Filmske novosti...

  Pohvale Džeksonu Lungulova na KVIFF-u



Svetska premijera filma „Spomenik Majklu Džeksonu“ reditelja i scenariste Darka Lungulova iz Beograda održana je 8. jula na 49. Filmskom festivalu u Karlovim Varima, u okviru takmičarskog programa “Istočno od Zapada” (East of the West), a u prvim kritikama opisana je kao dirljiva i iskreno smešna mračna komedija.

Publika u sali stare zgrade pozorišta u Karlovim Varima izvanredno je reagovala na novi film Lunguova posle čije je projekcije, uglavnom praćene smehom, usledio dug aplauz.

Ekipu filma, u kojoj su bili Lungulov, glumci Nataša Tapušković i Dragan Bjelogrlić, producent Snežana Penev i koproducenti Felix Eisele iz Nemačke i Ognjen Antov iz Makedonije, predstavila je selektorka međunarodnog programa “East of the West” Lenka Tirpakova, saopštila je producentska kuća Papa films iz Srbije.

Lungulov je izrazio zadovoljstvo reakcijama publike koja je, kako je naveo, jednostavno "disala" sa filmom i pratila svaku promenu nijanse i sjajno reagovala na humor filma.

“Nisam mogao da poželim bolju premijeru i reakciju publike i stvarno smo i glumci Nataša Tapušković i Dragan Bjelogrlić i producent Snežana Penev i ja presrećni da je film počeo svoj festivalski život na ovako divan način”, naveo je Lungulov, čiji će film imati i 9. jula projekciju na 49. KVIFF-u, posle koje će ekipa odgovarati na pitanja publike.

Prva kritika o “Spomeniku Majklu Džeksonu” izašla je u “Cineeuropa”, u kojoj je navedeno da je “priča ispričana na klasičan način, kako je Lungulov to uradio, pravi izbor za ovu dirljivu i iskreno smešnu mračnu komediju”.

“Glumačka podela funkcioniše savršeno, oseća se jaka hemija između nekoliko glavnih junaka što je bilo nemoguće predvideti čak i za najiskusnijeg ‘kasting direktora’... ‘Spomenik Majklu Džeksonu’ je film vrhunskog kvaliteta, topla priča koja bi trebalo da prođe jednako dobro kako na festivalima, tako i kod bioskopskih gledalaca”, ocenjeno je u prvoj kritici novog filma Lungulova koji će regionalnu premijeru imati 22. jula na Filmskom festivalu u Puli.

S obzirom na to da je reč o srpsko-nemačko-makedonsko-Hrvatskoj koprodukciji, “Spomenik Majklu Džeksonu” je dobio priliku da se takmiči u selekciji hrvatskog dugometražnog filma u Puli.

Osim “Spomenika Majklu Džeksonu”, u programu “East of the West” u Karlovim Varima svetsku premijeru imao je i film “Varvari” Ivana Ikića iz Srbije, koji će biti prikazan u julu i na 21. Festivalu evropskog filma Palić.

(SEEcult.org)

  Počeo 61. Pulski festival



Pulski filmski festival počeo je 12. jula međunarodnim programom koji nudi 45 ostvarenja, dok će 19. jula svečano biti otvoren u Areni i Nacionalni program koji obuhvata 12 filmova, uključujući i manjinske koprodukcije.

Međunarodni program 61. Pule, koji obuhvata 17 filmova u konkurenciji za nagrade, počeo je na Kaštelu filmom “Džimijeva dvorana” Kena Louča (Loach).

Projekcije filmova iz međunarodne konkurencije tradicionalno su zagrevanje za programe u Areni i na drugim festivalskim lokacijama na kojima će do 26. jula gostovati niz filmskih autora među kojima je i mađarski reditelj Đerđi Palfi (Gyorgy) koji je upravo nagrađen u Karlovim Varima (KVIFF) za “Slobodan pad”, a najpoznatiji je po prvencu “Taxidermia”.

Najavljen je i američki reditelj Majk Kejl (Mike Cahill), čijim je “Ishodištem” (I Origins) počeo ovogodišnji KVIFF, te Fridrik Tor Fridrikson (Thor Fridriksson), jedan od najvažnijih filmskih autora severne Europe, koji se oprobao u brojnim vidovima filmske umetnosti. Fridrikson je i član žirija Međunarodnog programa 61. Pule, a posvećana mu je i retrospektiva.



Austrijska rediteljka Džesika Hausner (Jessica) predstaviće novi film “Luda ljubav” koji je imao premijeru u Kanu. Najavljen je i Rodžer Micčel (Roger Michell) - široj publici pre svega poznat kao reditelj globalnog hita “Notting Hill”, koji će predstaviti u Puli novi rad “Vikend”. Ambiciozne i potresne “Mostove Sarajeva” predstaviće producenti Mirsad Purivatra i Jovan Marjanović, krajnje estetizovanu finsku “Betonsku noć” glavni glumac Jari Virman, a intrigantnu “Večnu ljubav” glumica Poliana Mekintoš (Pollyana McIntosh) i producent Konor Beri (Conor Barry). Iz Bugarske u Pulu stižu reditelj Milko Lazarov i producentkinja Veselka Kirjakova s filmom “Otuđenje” koji je dobio niz nagrada na Mostri 2013. i u Krakovu. Najbolji slovenački film poslednjih godina, “Razredni neprijatelj”, predstaviće pulskoj publici reditelj Rok Biček.



Uz Fridriksona, filmove u trci za nagrade ocenjivaće i filmski kritičar Leo Barraclough (Variety) i hrvatski reditelj Stanislav Tomić.

Osim filmova u trci za nagrade i onih van konkurencije, Međunarodni program obuhvata i selekciju kratkih filmova Short Matters! Evropske filmske akademije.

U cilju razvoja mlade publike, Pulski festival ove godine, uz tradicionalni program za decu “Pulica”, uvodi i selekciju “Dizalica”, namenjenu mladim filmoljupcima od 16 do 21 godine.

Nacionalna selekcija 61. Pulskog festivala sačinjena je na osnovu konkursa na koji je pristigao 21 dugometražni i 28 kratkih filmova, a za oba programa odabrano je po 12 naslova odlukom Umetničkog saveta koji čine Hrvoje Pukšec (predsednik), te Mike Downey i Tanja Miličić.



U dugometražnom programu za nagrade će se takmičiti dokumentarac “Baršunasti teroristi” Petera Kerekesa, Pavola Pekarčíka i Ivana Ostrochovskog, koji je manjinska koprodukcija, a imao je svetsku premijeru u Karlovim Varima 2013. godine, zatim ratni akcioni “Broj 55” Kristijana Milića, zasnovan na istinitom događaju iz ratnih 90-ih, te krimi-drama “Happy Endings” debitanta Darka Šuvaka, koprodukcija sa Slovenijom “Kosac” Zvonimira Jurića.

U konkurenciji je i triler “Most na kraju svijeta” Branka Ištvančića, koprodukcija sa BiH, Francuskom i Srbijom, te crna komedija “Spomenik Majklu Džeksonu” Darka Lungulova iz Srbije, koja je svetsku premijeru imala na 49. Karlovim Varima.



U trci za nagrade je i crna komedija “Svinjari” Ivana Livakovića, pustolovni dečji “Šegrt Hlapić” Silvija Petranovića i drame “Trebalo bi prošetati psa” Filipa Peruzovića, “Vjetar puše kako hoće” Zdravka Mustaća, “Vlog” Brune Pavića i “Zagreb Cappuccino” Vanje Sviličić.



Filmove će ocenjivati žiri koji čine producentkinja Amra Bakšić Čamo iz BiH, glumica Nataša Dorčić, montažerka Ivana Fumić i reditelj Antonio Nuić iz Hrvatske, te britanski filmski kritičar Nick Holdsworth (The Hollywood Reporter).

Među novitetima 61. Pule je i “Pulska kinoteka”, zamišljena kao povratak u slavnu prošlost tog festivala i to prema izboru jednog uvaženog filmskog autora. Ove godine je selektor programa reditelj Rajko Grlić, koji je koncept odabira filmova opisao rečenicom "pulska godina koja mi je izuzetno bitna".

Za Grlića je to 1965. godina, kada je u Puli prikazano 20 vrsnih filmova u glavnom takmičarskom programu, među kojima su i nagrađeni filmovi koje će publika ponovo imati priliku da pogleda. To su “Prometej s otoka Viševice” Vatroslava Mimice i “Tri” Aleksandra Saše Petrovića koji su, između ostalih nagrada, ravnopravno podelili Veliku zlatnu arenu, zatim “Doći i ostati” Branka Bauera, dobitnika Srebrne arene, “Čovek nije tica” Dušana Makavejeva, koji je 1965. dobio diplomu za režiju i debitanta, te “Devojka” Puriše Đorđevića, koji je dobio posebnu nagradu za režiju.



Festivalski program, koji uključuje i radionice, izložbe, koncerte i program za festivalske profesionalce, biće održan na 15 lokacija, od kojih su četiri nove, a među njima je i Galerija Sveta srca na Brionima.

Među novitetima je program “Pula PRO”, namenjen profesionalcima u filmskoj industriji i studentima audio-vizuelnih medija. Taj program obuhvata niz predavanja svetskih stručnjaka za filmsku produkciju, distribuciju i marketing, a među gostima su najavljeni Nik Powell, direktor londonske Nacionalne škole za film i televiziju i dobitnik Oskara za najbolji film kao producent (Plačljiva igra, Neil Jordan, 1992), zatim Charles McDonald, jedan od vodećih svetskih stručnjaka za odnose s javnošću, koji je zastupao filmove Almodovara, Lija, Louča, Vinterbotoma, Kronenberga, Sofije Kopole, Vendersa.., stručnjak za filmski zvuk koji je sarađivao sa svim najvećim svetskim studijima i laboratorijama za obradu zvuka, te John Durie, stručnjak za filmski marketing koji je sarađivao na više od 650 igranih filmova i više od 200 filmskih najava i plakata.



U organizaciji Društva hrvatskih filmskih reditelja i Državnog zavoda za intelektualno vlasništvo, biće održan okrugli sto o autorskim pravima u audiovizuelnoj delatnosti, a Pulski festival biće domaćin okruglog stola o filmskim festivalima u Hrvatskoj.

Najavljen je niz gostiju iz sveta filmske industrije i medija, među kojima su osnivač vodeće nezavisne distributerske kuće Wide Loic Magneron, zamenik direktora Evropske filmske akademije, producent Antonio Saura, te iz regiona Jelka Stergel (Slovenski filmski centar), Borislav Anđelić (donedavni umetnički direktor Festa u Beogradu), Darko Bašeski (Makedonska filmska agencija), Stefan Kitanov (direktor Međunarodnog filmskog festivala u Sofiji), Igor Prasse (umetnički direktor Filmskog festivala u Portorožu) i Miroljub Vučković (Filmski centar Srbije).

Najavljeni su i predstavnici svetskih filmskih medija, kao što su glavna urednica “Screen Internationala” Catherine Wendy Mitchell, filmski kritičar Nick Holdsworth (The Hollywood Reporter), koji je i član žirija Hrvatskog programa, filmski kritičar Domenico La Porta iz “Cineurope”, te Dubravka Lakić (Politika), Gorazd Trušnovec (Ekran) i Dževdet Tuzlić (BHT1) iz regiona.

Festivalski program obuhvata i četiri “filmske izložbe”.



