzero film”.

Publika u Jugoslovenskoj kinoteci imaće jedinstvenu priliku da ove klasike vidi na velikom platnu u originalnom sjaju, sa slikom i tonom kao u vreme njihovih premijera.

(SEEcult.org)

Produžen život Balkanskom špijunu



Legendarni Ilija Čvorović u tumačenju Danila Bate Stojkovića i drugi junaci kultnog filma “Balkanski špijun” (1948) Dušana Kovačevića i Božidara Bote Nikolića sačuvani su ne samo u srcima niza generacija širom regiona, već i digitalnom restauracijom u nastavku projekta Vip Kinoteka. Digitalna verzija tog crnohumornog klasika srpske kinematografije o večno aktuelnoj temi državnih neprijatelja i stranih elemenata svečano je prikazana 20. septembra u Centru za kulturu “Vlada Divljan” u Beogradu, u prisustvu dela autorske i glumačke ekipe, a šira publika ima priliku da ga besplatno pogleda početkom oktobra u Jugoslovenskoj kinoteci.

“Posvećujemo ovu projekciju svima onima koji su ga stvarali, a koji više nisu sa nama”, rekao je direktor Jugoslovenske kinoteke Jugoslav Pantelić, uz snažan aplauz u čast Danila Bate Stojkovića, Bore Todorovića, Sonje Savić, Zvonka Lepetića...

Iz filmske porodice Čvorović na scenu je izašla Mira Banjac (Ilijina supruga Danica), dočekana pravim ovacijama, a pridružili su joj se i Božidar Nikolić, Branka Petrić, Milan Caci Mihailović, Slobodan Ivetić i Milenko Jeremić.

“Mi smo sada ostaci raskoši. To je život podario nama nekolikima. A cele porodice nema. Uvek je to jedna tuga. Jer to jeste bila jedna porodica, koja je krenula iz pozorišta. Imali smo veliku sreću, prvo što smo imali tako jak predložak – dramu Duška Kovačevića, zatim da je Bota Nikolić bio za kamerom i Duško kao supervizor”, izjavila je Mira Banjac povodom filmske verzije drame o bivšem staljinisti i povratniku sa Golog otoka, koga hvata paranoja posle jednog poziva policije na rutinski razgovor, pa počinje da špijunira i progoni podstanara, uveren da je terorista i neprijatelj države.

Mira Banjac rekla je i da nije očekivala da će igrati u tom filmu.

“Gledala sam predstavu u Jugoslovenskom dramskom pozorištu. Veoma mi se dopala. Branka Petrić je bila Danica i igrala je savršeno. Međutim, film ima neke druge zahtevnosti. Znam ja šta je bilo – ja sam malo mala, pa sam tu blizu Bate, a Branka bi mogla da ga nadvisi”, rekla je uz osmeh Mira Banjac, zahvalivši Jugoslovenskoj kinoteci i kompaniji Vip mobile na tome što su na vreme shvatili nužnost da se vredni filmovi digitalizuju i tako sačuvaju od propadanja.



U okviru projekta Vip Kinoteka ranije je digitalno restaurisan i film “Tri karte za Holivud” Božidara Nikolića, koji je izjavio da se sada oseća kao klasik.

“Mislim da je ‘Balkanski špijun’ i danas aktuelan. Desilo se da je napravljeno remek delo. Ali ništa ne bi bilo bez Bate (Stojkovića)”, rekao je Nikolić

Dušan Kovačević, čija su scenaristička ostvarenja takođe zastupljena u Vip Kinoteci (Ko to tamo peva, Maratonci trče počasni krug), trenutno nije u Beogradu, a Branka Petrić, koja je u filmu igrala novinarku, zahvalila mu je što je za nju dopisao ulogu u filmskoj verziji “Balkanskog špijuna”.

“Shvatila sam njegov odabir i sa zadovoljstvom sam ušla u tu priču”, rekla je ona, dodajući da je “Balkanski špijun” bio pravi fenomen.

“Dok je film išao u bioskopima, mi smo igrali u JDP-u, bila je i jedna amaterska verzija u Beogradu, plus nam je gostovao Fabijan Šovagović sa zagrebačkom predstavom. I svi smo bili puni. Nije čudo što film i danas živi, a divno je što će nastaviti da živi ulepšan u digitalnoj verziji”, izjavila je Branka Petrić.



Milan Caci Mihailović, koji je imao malu ulogu molera, rekao je da se u filmu, međutim, nikada ne zna šta će se desiti.