Umetnička istraživačka platforma “Cinemaniac” kustoskinje Branke Benčić, koja je postala već tradicionalni deo programa, predstaviće dve izložbe - na izložbi “Paper Movies”, kao fragmentarnoj putanji "papirnatih filmova", kroz kolaž, crtež, found footage, video, animaciju i fotografiju kao deo filmskog eksperimenta, izlagaće Dalibor Barić, Marko Tadić, Ana Petrović, Michel Klofkorn, Antun Motika i Boško Tokin. U okviru izložbe “Kino umetnika”, koja će obuhvatiti recentnu audiovizuelnu produkciju radova koji nastaju na mestu susreta savremene umetnosti i kinematografije, a kontekstualizuju se na izložbama u muzejima i galerijama, kao i projekcijama u bioskopima i na festivalima, izlagaće Damir Očko, Igor Grubić, Renata Poljak, Ana Hušman, Zlatko Kopljar, Dan Oki, Matija Debeljuh, Ana Bilankov, Vladislav Knežević…

U Galeriji Makina biće prikazan presek radova nastalih u proteklih deset godina koji, donoseći nezaboravno filmsko iskustvo sa snimanja brojnih domaćih filmova, predstavljaju i zanimanje filmskog fotografa, a izlažu Hassan Abdelghani, Zoran Mikinčić-Budin i Nikola Predović.

U Srpskom kulturnom centru biće održana izložba festivalskih plakata Predraga Spasojevića, nazvana “Dobri duh Festivala”, dok će u Kinu Valli biti moguće videti “NLO nad Pulom...” i ostale karikature Nedeljka Dragića.

Muzički program 61. Pule predstaviće deset izvođača, među kojima su DJ Dogmatic, Gustafi/Veterinari, Cinkuši, Zion Train Sound System (Neil Perch i DubDadda), Vlatko Stefanovski & Vasko Atanasovski Quartet, Blagdan band, DJ Funkmaster a.k.a. Tricky D, DJ Mario Kovač i Neno Belan & Fiumens.

Prošle godine, na jubilarnom 60. Festivalu igranog filma u Puli, najboljim filmom u Nacionalnom programu proglašena je drama “Odbrana i zaštita” Bobe Jelčića o svakodnevnom životu u podeljenom društvu, a u programu manjinskih koprodukcija trijumfovao je film “Krugovi” Srdana Golubovića iz Srbije, inspirisan herojskim delom mladog Trebinjca Srđana Aleksića ratnih 90-ih. Oba reditelja takođe su nagrađena, a njihovi filmovi odneli su i nagrade u većini kategorija, uz film “Šuti” Lukasa Nole.

Festivalski sajt je www.pulafilmfestival.hr, a program se nalazi i u Kalendaru Portala za kulturu jugoistočne Evrope SEEcult.org.

*Foto sa otvaranja: Slaven Radolović

(SEEcult.org)

  Rabbitland na festivalima



Nagrađivani animirani film “Rabbitland” Ane Nedeljković i Nikole Majdaka Jr, i posle više od godinu dana od svetske premijere na Berlinalu i učešća na više od 50 festivala širom sveta, nastavlja uspešnu festivalsku turneju.

Crnohumorna priča o zečevima bez mozga koji provode dane glasajući na izborima biće prikazana tokom jula na festivalima u Južnoj Koreji, Novom Zelandu, Hrvatskoj, Italiji i Poljskoj, najavili su autori.

“Rabbitland” će korejsku premijeru imati u okviru takmičarskog programa 18. Međunarodnog festivala animiranog filma u Seulu (SICAF), koji se održava od 22. do 27. jula.

Film započinje i seriju prikazivanja na Novom Zelandu, počev pod učešća na Novozelandskom međunarodnom filmskom festivalu (NZIFF) u okviru programa “Animacija danas”, za koji je izabrano samo 11 filmova od više od 3.000 prijavljenih.



U Oklandu će “Rabbitland” biti prikazan 25. i 30. jula, dok je projekcija u Velingtonu 25. jula, a tokom avgusta i septembra videće ga publika i drugim gradovima na Novom Zelandu.

“Rabbitland” je odabran i za takmičarski program kratkih filmova 17. Motovun film festivala, koji će biti održan od 26. do 30. jula u tom istarskom gradiću.

Takođe, biće prikazan i u takmičarskom programu 10. međunarodnog festivala kratkog, dokumentarnog filma i scenarija Lago Film Fest koji će biti održan od 18. do 26. jula u Revine Lago u Italiji, kao i 14. Međunarodnom filmskom festivalu u Sopotu u Poljskoj od 12. do 20. jula.

“Rabbitland” je od svetske premijere na 63. Berlinalu 2013. godine, na kojem je dobio nagradu Kristalni medved, dobio niz nagrada na mnogobrojnim festivalima širom sveta.

Inspirisan životom u Srbiji 90-ih, “Rabbitland” kroz priču o zemlji u kojoj žive zečevi bez mozga, predstavlja brutalnu sliku savremenog društva i preispituje neke od njegovih centralnih tema, kao što su sloboda govora, lični i kolektivni identitet, kao i modeli uspostavljanja normalne svakodnevnice u stanju društvenog kolapsa.

“Rabbitland” je nastao u produkciji kuća Baš čelik i Arhitel, uz podršku Filmskog centra Srbije i Sekretarijata za kulturu grada Beograda.

Sajt filma je www.rabbitland.info

(SEEcult.org)

  Nagrade 49. Karlovih Vara



Gran pri “Kristalni globus” 49. Filmskog festivala u Karlovim Varima osvojila je neobična psihološka drama “Ostrvo kukuruza” (Corn Island) gruzijskog reditelja Georgija Ovašvilija o odnosu čoveka i prirode, dok je u programu “Istočno od Zapada” pobedio film “Popravni razred” (Corrections Class) Ivana I. Tverdovskog iz Rusije, a specijalno priznanje dobio je debitantski film “Varvari” Ivana Ikića iz Srbije.

Trijumf u glavnom programu 49. KVIFF-a, koji je svečano završen 12. jula, ostvario je i mađarski reditelj Đerđi Palfi, koji je za film “Slobodan pad” (Free Fall), koprodukciju Mađarske, Francuske i Južne Koreje, dobio specijalno priznanje žirija i 15.000 dolara, kao i nagradu za najbolju režiju.

Gran pri KVIFF-a vredan je 25.000 dolara, a dodeljen je Ovašviliju za film o odnosu čoveka i prirode kroz priču o starcu koji sa unukom gaji kukuruz na rečnom ostrvu na razmeđu Gruzije i Abhazije.

Kao i većina ostalih nagrađenih filmova, i pobednički je koprodukcija - Gruzije, Nemačke, Francuske, Češke i Kazahstana.



Nagradu za najbolju glumicu dobila je El Faning (Elle Fanning) za ulogu u američkom filmu “Low Down” (Jeff Preiss), dok je najboljim glumcem proglašen Nahuel Pérez Biskajar (Biscayart) za ulogu u belgijsko-kanadskom filmu “All Yours” (David Lambert).

Žiri glavnog takmičarskog programa činili su Luis Miñarro iz Španije (predsednik), Mira Fornay iz Slovačke, Phedon Papamichael iz Grčke, Kjartan Sveinsson sa Islanda i Viktor Tauš iz Češke, dok su filmove u programu “Istočno od Zapada” ocenjivali Ahmet Boyacıoğlu iz Turske (predsednik žirija), Ivana Ivišić iz Hrvatske, Levan Koguashvili iz Rusije, Amanda Livanou iz Grčke i Tomasz Wasilewski iz Poljske.



I pobednički film programa “Istočno od zapada” – ruski “Popravni razred” Ivana Tverdovskog i dobitnik specijalnog priznanja – srpski “Varvari” Ivana Ikića, debitantska su ostvarenja. Ikićev film imao je svetsku premijeru u programu “Istočno od Zapada”, u kojem je iz Srbije prikazan i “Spomenik Majklu Džeksonu” Darka Lungulova.



Najboljim dokumentarnim dugometražnim filmom 49. KVIFF-a proglašen je belgijski “Waiting for August” Teodore Ane Mihai, a specijalno priznanje dobio je austrijski “Steadiness” Lise Weber. U kategoriji dokumentaraca do 30 minuta pobedio je hrvatski “Autofocus” Borisa Poljaka, a specijalno priznanje dobio je argentinski “The Queen” Manuela Abramovicha.



Žiri za dokumentarne filmove činili su Philippa Kowarsky iz Izraela (predsednica), Oskar Alegria iz Španije i Tomáš Bojar iz Češke.

Nagradu Foruma nezavisnih dobio je nemački film “Anywhere Else” Ester Amrami, dok je nagradu publike osvojio češki film “The Magic Voice of a Rebel” Olge Sommerove o proslavljenoj češkoj pevačici i disidentkinji Marti Kubišovoj.

Nagradu međunarodnog žirija kritike FIPRESCI dobio je film “Rocks in My Pockets” (Signe Baumane), koprodukcija SAD i Letonije, koji je dobio i specijalno priznanje ekumenskog žirija, koji je svoju nagradu za najbolji film dodelio pobedničkom ostvarenju 49. KVIFF-a “Corn Island”.

Nagradu žirija Federacije filmskih kritičara Evrope i Mediterana (FEDEORA) za najbolji film u programu “Istočno od Zapada” dobio je albanski “Bota”, koprodukcija sa Italijom i Kosovom, koju potpisuju Iris Elezi i Thomas Logoreci.

Nagradu od 10.000 evra za najbolji projekat u razvoju dobio je slovačko-češki “Koza” Ivana Ostrohovskog, u konkurenciji sa još 14 ostvarenja.

Kristalni globus za izvanredan umetnički doprinos filmu dobili su Mel Gibson i Vilijam Fridkin (William Friedkin) iz SAD, dok je Predsednikovu nagradu za doprinos češkoj kinematografiji dobio domaći reditelj Zdeněk Svěrák.

KVIFF je prikazao od 4. jula više od 200 filmova, a naredno, jubilarno 50. izdanje najavljeno je od 3. do 11. jula 2015.

*Foto: KVIFF

(SEEcult.org)

  Omaž dobitnicima Lifke



Omaž program dobitnicima nagrade “Aleksandar Lifka” 21. Festivala evropskog filma Palić – srpskoj glumici Miri Banjac i francuskom reditelju Klodu Lelušu (Claude Lelouć), biće održan od 14. do 18. jula u uvodnom festivalskom programu u Subotici na koji je ulaz besplatan.

Omaž Miri Banjac i Lelušu počinje u subotičkom bioskopu Eurocinema filmom “Sjećaš li se Doli Bel?” prošlogodišnjeg dobitnika “Lifke” Emira Kusturice - jednim u nizu ostvarenja u kojima je Mira Banjac pokazala raskošni glumački talenat. Iste večeri biće prikazan i kultni Lelušov film “Jedan čovek i jedna žena”.

U čast Mire Banjac biće prikazani i filmovi “Veliki transport” (1983) Veljka Bulajića, “Varljivo leto” (1984) Gorana Paskaljevića i “Balkanski špijun” (1984) Dušana Kovačevića i Božidara Nikolića, u kojem jednu od uloga igra i nedavno preminuli velikan srpskog glumišta Bora Todorović, te “Lepota poroka” (1986) Živka Nikolića.



U čast Leluša biće prikazani filmovi “Živi za život” (1967), “Srećna nova” (1973), “Ceo jedan život” (1974) i “Jadnici” (1995).

Mirjana Mira Banjac, rođena u Erdeviku 1929. godine, u pozorišnom i filmskom životu SFRJ i Srbije ostavila je neizbrisiv trag kroz maestralne uloge u gotovo svim značajnim delima vrhunskih domaćih reditelja.



Filmsku karijeru je započela još 1968. godine ulogom Zorice u muzičkoj komediji Soje Jovanović “Pusti snovi”, sa kojom nastavlja saradnju i u filmu “Silom otac” (1969). Iako je kao prvu ljubav isticala teatar, ispostavilo se da su filmska i televizijska kamera prostor kroz koji je uspevala da ostvari sav talenat i uđe u srca miliona gledalaca tokom svih godina rada.



Podjednakim intenzitetom igrala je i komične i tragične likove i vremenom postala nezaobilazni oslonac domaće kinematografije koja je naročito u periodu između 70-ih i 80-ih godina prošlog veka bila rasadnik vrhunskih glumačkih talenata - od Zorana Radmilovića, Pavla Vujisića, Mije Aleksića, Miodraga Petrovića Čkalje, preko Danila Bate Stojkovića do Ružice Sokić i Milene Dravić. Sa svima njima je Mira Banjac uspešno sarađivala izgradivši nezaboravne likove na kojima počiva naša kinematografija.

Za glumački rad Mira Banjac osvojila je veliki broj priznanja u zemlji i inostranstvu, a u želji da izdvoji njen izuzetan umetnički rad i ogroman doprinos evropskoj kinematografiji, 21. Festival evropskog filma Palić dodelio joj je nagradu “Aleksandar Lifka”.



Ovogodišnji strani dobitnik tog prestižnog priznanja koje se dodeljuje u slavu jednog od pionira filma na ovim prostorima, reditelj Klod Leluš, pripada zlatnoj generaciji francuskog filma i smatra se za jednog od njenih najznačajnijih predstavnika.

Budući da je bio veoma loš učenik, otac mu je kupio kameru kako bi ga zainteresovao za bilo kakvu profesiju. Leluš je uskoro počeo da snima reportaže i u istoriji kinematografije ostao je zabeležen kao prva osoba iz zapadnog sveta koja je snimila život ljudi u Sovjetskom Savezu, i to kamerom skrivenom ispod kaputa. Iako su mu prvi igrani filmovi doživeli neuspeh kod kritike, već 1966. godine filmom “Jedan čovek i jedna žena” osvojio je Zlatnu palmu u Kanu, a ubrzo i Oskara za najbolji film van engleskog govornog područja. Uskoro je usleido uspeh Lelušovog filma “Živi za život” sa Ani Žirardo i Ivom Montanom.



Temom prirode ljubavnih odnosa bavio se kroz ceo opus i tokom dugogodišnje filmske karijere postao je majstor tog žanra.

Osim toga, osobenost Lelušovog stvaralaštva čini i jedinstven rad sa glumcima od kojih je gotovo uvek zahtevao improvizaciju. Ani Žirardo, Žan Luj Tretinjan, Iv Montan, Šarl Aznavur, Žan Pol Belmondo i drugi velikani francuske glume prodefilovali su kroz njegove filmove, ostavivši neizbrisiv trag u svetskoj kinematografiji.



Leluš se 90-ih godina 20. veka vratio u žižu javnosti adaptacijom romana “Jadnici” Viktora Igoa koja je postigla ogroman međunarodni uspeh. Ne odustajući od snimanja filmova, Leluš niže uspehe i novijim ostvarenjima “Ukršteni putevi” (2007), prikazanim u Kanu, kao i najnovijim ostvarenjem “Bitango, volimo te” (2014), istakli su organizatori Palića.



Nagrada “Aleksandar Lifka” dodeljuje se u slavu začetnika kinematografije na ovim prostorima i jedne od najznačajnijih evropskih figura zaslužnih za promociju “pokretnih slika” u prvoj polovini 20. veka. Lifka je davne 1905. godine osnovao prvi bioskop u Subotici, gde je i živeo.

Među dosadašnjim dobitnicima nagrade su: Lučijan Pintilije (Lucian Pintilie), Jirži Mencel (Jirí Menzel), Margareta fon Trota (Margarethe von Trotta), Konstantin Kosta Gavras (Constantin Costa), Kšištof Zanusi (Krzysztof Zanuši), Dušan Makavejev, Eva Ras, Milena Dravić, Ljubiša Samardžić, Velimir Bata Živojinović, Ištvan Sabo (István Szabó), Mikloš Jančo (Miklós Jancsó), Peter Bačo (Péter Bacsó), Ken Louč (Ken Loach), Goran Paskaljević, Ken Rasel (Ken Russel), Miki Manojlović, Goran Marković, Lordan Zafranović, Srđan Karanović, Žan Mark Bar (Jean-Marc Barr) i Zoran Simjanović, kao i Emir Kusturica i Nikita Mihalkov.

Omaž program Miri Banjac i Lelušu, uz selekcije “Veliki rat na filmu”, koja je posvećena stogodišnjici Prvog svetskog rata, te “Klasici na trgu”, čini predfestivalski program 21. FEF Palić.

Palićki festival biće održan od 19. do 25. jula u Subotici i kraj jezera Palić, a prikazaće ukupno oko 80 filmova.

Takmičarski program nudi 13 filmova, a počinje ostvarenjem “Beli Bog” Kornela Mundruca, dok će ga zatvoriti ovogodišnji dobitnik Zlatne palme u Kanu “Zimski san” Nurija Bilge Džejlana.

Program 21. FEF Palić obuhvata i selekcije “Paralele i sudari”, “Novi gruzijski film”, “Mladi duh Evrope”, omaž program posvećen dobitniku nagrade “Underground Spirit”, “Novi mađarski film” i “Eko dokumentarci”.

Pored filmskog programa, biće priređena i izložba “Srbija i Srbi na filmu u Prvom svetskom ratu”, kao i izložba i panel diskusija “MOnuMENTI i promenljivo lice sećanja”, te naučni skup “Ekološke i zdravstvene posledice NATO bombardovanja”.

Festivalski sajt je www.palicfilmfestival.com, a program se nalazi i u Kalendaru Portala za kulturu jugoistočne Evrope SEEcult.org.

(SEEcult.org)

  Evropski život



Festival evropskog filma Palić predstaviće u glavnom Takmičarskom programu od 19. do 25. jula presek aktuelne evropske filmske produkcije koji će suočiti publiku sa emotivnim, društvenim, porodičnim, političkim i drugim fenomenima koji čine život danas.

Takmičarski program 21. FEF Palić nudi 13 filmova, od kojih je 12 u trci za Zlatni i Palićki toranj i nagradu “Sejfi Teoman”.

Van konkurencije je “Zimski san” Nurija Bilge Džejlena, dobitnika Zlatne palme u Kanu, koji će biti prikazan na zatvaranju.

Takmičarski program počinje filmom “Beli Bog” Kornela Mundruca (Kornél Mundruczó), inspirativnom pričom o odnosu pasa i ljudi. U situaciji u kojoj država visoko oporezuje vlasnike pasa mešanaca, koji onda masovno napuštaju svoje ljubimce – pas prestaje da bude čovekov najbolji prijatelj... Junakinja filma, 13-godišnja devojčica, učiniće sve da svog prijatelja zadrži i napravi kompromis između zakona, ljubavi i odanosti.



Domaću premijeru imaće film “Varvari”, debitansko ostvaranje talentovanog reditelja i scenariste mlađe generacije Ivana Ikića, koji je upravo dobio specijalno priznanje žirija 49. Filmskog festivala u Karlovim Varima, u okviru programa “Istočno od zapada” u kojem je doživeo svetsku premijeru. Palićki festival prikazaće i domaći film “Čudna šuma” Sabolča Tolnaija (Szabolcs Tolnai), koji je imala priliku da vidi i publika festivala Cinema City u Novom Sadu.



Prema rečima selektora Petra Mitrića, dva domaća filma pokazuju snagu srpske kinematografije uprkos izuzetno teškom stanju produkcije.

Tolnaijeva “Čudna šuma” uvodi publiku u lavirint razrušenog srpskog društva u sred kojeg vreba mitski Minotaur, dok film “Varvari” bez pardona otvara problem nasilja koje je zahvatilo mladu populaciju u Srbiji u vrtlogu ratova, politike i fudbalskih utakmica.



Grčku kinematografiju predstavlja Janis Ekonomides (Yannis Economides) filmom “Stratos” koji bi, prema rečima Mitrića, donekle mogao da se nazove žanrovskim filmom da ne nosi jak autorski pečat i svesnost bolnih tačaka savremenog društva.



Ditrih Brugeman (Dietrich Brüggemann) donosi možda svoj najzreliji film “Stanice krsta”, koji istražuje duboku veru i strah od boga u životu 14-godišnje devojčice. Na Paliću posle višegodišnje pauze ponovo će biti islandski film, i to komedija, prvenac Benedikta Erlingsona (Benedikt Erlingšon) “O konjima i ljudima” koji predstavlja život stanovnika sela na Islandu i njihovu čudnu povezanost sa konjima.



Gruzijsku kinematografiju, koja je u fokusu 21. Palića, predstavlja u takmičarskom programu novi film Levana Koguašvilija (Koguashvili), nagrađenog u programu “Paralele i sudari” pre tri godine. Njegovo ostvarenje “Sastanci na slepo” je komedija o krizi srednjeg doba i ljubavnim jadima 40-godišnjeg Sandra.

Italijanka Alis Rorvašer (Alice Rohrwacher) je osvojila kritiku i publiku u Kanu filmom “Čuda”, pričom o čudnoj porodici koja se oprašta od gužve savremene metropole kako bi započela život na organskoj farmi gde uzgaja med. Magične čari potrošačkog društva uporno zaokupljaju maštu njihovih kćeri.



Još jedan debitantski film “Bez motivacije” rediteljke Talije Lavi (Talya Lavie) dolazi iz Izraela i na duhovit način predstavlja vojnički život devojaka tokom dvogodišnjeg služenja armije.

Francuska kinematografija zastupljena je snažnim i žestokim filmom “Grizi svoje kosti” (Jean-Charles Hue) čija dinamika pleni konstantnim uzlaznim tempom do samog vrhunca i katarzičnog kraja. “Turista” Rubena Ostlunda (Ruben Östlund) karakterističnim diskretnim skandinavskim humorom priča priču o porodičnom vrtlogu u sredini u kojoj integritet muškosti biva poljuljana.



Jedan od starih znanaca Palića je i Rus Andrej Zvjagincev (Andrey Zvyagintsev) čiji je “Levijatan” inspirisan istoimenim političko-filozofskim tekstom Tomasa Hobsa i biblijskom knjigom o Jovu putem koje razotkriva boljke savremenog društva, kako Rusije, tako i ostatka sveta.

Prema rečima selektora Mitrića, ova godina je jedna od najboljih za evropsku kinematografiju u poslednjih nekoliko godina.

“Iz tog razloga smo se potrudili da prikažemo publici zaista najkvalitetnije filmove Starog kontinenta na Letnjoj pozornici, možda najlepšem mestu za filmske projekcije u ovom delu sveta. Palićku publiku je gotovo nemoguće prevariti zbog 21-godišnjeg iskustva koje se sticalo upornim sedenjem na ne tako udobnim klupama, projekcijama koje su trajale do duboko u noć, kišnim i vrelim danima, sa ili bez komaraca, sve iz jedne iskrene i čiste ljubavi prema filmu. Evropskom filmu”, naveo je Mitrić, dodajući da FEF Palić i ove godine ostvaruje ideju o festivalu posvećenom odnosu autor - film – publika.