“Imao sam jednu proročku rečenicu. I danas kad prođem pored neke škole čujem kako viču za mnom: ‘Okrečite Beograd!’ U ovo ozbiljno vreme ta rečenica mnogo znači. Žao mi je, nikako da okrečimo naš Beograd”, kazao je Mihailović.

Slobodan Ivetić, kome je mesto pomoćnika režije bilo prvi angažman posle studija, izjavio je da je to bilo nezaboravno iskustvo.

“Kao prva ljubav. Ostavio je mnogo traga. A i video sam kako se stvaralo pomoću štapa i kanapa”, rekao je Ivetić, te ispričao kako je scenograf Milenko Jeremić bušio zid iza sata s kukavicom, da bi ona, pomoću žice, izlazila tačno kada je u sceni to potrebno.

Milenko Jeremić istakao je da “scenografija ima i mnogo dublju ulogu, da opravda likove koji su u igri”. Prisetio se i teškog zadatka da nađe pravu lokaciju za set, kuću u strmoj ulici, sa prostorom u dvorištu za podstanara i drugim zahtevima iz scenarija.

“Balkanski špijun” je 12. klasik srpske kinematografije koji je restaurisan u okviru projekta Vip Kinoteka.

Direktor Vipa Dejan Turk istakao je da je to za celu kompaniju jedan od najvažnijih projekata, a pomenuo je i dragocene susrete s glumcima.

“Nedavno nas je posetila Branka Petrić. Bilo je divno videti taj susret dve generacije. Prosek starosti u našoj firmi je 30 godina. Čuli smo kako su se nekada radili filmovi, koje su to bile emocije, kad još nije bilo digitalizacije, mobilnih telefona, računara, kada su samo bili ljudi s velikim srcima i velikim idejama. Mislim da je taj lični kontakt i prenos iskustva ono što nam danas nedostaje”, rekao je Turk.

Digitalno restaurisani “Balkanski špijun” biće prikazan u Jugoslovenskoj kinoteci 3. oktobra od 18 i 20.30 sati, a besplatne ulaznice moguće je podići na blagajni u Uzun Mirkovoj.

(SEEcult.org)

Biković otvorio 12. LIFFE, Dikliću nagrada Žika Pavlović



Leskovački internacionalni festival filmske režije (LIFFE) svečano je otvoren 18. septembra u Narodnom pozorištu uručenjem nagrade “Živojin Žika Pavlović” Bogdanu Dikliću za afirmaciju regionalne kinematografije u svetu i projekcijom akcionog rusko-srpskog filma “Balkanska međa”, čija je jedna od zvezda mladi glumac Miloš Biković.

Biković je i otvorio 12. LIFFE, ističući važnost tog festivala i izražavajući zahvalnost svima koji su omogućili da se desi i živi.

“Kada je sala ovako puna, to je znak da kultura živi i da smo napravili još jednu pobedu. Ovim proglašavam 12. LIFFE otvorenim”, poručio je Biković, koji igra jednu od glavnih uloga u filmu “Balkanska međa” Andreja Volgina, inspirisanog ruskim zauzimanjem aerodroma “Slatina” u Prištini nakon završetka NATO bombardovanja Srbije 1999.



Zvezda prve večeri 12. LIFFE bio je i proslavljeni glumac Bogdan Diklić, koji je istakao da mu nagrada “Živojin Žika Pavlović” predstavlja veliku čast.

“Hvala Umetničkom savetu, hvala ovom festivalu, hvala svim onim ljudima koji su mi omogućili da, nakon 44 godine koliko radim ovaj posao, sada stojim ovde i da u ruci držim priznanje ‘Živojin Žika Pavlović’. Kako u njihovo, tako pomalo i u moje ime”, rekao je Diklić.

Publici su se obratili i direktorka Leskovačkog kulturnog centra Sonja Conić – u ime organizatora, direktor Filmskog centra Srbije Gordan Matić i umetnički direktor LIFFE, režiser Darko Bajić, kao i gradonačelnik Leskovca Goran Cvetanović.

Sonja Conić je istakla da je LIFFE “sprega zajedničkog rada i entuzijazma” svih na čelu sa Darkom Bajićem, koji je uzvratio komplimente celom timu Leskovačkog kulturnog centra i pozvao publiku da ostavi svoj sud po završetku festivala.

“Vaš aplauz će govoriti koliko je ovaj festival uspešan, a ja ću, kad vidim pune sale, aplaudirati vama”, rekao je Bajić i zahvalio Leskovcu što ga uvek lepo dočeka i što “zna na pravi način da dočeka ljude koji dolaze iz čitavog regiona”.