Festivalski program čine i selekcije Paralele i sudari, Novi gruzijski film, Mladi duh Evrope, Omaž program dobitnicima nagrade “Aleksandar Lifka”, Omaž program posvećen dobitniku nagrade “Underground Spirit”, Novi mađarski film, Eko dokumentarci, Klasici na trgu i Veliki rat na filmu.

Selekcije “Veliki rat na filmu” i “Klasici na trgu” već su prikazane u okviru predfestivalskog programa, a 14. jula počinje i omaž dobitnicima nagrade “Aleksandar Lifka” srpskoj glumici Miri Banjac i francuskom reditelju Klodu Lelušu.

Pored filmskog programa, 21. FEF Palić nudi i izložbu “Srbija i Srbi na filmu u Prvom svetskom ratu”, kao i izložbu i panel diskusiju “MOnuMENTI i promenljivo lice sećanja”, te naučni skup “Ekološke i zdravstvene posledice NATO bombardovanja”.

Strateški partner 21. FEF Palić je kompanija Turkish Airlines, a pomogli su ga Ministarstvo kulture i informisanja Srbije, pokrajinske vlasti Vojvodine i gradske vlasti Subotice.

Festivalski sajt je www.palicfilmfestival.com, a program se nalazi i u Kalendaru Portala za kulturu jugoistočne Evrope SEEcult.org.

(SEEcult.org)

  Jubilarni, 10. Grossmann



Jubilarni, 10. Grossmann festival fantastičnog filma i vina predstavlja od 15. do 19. jula u Ljutomeru u Sloveniji više od 60 aktuelnih horor i fantastičnih filmova, kao žanrovskih klasika, uz niz pratećih sadržaja, uključujući razgovore s gostima, prezentacije knjiga, izložbe, koncerte, glumačke, filmske i radionice specijalnih efekata i filmske maske, “Subkulturnu pijacu” i nezaobilazne degustacije vrhunskih vina.

Jubilarni ljutomerski festival, jedinstven u regionu, obeležiće 150 godina od rođenja začetnika slovenačkog filma Karola Grossmanna, čije ime nosi, a posebnu počast ukazaće srpskom reditelju i scenaristi Đorđu Kadijeviću, ovogodišnjem dobitniku nagrade za životno delo (Častni hudi maček) i počasnom gostu.

Kadijeviću je priređena i retrospektiva filmova, uključujući čuvenu “Leptiricu” (1973), prvi jugoslovenski horor film, te “Čudo” (1971), “Štićenik” (1973) i noviji “Sveto mesto” (1990), u kojem igraju Dragan Jovanović, Branka Pujić i Aleksandar Berček.



Jubilarni Grossmann počinje filmom “Napori pri ohranitvi prvih filmskih zapisov dr. Karola Grossmanna” Marka Mitje Feguša, a nudi ukupno 28 celovečernjih i 33 kratka filma iz 23 države.

Uz glavnu nagradu “Hudi maček” za nabolji celovečernji film, te izbor “Vinskog šampiona”, biće dodeljene i nagrade “Slakov hudi maček” za najbolji kratki film, “Hrupni maček” za najbolji muzički dokumentarac, kao i nagrada “Melies d’Argent” za najbolji kratki film koju dodeljuje Evropska federacija festivala fantastičnog filma.



Takmičarski program celovečernjih filmova obuhvata pet naslova, počev od španskog “Asmodexia” (Marc Carreté), preko nemačakog “Samuraja” (Till Kleinert), mađarske “Nebeske izmene” (Márk Bodzsár), srpskog “Mamula” Milana Todorovića, koji će biti jedan od gostiju, te irskog “Kanala” (Ivan Kavanagh).

Atraktivan program nudi i takmičarska selekcija najboljih muzičkih dokumentaraca, organizovana u saradnji sa vinkovačkim Festivalom dokumentarnog rok filma (DORF).

Pubika će videti i pobednički film osmog DORF-a “Pravi čovek za kapitalizam” o Damiru Avdiću Dušana Moraveca iz Slovenije, kao i “Stariji parazit ili ko je Marko Brecelj” Janeza Burgera, kome je na DORF-u pripala posebna nagrada.



Iz regiona su u konkurenciji i slovenački “Marzidovšek minimal laboratorijum” Kaje i Save Kosmač, hrvatski “Zoffski Grč” Zorana Kreme o kontroverznom frontmenu kultne riječke grupe Grč, te dva filma iz Srbije – “Uporno dozivanje anđela” Slobodana Simojlovića o Ribljoj čorbi i Bori Đorđeviću i “Živan pravi pank festival” Ognjena Glavonića o mladom Živanu Pujiću koji pokušava da organizuje u rodnom selu pank festival.



Biće prikazani i filmovi “Every Everything - The Music, Life &Times of Grant Hart” (Gorman Bechard) iz SAD o kultnom Grantu Hartu (Husker Du, Nova Mob…), japanski “Get Action!” (Junya Kondo), islandski “Backyard” (Arni Sveinšon), britanski “Hypnoesis” (Mickael Ankri)…

Uz Kadijevića i autore iz Srbije Todorovića i Glavonića, producenta “Mamule” Marka Jocića i jednog od glavnih glumaca Dragana Mićanovića, te pisca i kritičara Dejana Ognjanovića, člana žirija za nagradu “Hudi maček”, među stranim gostima 10. Grossmanna najavljeni su i režiseri Till Kleinert iz Nemačke, Marc Carrete iz Španije, Julian Richards i Mickael Ankri iz Velike Britanije, koji je i predsednik žirija za “Hudi maček”, te Guillaume Lubrano iz Francuske, Jiří Fábík i Pavel Soukup iz Češke, te vinski pisac i ocenjivač Darrel Joseph iz SAD, glavni gost programa posvećenog vinu.



Među gostima je najavljen i vajar Arpad Slančik iz Srbije koji će se predstaviti izložbom “Mother and Dirty Children”.

Na čelu žirija za celovečernje filmove je britanski režiser i glumac Michael Sarne, dok žirijem za kratke filmove predsedava slovenački strip umetnik, ilustrator i scenarista Zoran Smiljanić, a o muzičkim dokumentarcima odlučivaće žiri na čijem je čelu Igor Vidmar, slovenački novinar, rok publicista, muzički menadžer i producent.

Grossmann festival fantastičnog filma i vina je član Evropske federacije filmskih festivala fantastike, a 2013. godine uvršćen je među pet najboljih naučno-fantastičnih/horor festivala u svetu – prema izboru američkog magazina “MovieMaker”.

Grossmann festival od osnivanja 2005. godine ima izuzetnu saradnju sa Domom omladine Beograda, u kojem se redovno održavaju gostovanja tog festivala pred beogradskom publikom, pa je i ove godine delegacija DOB-a prisutna u Ljutomeru.

Vizuelni identitet jubilarnog izdanja Grossmanna rad je istaknutog slovenačkog ilustratora Blaža Porente, dobitnika brojnih međunarodnih priznanja.

Prošle godine, na 9. Grossmann festivalu, najboljim filmom proglašena je nagrađivana SF drama “Aurora” litvanijske rediteljke Kristine Buožyte - začuđujuće putovanje u um nepoznate žene u komi. Nagradu za najbolji muzički dokumentarac dobio je hrvatski film “Kako smo ušli u Evropu: Slučaj Sexa” Ines Pletikos, a najbolji kratki film je francuski “Antoine i junaci” (Patrick Bagot). Nagradu za životno delo dobili su legendarni italijanski glumac Franko Nero i italijanski režiser Enco Kastelari, kojima su priređene i retrospektive.

Festivalski sajt je www.grossmann.si, a program se nalazi i u Kalendaru Portala za kulturu Jugoistočne Evrope SEEcult.org.

(SEEcult.org)

  U trci za nagrade 20. SFF-a



Sarajevo film festival objavio je takmičarske programe za igrani i kratki film, najavljujući niz svetskih i regionalnih premijera autora iz Jugoistočne Evrope koji hrabro upiru prst na probleme današnjice i stvaraju snažne interpretacije sveta oko nas. Uzbudljivom pregledu dešavanja u regionalnoj filmskoj produkciji doprinosi i program “U fokusu”.

Takmičarski program 20. SFF-a, koji će biti održan od 15. do 23. avgusta, donosi devet filmova u konkurenciji, dve gala projekcije i dva omnibusa van trke za nagrade.

U selekciji Elme Tataragić, program otvara omnibus “Mostovi Sarajeva” sastavljen od 13 kratkih ostvarenja istaknutih evropskih autora (Aida Begić, Leonardo Di Costanza, Jean-Luc Godard, Kamen Kalev, Isild Le Besco, Sergei Loznitsa, Vincenzo Marra, Ursula Meier, Vladimir Perišić, Cristi Puiu, Marc Recha, Angela Schanelec i Teresa Villaverde), među kojima su čak četiri autora iz regiona. Reč je o mozaiku umetničkih gledišta koja na kritičan način promišljaju različite univerzalne teme koje Sarajevo simbolizuje.

Druga gala projekcija je “Beli bog” mađarskog reditelja Kornela Mundruca (Kornéla Mundruczó), koji je posle premijere u Kanu osvojio nagradu za najbolji film programa “Izvestan pogled”, a priča je o 13-godišnjoj devojčici čije odvajanje od psa dovodi do pseće pobune protiv ljudskog roda.

Mundrucov film biće prikazan, inače, i na 21. Festivalu evropskog filma Palić, a najavljen je i na Vukovar film festivalu.

Jubilarni SFF prikazaće van konkurencije dva omnibusa koja se sastoje od inspirativnih i ambicioznih kratkih filmova – koprodukciju Nemačke, SAD i BiH “Kvintet” i srpski film “Jednaki”, koji će imati svetske premijere, najavili su 17. jula organizatori SFF-a.

Režiju filma “Kvintet” potpisuju Sanela Salketić, Ariel Shaban, Roberto Cuzzill, Elie Lamah i Mauro Mueller, dok su omnibus “Jednaki” režirali Miloš Petričić, Mladen Đorđević, Dejan Karaklajić, Ivica Vidanović, Igor Stoimenov i Darko Lungulov, prema scenariju Milice Piletić.

I ostatak selekcije zasnovan je na istoj premisi - da film nije slika, već niz slika koje stvaraju vlastiti mikrokosmos koji se kritički odnosi spram sveta u kojem živimo i iz kojeg autori crpe svoje priče.

Ovogodišnja selekcija, prema rečima Elme Tataragić, donosi filmove koji, stvarajući vlastite, nove svetove, hrabro upiru prst na probleme današnjice. Ne nude konačne odgovore na probleme koje tematizuju, već daju prostor za razmišljanje i razgovor, pozivajući na dijalog.

Od devet naslova u trci za Srce Sarajeva čak pet je debitantskih.

Film “Ja sam Beso” reditelja Lashe Tskvitinidzea iz Gruzije priča je o odrastanju u gruzijskoj provinciji razapetoj između modernog i tradicionalnog u atmosferi tranzicije, u svoj njenoj okrutnosti, ali i dekadentnosti. Beso je dečak koji živi u disfunkcionalnoj porodici s ocem alkoholičarom, čiju pasivnu agresivnost trpe i on, i majka, te njegov stariji brat koji je homoseksualac, što je u gruzijskoj provinciji apsolutno neprihvatljivo. Beso kroz film sam mora doneti odluke i preispitati stavove okoline.

Debitant Ádám Császi u filmu “Zemlja oluja” direktnije se bavi pitanjem homoseksualnosti. Taj senzualni film, s podjednako prisutnom razmerom nežnosti i tuge, govori o otkrivanju i prihvatanju seksualnosti na brutalan i nimalo sentimentalan naèin. Mladi fudbaler vraća se u svoj oronuli dom u mađarskom selu, zaljubljuje se u suseda koji mu pomaže u popravku kuće, a njihova veza dovodi do eskalacije mržnje u tom malom mestu. Film je, kako je istakla selektorka, izuzetno atmosferičan, a autor suprotstavlja krajolik i naturalizam dva glavna glumca s prizorima letnje oluje koja se približava tom osamljenom kraju i postaje metafora za ono što će se desiti. Drugi gruzijski film u konkurenciji je “Neveste” rediteljke Tinatin Kajrishvili, priča o ženi u 30-im godinama čiji partner služi desetogodišnju zatvorsku kaznu. Priča je intenzivna i jaka, ali ne i melodramatična, a stiče se utisak potpune autentičnosti (Kajrishvili je na scenariju sarađivala sa svojim mužem Davidom Chubinisvhilijem, jer je priča bazirana na njihovim iskustvima iz zatvora).

Film “Macondo” rediteljke Sudabeh Mortezai iz Austrije donosi priču o drugoj strani austrijskog društva, o izbeglicama i njihovoj borbi da se prilagode novoj sredini. Rediteljka, čiji je to prvi igrani film, stavlja u poziciju glavnog junaka 11-godišnjeg dečaka kroz čiju perspektivu pokazuje neprilagodljivost kao osećanje onih koji su nasilno otrgnuti iz svojih sredina. Ova socijalna drama rediteljke, koja je do sada pravila isključivo dokumentarne filmove, ne ustručava se pokazivanja emocija, te je izuzetno intuitivna, ali i pristupačna za publiku.

Debitantski je i film “Pesma moje majke” turskog reditelja Erola Mintasa, emotivna priča o odnosu sina i majke koja, otrgnuta iz svoje sredine, traži jednu pesmu iz svog kraja, a zapravo žudi za povratkom. Film se na nostalgičan, ali precizan način, fokusira na pitanje Kurda u Turskoj, ali i na univerzalne teme pripadanja i identiteta.

Grčki film “A Blast", drugi igrani film Syllasa Tzoumerkasa, tragična je priča o osveti, ispričana kroz komadiće sadašnjosti isprepletene s bliskom i daljom prošlošću, a stvara devastirajuću sliku o savremenoj Grčkoj. Antijunakinja Marija živi sa svojom porodicom, a iza ove, naizgled, prosečne grčke porodice kriju se laži i dugovi, te licemerni odnosi koji se samo mogu otkriti razornim praskom.

Andrea Štaka vraća se u trku za nagrade SFF-a filmom “Cure – život druge”, čija će svetska premijera biti na 67. Filmskom festivalu u lokarnu, To je njen drugi igrani film, u kojem, kako je istakla Elma Tataragić, uspešno suprotstavlja realno i imaginarno, racionalno i iracionalno, i to kroz priču jedne epizode u životu tinejdžerke koja iz Švajcarske dolazi u ratni Dubrovnik.

U koprodukciji Švajcarske, Hrvatske i Bosne i Hercegovine, to je priča o otkrivanju identiteta, o odrastanju, ali i o neprilagođenosti, koja okuplja internacionalnu ekipu glumaca. Uz Luciu Radulović i Sylvie Marinković, u filmu igra i ekipa glumaca sa prostora bivše Jugoslavije, među kojima su Mirjana Karanović, Marija Škaričić, Leon Lučev, Perica Martinović, Edi Jertec, Franjo Dijak…

Osim Andree Štake, Takmičarski program ima još jednog laureata SFF-a - Isu Qosju, koji dolazi s filmom “Tri prozora i vešanje”. Film je smešten u kosovsko selo, a tematizuje tradiciju i pitanje ponosa u suočavanju s istinom. Nakon što jedna od žena javno progovori da je silovana u ratu i da nije bila jedina, dolazi do pobune među muškarcima koji bi radije da se zaboravi ta nesrećna ratna epizoda, nego da njihov ponos bude okaljan činjenicom da su im žene silovane. Film na brutalan način govori o muško-ženskim odnosima, o istini i načinu na koji se ona relativizuje u savremenom svetu.

Jedan od značajnijih svetskih savremenih umetnika, reditelj Kutluğ Ataman, pridružuje se konkurenciji filmom “Janje” – pričom o deci. Svet dece koju Ataman prikazuje je zabavniji od sveta odraslih, ali je ponekad i strašniji u toj porodičnoj drami, čija je radnja smeštena u tursku provinciju. I Atamanov film suprotstavlja savremeni i tradicionalni svet u kojem važnu ulogu ima žena majka, čiju emancipaciju prati film.

Takmičarski program kratkog filma donosi deset naslova, od kojih će svetske premijere imati kiparski “Uspavanka jednog leptira” (Tonia Mishiali) i crnogorski “Zakloni” Ivana Salatića, dok će međunarodne imati hrvatski “Manjača” Tina Žanića i bugarski “Olovno srce” Slave Doytcheve.

Regionalne premijere imaće nemačko-hrvatski film “Kokoška” Une Gunjak, gruzijski “Nevidljivi prostori” Dee Kulumbegashvili, azerbejdžanski “Poslednji” Sergeya Pikalova, mađarsko-rumunski “Pogubljenje” Petre Szőcs, mađarski “Provincija” Gyorgya Mor Karpatija i “Višak vetra” Daneta Komljena iz Banjaluke, koprodukcija Francuske, BiH i Srbije, koja će imati svetsku premijeru u Lokarnu.

Prema rečima Elme Tataragić, koja potpisuje i selekciju kratkih filmova, reč je o deset priča o slobodi mladih i hrabrih autora koji propituju granice filmskog jezika i stvaraju snažne interpretacije sveta oko nas.

Selekcija se estetski može podeliti na dva dela: filmove koji se više oslanjaju na linearnu naraciju, i na deo u kojem su odabrani filmovi sa slobodnijom narativnom formom i eksperimentalnijim pristupom.

U prvu grupu spadaju filmovi koji se više oslanjaju na realnost, komentarišući društvo i sam svet. To su “Kokoška” koji prikazuje rođendan jedne devojčice u opkoljenom Sarajevu, “Nevidljivi prostori” koji tematizuje religiju kroz patrijarhalni način života u jednoj porodici, sa ženom u glavnoj ulozi i kroz njenu tačku gledišta, zatim “Pogubljenje” o nasilju i načinu na koji ga deca tumače i interpretiraju, te “Provincija” o dostavljaču čiji se kamionet pokvari, te se nađe na arheološkoj iskopini gde provodi dan, ali nauči nešto o životu. U prvu grupu filmova pripada i film “Zakloni” o kraju jednog leta u atmosferičnom crnogorskom mestu, a ujedno i o kraju detinjstva glavnog junaka koji prvi put otkriva ljubav.

Druga grupa filmova nudi slobodnije i subjektivnije interpretacije sveta, ne referišući se potpuno na objektivnu stvarnost. Među njima je “Višak vetra” Daneta Komljena u kojem dva brata blizanca žive u različitim krajevima Evrope (jedan na zapadu, a drugi na istoku) i koji govori o samoći i otuđenosti, ali i o sitnicama koje zapravo čine smisao života. “Olovno srce” bavi se iracionalnim strahom od kojeg pati glavna junakinja i njenom borbom da ga savlada, a “Uspavanka jednog leptira” u isprekidanom narativnom toku govori o kraju ljubavi i praznini koja ostaje iza nje. “Manjača” govori o savremenom shvatanju života u kojem je otupljenost glavni sastojak, dok s druge strane, govori i o prolaznosti života, a “Poslednji” azerbejdžanskog reditelja Pikalova tematizuje starost kroz apstraktnu priču o poslednjem živom veteranu Drugog svetskog rata.

Ovogodišnja selekcija, prema rečima Elme Tataragić, pokazuje visok nivo produkcije kratkometražnog filma u regiji, koji je obeležio i selekcije festivala poput Kana, Berlina i Lokarna.

Nagrada Srce Sarajeva za najbolji igrani film vredna je 16.000 evra, specijalna nagrada žirija 10.000 evra, dok najbolji glumac i glumica dobijaju po 2.500 evra, koliko dobija i najbolji kratki film.

Ovogodišnjim žirijem Takmičarskog programa igranog filma predsedava legendarni mađarski reditelj Bela Tar (Tarr), kome je 2013. dodeljeno počasno Srce Sarajeva.

Prošle godine, na 19. SFF-u, gruzijski film “U procvatu” Nane Ekvtimishvili i Simona Großa pobedio je u kategoriji igranog filma, a trijumfovao je i film “Odbrana i zaštita” hrvatskog reditelja Bobe Jelčića, koji je osvojio Specijalnu nagradu žirija i Srce Sarajeva za najboljeg glumca - Bogdana Diklića iz Srbije.

Najboljim kratkim filmom proglašen je rumunski “Sena oblaka” Radua Žudea, a Specijalnu plaketu žirija dobili su Ana Nedeljković i Nikola Majdak mlađi iz Srbije za film “Rabittland”.

(SEEcult.org)

  Deo 21. Palića u Fontani



Deo programa 21. Festivala evropskog filma Palić imaće priliku i ove godine da pogleda beogradska publika u bioskopu “Fontana”, a reč je o izbor od deset naslova iz pet festivalskih programa.

Zahvaljujući bioskopu “Fontana” i producentskoj kući Art & Popcorn, beogradska publika imaće priliku od 20. do 24. jula da pogleda novi film “Čudna šuma” domaćeg reditelja Sabolča Tolnaija (Szabolcs) iz Glavnog takmičarskog programa, kao i kazahstanski film “Vlasnici” (Adilkhan Yerzhanov), estonski “Free Range” (Veiko Ounpuu), gruzijski “Brat” (Thierry Grenade i Téona Mghvdeladze-Grenade) i turski “Ja nisam on” (Tayfun Pirselimoglu) iz programa“Paralele i sudari.

Iz selekcije Novi gruzijski film biće prikazani “Samo se smej” i “Nabor na mom ćebetu”, a program “Mladi duh Evrope” predstavlja ostvarenja “Story Of My Death” (Albert Serra) i “Mouton” (Gilles Deroo, Marianne Pistone). Publika će videti u “Fontani” i “Nebesku smenu” (Márk Bodzsár) iz selekcije Novi mađarski film.



Tolnaijev novi film “Čudna šuma” u konkurenciji je sa još 11 naslova u Glavnom takmičarskom programu 21. FEF Palić, a predstavlja snažnu dramu o mađarskoj porodici sa severa Srbije čiji sin beži iz centra za lečenje od narkomanije.

Kazahstanski film “Vlasnici” priča je o nepotizmu, korupciji i nemaštini, predstavljena u poetskom vestern maniru sa istočnjačkim šarmom, a film estonskog beskompromisnog autora Veika Ounpua "Free Range" govori o sukobu mladog umetnika sa savremenim svetom u potrazi za mitskom i neokaljanom slobodom.