Direktor FCS-a Gordan Matić takođe je izrazio zadovoljstvo punom salom Narodnog pozorišta u Leskovcu i zahvalio svim gostima koji su odvojili vreme i energiju da dođu na tu manifestaciju.

“Obično se kaže da su filmovi više od života, i oni to jesu. Za LIFFE vam trebaju emocije, a filmovi su pre svega emocije”, poručio je Matić.

I gradonačelnik Leskovca Goran Cvetanović izrazio je zahvalnost prisutnima i istakao značaj manifestacija poput LIFFE.

“Negujući ljubav prema filmskom stvaralaštvu negujemo i dobre susedske odnose. Tako ćemo i ove godine zahvaljujući LIFFE-u zbrisati granice na prostoru eks Jugoslavije. Nadam se da će ovogodišnji LIFFE biti prizor i prozor svim prijateljima Leskovca u razumevanju naše bogate istorije, kulture i tradicije”, naglasio je Cvetanović.



12. LIFFE predstavlja do 22. septembra ukupno 16 filmova iz Srbije i regiona, među kojima su i domaće premijere filmova “Sin” rediteljke Ines Tanović iz Bosne i Hercegovine i slovenačkog ostvarenja “Glumim, jesam” Miroslava Mandića.

Za nagrade 12. LIFFE za najbolju režiju takmičiće se domaći filmovi “Pijavice" Dragana Marinkovića, “Kralj Petar Prvi" Petra Ristovskog, koji je proglašen i za srpskog kandidata za Oskara za najbolji strani film, te “Ajvar" Ane Marije Rosi, “Šavovi" Miroslava Terzića i “Delirijum tremens" Gorana Markovića.

LIFFE će prikazati i devet filmskih ostvarenja iz regiona, od kojih je osam u takmičarskom programu, a među njima je i "Sin" rediteljke Ines Tanović, koji je otvorio nedavni 25. Sarajevo film festival i izabran je za bosanskog kandidata za Oskara. “Sin” će 21. septembra u Narodnom pozorištu u Leskovcu imati međunarodnu premijeru, a reč je o rediteljkinom drugom dugometražnom igranom filmu, koji govori o unutrašnjim problemima usvojenog 18-godišnjaka, ali i o Sarajevu i životnim problemima uopšte.



Domaću premijeru imaće film “Glumim, jesam" reditelja Miroslava Mandića, a u konkurenciji za nagrade su i “Ti imaš noć" Ivana Salatića iz Crne Gore, hrvatsko-srpska horor-komedija “Poslednji Srbin u Hrvatskoj” Predraga Ličine, “Sam samcat" hrvatskog reditelja Boba Jelčića, nastao u koprodukciji Srbije, Crne Gore, BiH i Holandije, sa Predragom Mikijem Manojlovićem u jednoj od glavnih uloga, te severnomakedonski film “Gospod postoji, njeno ime je Petrunija" Teone Strugar Mitevske, satira utemeljena na istinitoj priči o ženi koja ulazi u okršaj sa zastarelim tradicijama o vađenju časnog krsta iz ledene vode. “Osmi poverenik” hrvatskog reditelja Ivana Salaja prati Sinišu Mesjaka, arogantnog i ambicioznog političara u usponu, koji se nađe u središtu skandala, a slovenački film “Posledice" Darka Škantea govori o mladiću koji se bori za svoje mesto u grupi osuđenika u popravnom domu.

Van takmičarskog programa biće prikazan crnogorski film “Poslednji YU filmski romantik" Radoslava Stanišića, dokumentarno-igrano ostvarenje o čuvenom profesoru FDU i reditelju Radomiru Baji Šaranoviću, koji je utemeljio putokaz i kreativni pravac mnogim generacijama filmskih reditelja.

Van konkurencije je i dokumentarac Emira Kusturice “Pepe, jedan uzvišeni život” o bivšem urugvajskom predsedniku Hoseu Pepeu Muhiki, kojim će 12. LIFFE biti zatvoren.



O nagradama za najbolje filmove, režiju i glumce 12. LIFFE odlučivaće žiri koji čine reditelji Vinko Brešan iz Hrvatske (predsednik) i Nenad Dizdarević iz Bosne i Hercegovine, te glumica Bojana Maljević iz Srbije.

U okviru bogatog pratećeg programa, uz razgovore sa Milošem Bikovićem, Bogdanom Diklićem i Goranom Bogdanom tokom prva tri festivalska dana, biće predstavljene i tri nove knjige na teme iz sveta filma, a posetioci će moći da pogledaju i četiri izložbe u različitim prostorima Leskovačkog kulturnog centra. Biće predstavljena monografija proslavljenog srpskog glumca Nebojše Glogovca, koju je priredila Tatjana Nježić, zatim knjiga “Sjaj crnog“ Veljka Radosavljevića, nov doprinos sagledavanju fenomena crnog talasa u srpskoj kinematografiji, ali i svojevrsni kritički dijalog sa delima prethodnika, te knjiga Bora Draškovića “Rečnik reditelja”.