U vrtlog borbe za nezavisnost Gruzije 90-ih godina 30. veka publiku uvodi film “Brat” Teone Mgvdeladze i Tijerija Grenadea, koji se bavi svakodnevnim životom građana Tbilisija i opštim padom morala i vrednosnog sistema, dok u duhu Hičkokove “Vrtoglavice” tursku kinematografiju predstavlja film “Ja nisam on” Tajfuna Pirsemoglua, čiji scenario gledaoce drži budnim i zbunjenim od početka do kraja.



Palićki festival predstavlja od 19. do 25. jula u 21. izdanju oko 80 filmova na više lokacija u prelepom prirodnom okruženju kraj jezera Palić i u Subotici.

Festival počinje na Letnjoj pozornici - jednom od najlepših bioskopa na otvorenom u regionu, svečanom ceremonijom pod sloganom “Pune oči Evrope” i dodelom nagrade “Aleksandar Lifka” proslavljenoj srpskoj glumici Mirjani Miri Banjac i čuvenom francuskom reditelju Klodu Lelušu (Claude Lelouch).



Pored filmskog programa, 21. FEF Palić nudi i izložbu “Srbija i Srbi na filmu u Prvom svetskom ratu”, kao i izložbu i panel diskusiju “MOnuMENTI i promenljivo lice sećanja”, te naučni skup “Ekološke i zdravstvene posledice NATO bombardovanja”.

Deo programa 21. Palića - deset filmova iz pet programa, biće prikazano i bioskopu Fontana u Beogradu od 20. do 24. jula, zahvaljujući tom bioskopu i producentskoj kući Art & Popcorn.

Strateški partner 21. FEF Palić je kompanija Turkish Airlines, a pomogli su ga Ministarstvo kulture i informisanja Srbije, pokrajinske vlasti Vojvodine i gradske vlasti Subotice, čiji će se predstavnici obratiti publici na otvaranju 21. Palića.

Festivalski sajt je www.palicfilmfestival.com, a program projekcija u bioskopu "Fontana" nalazi se i u Kalendaru Portala za kulturu jugoistočne Evrope SEEcult.org.

(SEEcult.org)

  Svečano počela 61. Pula



Hrvatski program 61. Pulskog filmskog festivala, svečano otvoren 19. jula u Areni, predstavlja 11 dugometražnih i 12 kratkih filmova, među kojima je više koprodukcija i debitantskih radova, kao i nova ostvarenja ranijih dobitnika Zlatne arene Kristijana Milića i Zvonimira Jurića.

Pulski festival prvi put ne prikazuje sve prijavljene domaće filmove, već je od 21 dugometražnog i 28 kratkih filmova Umetnički savet napravio izbor, među kojima su i koprodukcije sa Srbijom, BiH, Makedonijom, Slovenijom, Nemačkom, Francuskom, Češkom, Slovačkom i SAD.

Umesto prvobitno najavljenih 12 filmova u dugometražnoj konkurenciji, biće prikazano 11, jer je film “Svinjari” Ivana Livakovića povučen nakon što su producenti saopštili da zapravo nije dovršen.

Pulska publika propušta još nekoliko očekivanih i tek dovršenih hrvatskih i manjinskih koprodukcijskih filmova – “Takva su pravila” Ognjena Sviličića, “Ti mene nosiš” Ivone Juke, “Cure” Andreje Štake i “Otok ljubavi” Jasmile Žbanić, i to zbog pravila učešća na međunarodnim festivalima, na kojima će imati premijere.



Festival je zvanično otvorio u punoj Areni hrvatski predsednik Ivo Josipović, a uoči tradicionalnog vatrometa, publici su se obratili i ministarka kulture i predsednica Veća Pulskog festivala Andrea Zlatar Violić, direktorka Gordana Restović i predsednik Umetničkog saveta Hrvoje Pukšec.

“Sedam hiljada gledalaca na jednom mestu najveće je priznanje domaćem stvaralaštvu”, rekla je Gordana Restović, dodajući da će Arena i narednih sedam dana biti dom filmu i filmskim umetnicima. Pukšec je istakao da, osim filmskih projekcija, program obuhvata i predavanja, okrugle stolove i radionice za filmske profesionalce i entuzijaste.



Svečanost otvaranja 61. Pule započela je hrvatskom himnom u izvođenju Radojke Šverko i pijaniste prof. Vladimira Babina, nakon projekcije kratkog igranog filma “Žir po žir” reditelja Ivana Gorana Viteza, u kojem se pojavljuju direktor HAVC-a Hrvoje Hribar, direktor Zagreb film festivala i producent Boris T. Matić, reditelj Vinko Brešan, glumica Lucija Šerbedžija, te filmski kritičar i novinar Nenad Polimac.

Svečanosti otvaranja prisustvovali su i potpredsednik Hrvatskog sabora i izaslanik predsednika Sabora Josipa Leke, Nenad Stazić, istarski župan Valter Flego, te mnogobrojni gosti iz sveta filma i kulture.



Hrvatski program počeo je svetskom premijerom debitantskog krimi filma reditelja i scenariste Darka Šuvaka “Happy Endings” o ženi koja pljačka banku kako bi se izborila sa finansijskim problemima. To je koprodukcija Hrvatske i SAD, a glavne uloge igraju Areta Ćurković i Zlatan Zuhrić Zuhra.



U trci za nagrade su još tri debitantska filma koja takođe imaju svetske premijere.

“Zagreb Cappuccino” Vanje Sviličić o dve najbolje prijateljice u ranim 40-im, od kojih jedna prolazi kroz razvod braka, a druga, kosmopolitska “parti devojka”, uči je kako da nastavi da živi bez muža i porodice, zatim drama “Trebalo bi prošetati psa” Filipa Peruzovića o mladiću koji pokušava da sredi odnos sa devojkom i ocem, te “Vlog” Bruna Pavića o mladom intelektualcu koji na video blogu iznosi stavove i misli o životu nakon što je postao žrtva nepravednog društvenog sistema i situacija koje ga polako vode u potpunu materijalnu i egzistencijalnu propast.

Glavne uloge u filmu “Zagreb Cappuccino”, nastalom prema scenariju Vanje Sviličić i Ognjena Sviličića, igraju Mila Elegović i Nela Kocsis.



U Peruzovićevom filmu, prema scenariju Tomislava Zajeca, glavne uloge igraju Franjo Dijak i Jadranka Đokić. Mladi reditelj je, inače, osvojio 2013. nagradu za najbolji kratki film na 60. Pulskom festivalu (Kava sa džemom).

Glavnu ulogu u Pavićevom “Vlogu”, za koji je napisao scenario sa Anamarijom Pavić, igra Matija Kučan.

Među filmovima u konkurenciji su i novi radovi ranijih laureata u Puli, među kojima je i Kristijan Milić, čiji će ratni akcioni film “Broj 55” takođe imati svetku premijeru, a nastao je prema scenariju Ivana Pavličića zasnovanom na istinitom događaju.



U filmu “Broj 55”, s Goranom Bogdanom u glavnoj ulozi, mala grupa hrvatskih vojnika u jesen 1991. godine upada u zasedu prilikom patrole, prisiljena da se sakrije u obližnju kuću i odatle pruži otpor udruženim snagama pobunjenih Srba, JNA i srpskih specijalaca. Milić je 2007. godine trijumfovao u Puli filmom “Živi i mrtvi”, koji je osvojio osam Zlatnih arena, a bio je i jedan od reditelja omnibusa “24 sata” koji je dobio nagradu za najbolji debitantski film u Puli 2002. Svetsku premijeru imaće i film “Kosac” Zvonimira Jurića, autora nagrađivanog ratnog filma “Crnci”, koji sada pripoveda o čoveku kome je davna greška potpuno promenila život.



Glavnu mušku ulogu igra Ivo Gregurević, a žensku srpska glumica Mirjana Karanović.

Prema scenariju, koji je Jurić napisao sa Jelenom Paljan, glavni lik Ivo svojevremeno je osuđen zbog silovanja i od tada izbegava ljude, a i oni njega. Jedne noći sreće ženu koja je ostala bez benzina na putu, te radnika na benzinskoj i jednog policajca. Njihove sudbine se isprepliću, otkrivajući tako sumornu sliku njegovog života, ali i celog kraja koji je, kao i Ivo svojim zločinom, ostao zaustavljen i zarobljen ratom.

Jurić je na 56. Pulskom festivalu osvojio Zlatnu arenu za najbolju režiju za film “Crnci”, koji potpisuje sa Goranom Devićem.

Pulski festival premijerno predstavlja i hrvatsku dramu “Vjetar puše kako hoće” Zdravka Mustaća o plaćenom ubici koji dolazi u metropolu po zadatku, sa Mislavom Čavajdom i Ivanom Krizmanić u glavnim ulogama.



Svetsku premijeru imaće i triler “Most na kraju sveta” Branka Ištvančića, prema scenariju Josipa Mlakića, koji je koprodukcija Hrvatske, BiH, Francuske i Srbije.
Ištvančićev film govori o nestanku jednog starca, bosanskog Hrvata, iz sela u koje se vraćaju srpske izbeglice. U kućama Srba su, međutim, bosanski Hrvati čija su sela uništena. Netrpeljivost prema Srbima povratnicima oseća se na svakom koraku - dočekuju ih rafalima iz kalašnjikova. U toj jezivoj atmosferi, nestaje starac Jozo, a policajac Filip, i sam nastanjen u srpskoj kući, treba da istraži slučaj. Iako su svi uvereni da je Jozu ubio neki Srbin povratnik, Filip predano započinje istragu i pritom otkriva i vlastite demone prošlosti.



Glavne uloge igraju Aleksandar Bogdanović i Sanja Radišić, a u ekipi glumaca iz ex-YU su i Jelena Perčin, Nela Kocsis, Rada Mrkšić, Jelena Jokić, Slaven Knezović, Vlatko Dulić, Slobodan Ćustić, Boro Stjepanović…

Ištvančić je poznat po filmu “Duh u močvari” (2006) koji je bio bioskopski hit i prvi igrani film za decu nakon 20 godina u Hrvatskoj.

Koprodukcija sa Srbijom je i crnohumorna komedija “Spomenik Majklu Džeksonu” beogradskog reditelja Darka Lungulova, čija je svetska premijera bila nedavno u Karlovim Varima.



Novi film Lungulova, u čijoj su produkciji učestvovale i Makedonija i Nemačka, priča je o čoveku koji pokušava da berberinu Marku, večitom sanjaru, koji odlučuje da podigne spomenik Majklu Džeksonu kako bi privoleo razočaranu suprugu da odustane od namere da napusti i umirući grad u kojem žive i njega. Markova ideja privlači pristalice, ali i neprijatelje. Gradonačelnik koristi nacionalističku grupu Čista Srbija da ga spreči. Očajan, ali odlučan da uspe, Marko falsifikuje pismo kralja popa i tako uspeva da ubedi sve da Džekson dolazi na otkrivanje spomenika. Varošica najednom oživi, ljudi su puni elana i nade, a Marko uspeva da pridobije svoju ljubav da ostane. Tokom otkrivanja spomenika, međutim, iznenada stiže vest o smrti kralja popa…

Glavne uloge igraju Boris Milivojević i Nataša Tapušković, uz Mirjanu Karanović, kao i Dragana Bjelogrlića, Ljubomira Bandovića, Tonija Mihajlovskog, Baneta Trifunovića…



U Karlovim Varima, ali 2013. godine, prikazan je i dokumentarni film “Baršunasti teroristi” Pavola Pekarčíka, Ivana Ostrohovskog i Petera Kerekesa, koprodukcija Hrvatske sa Češkom i Slovačkom, koju je imala priliku da vidi i publika ZagrebDoxa. Film govori o manjim i neuspelim terorističkim zaverama u bivšoj Čehoslovačkoj kroz priče trojice protagonista - prvi je hteo da digne u vazduh ukrašenu pozornicu za proslavu praznika rada u 70-im, drugi je planirao atentat na predsednika i početak antikomunističke revolucije, ali njegovo pismo CIA-i bilo je toliko naivno da mu se niko nije potrudio ni da odgovori, a treći je digao u vazduh komunističke plakate.

U trci za nagrade je i pustolovni dečji film “Šegrt Hlapić” Silvija Petranovića, koji je protekle sezone u hrvatskim bioskopima videlo više od 140.000 gledalaca.



Takmičarski program kratkog filma nudi četiri debitantska dela – “Alke” Milana Rukavine i Miroslava Kosanovića, “Pragovi” Dijane Mlađenović, “Odvajanje” Nine Violić i “Kokoška” Une Gunjak, a u konkurenciji su i “6 pola 7” Dalije Dozet, “Generalka” Jasne Nanut, “Pokraj mene” Marte Prus, “Slučajno” Tanje Golić, “Ko da to nisi ti” Ivana Sikavice, “Kutija” Nebojše Slijepčevića, “Poklon predsednika Niksona” Igora Šeregija i “Zajedno” Daniela Kušana.

O nagradama odlučuje međunarodni žiri koji čine producentkinja Amra Bakšić-Čamo iz Bosne i Hercegovine, glumica Nataša Dorčić, montažerka Ivana Fumić i reditelj Antonio Nuić iz Hrvatske, te filmski kritičar “Holivud riportera” Nik Holdsvort (Nick Holdsworth) iz Velike Britanije.

Međunarodni program 61. Pule počeo je 12. jula, a obuhvata 17 filmova u konkurenciji za nagrade koje će dodeliti filmski autor Fridrik Tor Fridrikson (Thor Fridriksson), kome je posvećana retrospektiva, te
filmski kritičar Leo Barraclough (Variety) i hrvatski reditelj Stanislav Tomić.

Pulski festival prikazaće do 26. jula ukupno oko 85 filmova, uključujući hrvatsku konkurenciju, te prateće programe.



U cilju razvoja mlade publike, ove godine je, uz tradicionalni program za decu “Pulica”, uvedena i selekcija “Dizalica”, namenjena mladima od 16 do 21 godine.

Među novitetima 61. Pule je i “Pulska kinoteka”, zamišljena kao povratak u slavnu prošlost tog festivala i to prema izboru jednog uvaženog filmskog autora. Ove godine je selektor programa reditelj Rajko Grlić, koji je koncept odabira filmova opisao rečenicom "pulska godina koja mi je izuzetno bitna", a za njega je to 1965. Tada je u Puli prikazano 20 vrsnih filmova u glavnom takmičarskom programu, među kojima su i “Prometej s otoka Viševice” Vatroslava Mimice, “Tri” Aleksandra Saše Petrovića, “Doći i ostati” Branka Bauera, “Čovek nije tica” Dušana Makavejeva, te “Devojka” Puriše Đorđevića.

Festivalski program, koji uključuje i radionice, izložbe, koncerte i program za profesionalce, održava se na 15-ak lokacija.

Prošle godine, na jubilarnom 60. Festivalu igranog filma u Puli, najboljim filmom u Nacionalnom programu proglašena je drama “Odbrana i zaštita” Bobe Jelčića o svakodnevnom životu u podeljenom društvu, a u programu manjinskih koprodukcija trijumfovao je film “Krugovi” Srdana Golubovića iz Srbije, inspirisan herojskim delom mladog Trebinjca Srđana Aleksića ratnih 90-ih. Oba reditelja takođe su nagrađena, a njihovi filmovi odneli su i nagrade u većini kategorija, uz film “Šuti” Lukasa Nole.

Pokrovitelji Pulskog festivala su hrvatski predsednik Ivo Josipović, Ministarstvo kulture, grad Pula i Istarska županija.

Festivalski sajt je www.pulafilmfestival.hr, a program se nalazi i u Kalendaru Portala za kulturu jugoistočne Evrope SEEcult.org.

(SEEcult.org)

  Pogrebnik pobednik SSFF-a



Dokumentarni film “Pogrebnik” Dragana Nikolića iz Srbije, koji govori o unosnom poslu prevozu preminulih emigranata, proglašen je najboljim na šestom Supetar super filmskom festivalu u Hrvatskoj, na osnovu glasova publike.

Intimnim portretom glavnog protagonista Bate, koji nakon povratka iz gastabajterskog života u Nemačkoj radi u pogrebnom preduzeću svog tasta u Požarevcu, "Pogrebnik" je oduševio bračku publiku, a posebno strane turiste kojih je, prema navodima organizatora SFFF-a, ove godine bilo najviše dosad.

“Pogrebnik” je osvojio nešto više glasova od dokumentarca “Duh 45-te” Kena Louča (Loach) o posleratnoj Britaniji i švajcarskog filma “Više od meda” Markusa Imhofa o nestanku kolonija pčela širom sveta.

U konkurenciji su bili najbolji dokumentarci iz recentne produkcije iz 12 zemalja regiona i cele Evrope, koje je odabrao selektor Oliver Sertić.

Šesti SSFF je i počeo filmom “Pogrebnik”, koji je srpsku premijeru imao u maju na sedmom BELDCOS-u, na kojem je proglašen najboljim domaćim dokumentarcem.

Tema filma “Pogrebnik” je nesvakidašnja, a istinita priča o internacionalnom pogrebnom preduzeću “Drnda International”, koje se bavi prevozom umrlih emigranata, a sedište mu je u Požarevcu. “Drnda internacional”, sa predstavništvima širom Evrope, apsolutni je lider u tom nesvakidašnjem, ali unosnom biznisu.

Nikolić je bio i gost SSFF-a, na kojem je rekao da je, s obzirom na temu i zahtevnost posla pogrebnika, snimanje bilo i psihički i fizički i emocionalno iscrpljujuće. "Snimali smo skrivajući kameru, što je bio dodatni teret. Kako je život uvek pun kontradikcija, moji radovi će i dalje se ticati 'autorskog plesa' na rubu tragikomičnog", rekao je Nikolić.

(SEEcult.org)

  8. Kratkofil Plus



Međunarodni filmski festival Kratkofil Plus predstavlja od 22. do 24. jula na banjalučkoj tvrđavi Kastel oko 30 kratkih filmova u konkurenciji za nagrade, uz izbor dugometražnih igranih i dokumentarnih društveno-angažovanih filmova koji građani Banjaluke nisu imali priliku da vide u bioskopima.

Osmi Kratkofil Plus počinje premijerom filmova snimljenih u sklopu projekta “Kratkofil Junior”, koji je ove godine podržan od UNICEF-a, a održan je na temu “Priroda i duh” u cilju povezivanja dece s prirodom i onim što je ispunjava.

Prve festivalske večeri sledi i prvi takmičarski blok i dugometražni film “Ping Pong leto”, u sklopu programa “Panorama Plus”. Druge festivalske večeri biće prikazana dva takmičarska bloka, dok će u završnici, uz filmove u konkurenciji, biti prikazan i nagrađivani dokumentarni film “Pogrebnik”.

Selektori festivalskog programa, filmski kritičar Vladan Petković i dramaturg Aleksandar Ilić, kojima se pridružio i reditelj Saša Hajduković, odabrali su 31 film iz 25 zemalja za trku za nagrade.

Među njima su i dva igrana filma iz Bosne i Hercegovine – “Jutarnje molitve” i “Neko od nas”, a iz regiona su odabrani i animirani “Boles” iz Slovenije, igrani “Cveće zla” iz Srbije i dokumentarni “Goran” (Kanada, Srbija), te hrvatski eksperimentalni “Razglednice”.

Biće prikazani i filmovi iz Švedske (102A: par se jebe), Francuske (Audicija, Mi postadosmo smrt i Nektar), Čilea (Dar), SAD (Espresso Manifesto), Finske (Hitni pozivi), Poljske (Izgubljena čula i Najveći), Irske (Koda), Argentine (Kraljica), Iraka (Kuća i ključ), Danske (Mala vulva i njena klitoralna svest), Španije (Mali betonski blok razbarušene kose u kojoj je more), Velike Britanije (Masa ljudi), Nemačke (MeTube: Carmen Sings Habanera i Sreća), Belgije (Mont d'Or), Norveške (Nesmotrena), Slovačke (Pande), Brazila (Sadašnjost je životinja koja živi u mom želucu i Tremor), Rusije (Senka tvog osmeha i Zima) i Singapura (Skretanje).

Festivalski žiri (Eva Pavlicova, Elin Bennett i Miloš Milošević) dodeliće Gran pri za najbolji film i nagrade za najbolji igrani, eksperimentalni, dokumentarni, animirani i regionalni film, kao i specijalna priznanja žirija, a biće dodeljena i nagrada publike.

Posebna pažnja i ove godine je na projektu “Kratkofil Junior”, koji je od 2012. godine sastavni deo festivala, a kao i dosad, omogućiće i najmlađima neformalnu edukaciju u oblasti filmske umetnosti kroz radionice pod vođstvom stručnog tima, sačinjenog od režisera, kamermana, montažera i pedagoga. Učesnici radionice imaju priliku da za četiri festivalska dana osmisle scenario, napišu knjigu snimanja, snime i montiraju kratki igrani film u trajanju od tri minuta.

Cilj ovogodišnjih radionica na temu “Priroda i duh” je da razviju kod dece i mladih želju za istraživanjem sveta koji ih okružuje kroz druženje sa životinjama kao “sponama” između čovjeka i prirode.

Kratkofil Plus, u saradnji sa UNICEF-om, planira za ovu godinu i unapređivanje filmske radionice Kratkofil Junior kroz promociju kampanje “Govorimo o mogućnostima” koja podrazumeva i uključivanje dece sa poteškoćama u razvoju. Tako će drugog i trećeg dana festivala biti prikazani i jednominutni filmovi snimljeni u okviru kampanje “Shvatite nas ozbiljno - govorimo o mogućnostima” koju realizuje NVO Genesis Project u partnerstvu sa UNICEF-om, USAID-om i Delegacijom Evropske komisije u BiH.

Prateći program u prostorijama Doma omladine obuhvata i promociju knjige Dejana Ognjanovića “Zavodnik”, te master-klas koji će 24. jula održati Jovana Nikolić iz produkcijske kuće Prababa iz Beograda.

Poslednjeg dana Kratkofila Plus biće održan master-klas o produkciji dokumentarnih filmova u uslovima nepovoljnim za kulturni razvoj. Producentkinja kreativnih dokumentaraca Jovana Nikolić pričaće o pravnim i finansijskim aspektima saradnje nezavisnih produkcija sa velikim televizijskim konglomeratima i internacionalnim fondovima. U fokusu će biti priča o koprodukciji dokumentarnih filmova sa prestižnim ITVS International (US) i ZDF/Arte (EU).

U slučaju kiše, sve projekcije najavljene za Otvoreno kino Kastel biće održane u prostorijama Gradskog pozorišta Jazavac.

Prema rečima direktorke Kratkofila Plus Darije Buzaković, i ove godine izostala je adekvatna podrška državnih institucija, pa je veći deo programa ostvaren zahvaljujući američkoj ambasadi u BiH, Kancelariji specijalnog predstavnika EU i UNICEF-u.