Glogovcu je posvećena i izložba koju je priredila Maja Medić, a u Velikom holu LKC-a najavljene su i izložbe “Živojin Žika Pavlović – crteži i slike” autorke dr Zoje Bojić, “Portreti glumaca” Nebojše Jakšića, te “Godine LIFFE-a” Dragana Jovića i Darka Zloporubovića.

Novitet na 12. LIFFE festivala je predstavljanje novih serija iz domaće i regionalne produkcije - pilot epizode serija “Grupa” reditelja Uroša Tomića i “Dug moru” Gorana Gajića, te pilot epizoda druge sezone serije “Biser Bojane” reditelja Mime Karadžića, kao i prva epizoda druge sezone “Senki nad Balkanom”, u režiji Dragana Bjelogrlića. Biće predstavljen i film “Južni vetar 2”, kao i četvrta sezona serije “Ubice moga oca”.

U Bioskopu LKC-a biće prikazani studentski filmovi iz BiH, Slovenije, Crne Gore, Hrvatske, Severne Makedonije i Srbije, a prateći program će zaključiti konferencija reditelja.

Prošle godine, na 11. LIFFE, Gran pri je dobio Vladimir Blaževski iz Makedonije za film “Godina majmuna”, dok su druga i treća nagrada pripale Janezu Burgeru za film “Ivan”, odnosno Hani Slak za film “Rudar”.

(SEEcult.org)

Presek evropske animacije na 16. Balkanimi



Evropski festival animiranog filma “Balkanima” prikazaće od 1. do 6. oktobra u Domu kulture Studentski grad (DKSG) u Beogradu 125 kratkih animiranih filmova iz 25 evropskih zemalja, uz niz radionica, predavanja i izložbi.

Selektori 16. “Balkanime” Nebojša Petrović i Mina Sablić navode da je primetan porast broja dokumentarnih animiranih filmova, kao i da je najčešća tema “uticaj modernih tehnologija na život savremenog čoveka”.

Za glavni takmičarski program odabrano je 30 filmova iz Belorusije, Belgije, Hrvatske, Češke, Francuske, Nemačke, Mađarske, Italije, Holandije, Poljske, Portugala, Srbije, Slovačke, Švajcarske, Španije, Ukrajine i Velike Britanije.

Među njima su i dva filma Ive Ćirić (Florigami i Smisao), a iz Srbije učestvuje još i Igor Ćorić (Prelazak), koji su i u srpskom takmičarskom programu. Iz regiona su zastupljeni i hrvatski filmovi Imbued Life (Ivana Bošnjak, Thomas Johnson) i One of Many (Petra Zlonoga).

U domaćem takmičarskom programu sa ukupno deset filmova su i Alma (Demir Mekić, Nebojša Petrović), Finder (Aleksandar Petković), Ljubav na prvi ugriz (Aleksandra Blagojević), Lov (Goran Rakić), Svetlost (Jovan Rakić) i Niti (Jelena Vučić).

Na 16. “Balkanimi” najavljena je i svetska premijera filma “Smrt majke Jugovića” Mihajla Dragaša, koji predstavlja prvu animiranu verziju te epske pesme, a nastao je u produkciji DKSG-a, uz podršku Filmskog centra Srbije.



Festival zatvara radionica “24 sata crtanja stripa” koja se održava već 15 godina prve subote u oktobru u umetničkim školama, galerijama i kulturnim centrima širom sveta. Ove godine po prvi put se održava i u Srbiji, a organizatorka i realizatorka je Maida Gruden, urednica likovnog programa DKSG.

Žiri glavnog takmičarskog programa čine filmski autor i animator Joni Männistö iz Finske, suosnivač i umetnički direktor Turku festivala animiranog filma, nezavisni animator
Piotr Kardas, pokretač i direktor projekta Animation Across Borders (2012) i vise festivala animacije u Poljskoj, Velikoj Britaniji, Indoneziji, te pisac, urednik, scenarista, kritičar i kulturni aktivista Pavle Zelić iz Srbije.

Direktor DKSG-a Boris Postovnik izrazio je žaljenje što iz tehničkih razloga neki filmovi nisu mogli da uđu u program festivala, ali je obećao da će taj kulturni centar, koji se suočio sa velikim problemom nakon poplava ranije ove godine, uložiti napore da sledeću “Balkanimu” dočeka sa mnogo boljim tehničkim mogućnostima, pa bi tako šansu za projekciju dobile i tehnički zahtevnije animacije.

Prošle godine, na 15. Balkanimi, Gran pri je dodeljen filmu “Opaka devojčica” (Wicked Girl) autora Ajce Kartala iz Francuske, a novouvedenu nagradu za najbolji srpski film dobio je Miloš Tomić za “Muzičke traume”. Specijalne nagrade dodeljene su filmovima “Neputovanja” Ane Nedeljković i Nikole Majdaka mlađeg iz Srbije i “III” Marte Pajek iz Poljske, a specijalna priznanja dobili su “Biciklisti” Veljka Popovića iz Hrvatske i “Poplava” Malte Štajna iz Nemačke.

Ulaz na sve programe "Balkanime" je besplatan.

Festivalski sajt je balkanima.org, a program se nalazi i u Kalendaru portala SEEcult.org.

(SEEcult.org)

Nagrade 16. Balkanime

http://www.seecult.org/vest/nagrade-16-balkanime

28. Festival etnološkog filma - Ljudi u pokretu



Međunarodni festival etnološkog filma (MFEF) u Beogradu prikazaće od 7. do 10. oktobra u Etnografskom muzeju i Jugoslovenskoj kinoteci 65 filmova u više programskih celina, a tema u fokusu 28. izdanja je "Ljudi u pokretu".

Festival će 7. oktobra u Kino-sali Etnografskog muzeja otvoriti srpska rediteljka Sonja Blagojević Đekić, a zatim će biti prikazan prošlogodišnji pobednik - norveški film “Žene” L. Holtedal. U muzičkom delu programa nastupuće hor Kir Stefan Srbin i duo Nebojša i Bojana Brdarić koji izvode tradicionalne pesme Srbije i Balkana, najavili su organizatori.

Za takmičarsku selekciju odabrano je 21 ostvarenje, za informativni program 24 i za studentsku kategoriju 20 filmova.

Iz domaće produkcije u zvaničnu selekciju uvršteni su filmovi “Doći će žuti ljudi sa istoka i piće vodu sa Morave” Tanje Brzaković, “Igranka za pokojnog Emilijana” Predraga Peđe Todorovića, “Papirnati život” Zorana Tairovića, “Simfonija” Vladimira Perovića, “Tako mi na Istoku” Katarine Mutić i “Teslin narod” Željka Mirkovića.

Gran pri “Dragoslav Antonijević” i nagrade za najbolji domaći, inostrani i studentski film dodeliće žiri u sastavu: dr Vesna Marjanović (Srbija), Milovan Pandurević (Bosna i Hercegovina) i Dragan Nikolić (Srbija).



Specijalni program Škola vizuelne antropologije biće prikazan u izložbenom prostoru Manakove kuće, a izbor čileanskih filmova u Etnografskom muzeju.

Gosti festivala biće značajni autori iz inostranstva, čiji filmovi učestvuju u zvaničnoj selekciji: Jael Kacir iz Izraela, autorka filma “Albanski kodeks”, iranski reditelj Parinaz Hašemi Mobarake (Devojka iz Parsiana), kao i rediteljke Florensija Botlink (Naseljenici mesta La Flor) iz Argentine i Odri Kekelbergs (Ono zajedničko) iz Belgije.

Među gostima su i američki reditelj Ron Mjulvihil, čiji se film “Masai remiks” prikazuje u informativnom programu, kao i mlade autorke iz selekcije studentskog filma - Frukje van der Velde iz Holandije (Moja krv, moj lek) i Kjara Kavarzan iz Italije (Neka vrsta veze).



Specijalni gost 28. MFEF-a je čileanski etnolog Patrisio Lopez koji će održati predavanje na Filozofskom fakultetu o nematerijalnom nasleđu u Čileu.

U okviru festivala, biće održan i okrugli sto “Kretanja i migracije" koji tematizuje te pojave iz etnološko-antropološkog ugla.

Škola vizuelne antropologije prikazaće osam filmova koji su plod rada 25 učesnika iz 15 zemalja. Tema ove godine bila je “Granice, ograničenja i ograde”, a autori su joj pristupili ne samo preko aktuelnog problema masovnih migracija, već i istorije i kulture balkanskog podneblja, naročito Jugoslavije.

Festivalski sajt je etnofilm.org, a program se nalazi i u Kalendaru portala SEEcult.org.

(SEEcult.org)

17. Zagreb film festival sa stotinu naslova

http://www.seecult.org/vest/17-zagreb-film-festival-sa-stotinu-naslova