Festival Kratkofil prikazao je od osnivanja 2007. godine na stotine kratkih igranih, animiranih, dokumentarnih i eksperimetalnih filmova sa svih kontinenata.

U saradnji sa mnogim značajnim, sličnim festivalima, kao što su Klermon-Feran, Tampere, Sidnej, Dablin i Upsala, banjalučkoj publici je ponuđen kvalitetan presek dešavanja u svetu kratkog filma - od najvećih hitova do smelih, avangardnih, eksperimentalnih radova.

Prošle godine, na sedmom Kratkofilu Plus, švedski film “Plemeniti pastuv” Sofije Priftis osvojio je Gran pri, a najboljim regionalnim filmom proglašen je hrvatski “Kava sa džemom” Filipa Peruzovića, dok je posebno priznanje dodeljeno filmu “Bez granica” Srđana Šipke iz BiH.

Festivalski sajt je www.kratkofil.org, a program se nalazi i u Kalendaru Portala za kulturu jugoistočne Evrope SEEcult.org.

(SEEcult.org)

  Papirni filmovi



Istraživačka platforma Cinemaniac, koja ispituje veze filma i savremene umetnosti, i ove godine čini prateći program 61. Pulskog filmskog festivala, a čine je izložba “Paper Movies” i projekcije recentne produkcije filmova i videa umetnika u Hrvatskoj koji nastaju na mestu susreta savremene umetnosti i kinematografije.

Izložbu “Paper Movies”, koju je moguće obići do 6. avgusta u Galeriji Luka, čine radovi Dalibora Barića, Michela Klöfkorna, Antuna Motike, Ane Petrović i Marka Tadića.

Izložba predstavlja fragmentarnu putanju "papirnatih filmova" kroz kolaž, crtež, found footage, video, animaciju i fotografiju kao deo filmskog eksperimenta, eksperimenta "s filmom i oko filma", prostor u kojem se istražuju granice medija.

Prema rečima kustoskinje programa “Cinemaniac” Branke Benčić, izložba želi da ukaže na kontinuitet interesa oblika filmskog mišljenja koje se gradi na iskustvima istorijskih avangardi, istraživačkim praksama konceptualne umetnosti, povesti, arhivu, sećanju, reaktualizaciji u kontekstu digitalnog protoka slika. Govori o potencijalnosti filma kao resursa koji omogućava nove horizonte umetničkih intervencija.



“Cinemaniac” okuplja umetnike koji na različite načine formiraju specifičan odnos prema ideji filma kao “prostora mišljenja”, gde film postaje riznica ili cultutural interface, tematizujući na razne načine koncept vizuelnih medija i pokretnih slika.



Uporedo sa izložbom, u galeriji Aneks (MMC Luka) i Kinu Valli, organizovan je i program “Kino umetnika”, koji obuhvata recentnu audiovizuelnu produkciju radova koji nastaju na mestu susreta savremene umetnosti i kinematografije, a kontekstualizuju se i prezentuju na izložbama u muzejima i galerijama, te projekcijama u bioskopima i na festivalima.

Program u galeriji Aneks strukturisan je u tri dela: Nove naracije 1, Paper Movies i Nove naracije 2 – eksperimenti s dokumentarnim, a predstavlja radove Damira Očka, Igora Grubića, Renate Poljak, Ane Hušman, Zlatka Kopljara, Vladislava Kneževića, Davida Maljkovića, Dana Okija, Matije Debeljuha, Ane Bilankov i drugih.



Problematizirajući odnos filma i vizuelnih umetnosti, program obuhvata produkciju kinematografskih oblika koji apsorbiraju tradicije kratkog, igranog, eksperimentalnog, avangardnog ili dokumentarnog filma, te video umetnosti, performansa, multimedijalnih instalacija - u medij hibridnih karakteristika, promeljivih kategorija, sklisko područje pokretnih slika koje ne nudi fiksne definicije.

Program je nastao na tragu istoimene programske koncepcije koja se odvija u Muzeju savremene umetnosti u Zagrebu.

“Cinemaniac” se od 2002. godine realizuje kao prateći program Pulskog filmskog festivala.

Pulski festival svečano je otvoren 19. jula u Areni, a u 61. izdanju predstavlja u domaćem programu 11 dugometražnih i 12 kratkih filmova, među kojima je više koprodukcija i debitantskih radova. Međunarodni program 61. Pule počeo je 12. jula, a obuhvata 17 filmova u konkurenciji za nagrade.

Festivalski program, koji uključuje i radionice, izložbe, koncerte i program za profesionalce, održava se na 15-ak lokacija.

Festivalski sajt je www.pulafilmfestival.hr, a program se nalazi i u Kalendaru Portala za kulturu jugoistočne Evrope SEEcult.org.

(SEEcult.org)

  Zlatni toranj Zvjaginjcevu



Zlatni toranj 21. Festivala evropskog filma Palić osvojio je “Levijatan” ruskog reditelja Andreja Zvjaginjceva, priča o borbi obespravljenog građanina i biznismena koji ima podršku vlasti. Nagrada za najbolji film u programu “Paralele i sudari” ravnopravno dodeljena ukrajinskom filmu “Pleme” Miroslava Slabošpitskog i estonskom “Free Range – Balada o prihvatanju sveta” Veika Ounpua.

U konkurenciji 12 ostvarenja u Glavnom takmičarskom programu 21. Palića, “Levijatan” Zvjaginceva, prema scenariju Olega Njegina i samog reditelja, proglašen je najboljim zbog snage kojom “odslikava društvo koje je izgubilo svoje vrednosti, moral i duhovnu snagu”.

Međunarodni žiri 21. Palića, kojim je predsedavao francuski reditelj, glumac i osnivač kanskog programa 15 dana reditelja Pjer Anri Delo, dodelio je Palićki toranj za najbolju režiju Ditrihu Brugemanu za film “Stanice krsta”, realizovan u nemačko-francuskoj koprodukciji. Brugeman je nagrađen za “veštinu da nam na neposredan način prikaže kako slepi fanatizam može da uništi ljudski život”, naveo je žiri 21. Palića, koji se završava 25. jula na Letnjoj pozornici svečanim uručenjem nagrada, a prikazao je ukupno oko 80 filmova.



Specijalno priznanje u Glavnom takmičarskom programu dodeljeno je švedskom filmu “Turista” Rubena Ostlunda za “izvanrednu fotografiju Fredrika Vencela koja stvara jedinstvenu atmosferu ističući glumu i priču”.

Žiri su, uz Anrija Deloa, činili i programska direktorka Berlinala Karin Hofinger iz Nemačke, reditelj Sabolč Hajdu iz Mađarske, srpska glumica Hristina Popović i scenarista i reditelj Dalibor Matanić iz Hrvatske.



Umetnički savet Festivala dodelio je nagradu “Seyfi Teoman” za najodvažniji debitantski film Ivanu Ikiću iz Srbije, reditelju filma "Varvari".

“Hrabrim i ličnim pristupom važnoj temi savremenog srpskog društva, uz podršku posvećenog autorskog tima, reditelj je uspeo da stvori film koji predstavlja svež duh u savremenoj evropskoj kinematografiji”, istakao je Umetnički savet FEF Palić.



Međunarodni žiri kritike, koji je ocenjivao deset filmova u takmičarskom programu “Parelele i sudari”, odlučio je da ex-aequo nagradi filmove “Pleme” i “Free Range – Balada o prihvatanju sveta”, ocenivši da je reč o jedinstvenim kinematografskim delima, nastalim suprotstavljanjem očekivanjima i uprkos reakcijama.

“Postoji replika u jednom od filmova koje smo pogledali, a koja glasi: ‘Nema mnogo dopadljivog u ljudima koji pokušavaju da budu ono što jesu’. Stvaranje dobrog filma čine teške odluke, suprotstavljanje očekivanjima i postavljanje sebe na liniji vatre. Odlučili smo da ex-aequo nagradimo dva filma kojima su se autori drznuli da učine upravo to, uprkos reakcijama, i da prikažu jedinstvena kinematografska dela”, naveo je žiri, koji su činili
filmska kritičarka Radio Beograda 2 Nevena Matović (predsednica), urednik i filmski kritičar Tristan Primagi iz Estonije i španski scenarista, filmski kritičar i selektor Havijer Garsija Puerto.

(SEEcult.org)

  Pobednici 8. Kratkofila Plus



Gran pri osmog festivala Kratkofil Plus u Banjaluci dobio je belgijski film “Mont d'Or” (Karen Vazquez Guadarrama), a najboljim regionalnim filmom proglašen je "Boles" Špele Čadež iz Slovenije.

Nagrade su na završetku osmog Kratkofila dodeljene i u pojedinačnim kategorijama - filmovima iz Rusije, Poljske, Irske, Slovačke i Slovenije, a prvi put od osnivanja Kratkofila specijalnu nagradu žirija dobio je film koji nije bio u takmičarskoj konkurenciji.

U pitanju su zapravo filmovi snimljeni u sklopu projekta Kratkofil Junior koji je ostvaren u saradnji sa UNICEF-om u sklopu kampanje "Govorimo o mogućnostima", čiji je cilj ukazati na prava i mogućnosti dece sa teškoćama u razvoju.



Najboljim eksperimentalnim filmom proglašen je ruski "Shadow of your smile" (Alexei Dmitriev), najboljim dokumentarcem poljski "The Supreme" (Katarzyna Gondek), a najboljim animiranim filmom irski "Coda" (Alan Holly) i slovački "Pandas" (Matuš Vizar).

Belgijski film “Mont d’Or”, dobitnik Gran prija, govori o devetogodišnjoj devojčici Nini koju majka ostavlja u udaljemom selu kako bi provela kratak odmor sa starijom rođakom i njenim momkom. Nina se, međutim, ludo zaljubljuje u 27-godišnjeg momka i tu počinje njena naivna, nevina i nemoguća ljubavna priča. Suočena sa tim novim i nepoznatim osjećanjima, Nina ne zna kako da se ponaša, pa odlučuje da imitira ponašanje starije rođake najbolje što može...



Slovenački film "Boles", proglašen najboljim u regionu, govori o mladom Filipu koji živi u siromašnom komšiluku i sanja o tome da postane slavni pisac i da ima luksuzan život u lepšem delu grada. Jednog dana njegova komšinica Tereza, starija prostitutka koju Filip pokušava da izbegne na sve načine, zamoli ga da napiše pismo njenom vereniku. Filip pristaje, ali Tereza se pojavljuje na njegovom pragu i sedmicu kasnije tražeći da napiše odgovor na prethodno pismo.

U konkurenciji je bilo oko 30 kratkih filmova, uz koje je, u revijalnom programu, prikazan i izbor dugometražnih igranih i dokumentarnih društveno-angažovanih filmova koji građani Banjaluke nisu imali priliku da vide u bioskopima.



Posebna pažnja i ove godine posvećena je projektu “Kratkofil Junior”, koji je od 2012. godine sastavni deo festivala, a kao i dosad, omogućio je i najmlađima neformalnu edukaciju u oblasti filmske umetnosti kroz radionice pod vođstvom stručnog tima, sačinjenog od režisera, kamermana, montažera i pedagoga.

Iako je izostala adekvatna podrška državnih institucija, organizatori su izrazili zadovoljstvo održanim programom.

Prema rečima predstavnika američke ambasade u BiH, Kancelarije specijalnog predstavnika u EU i UNICEF-a, koji su ove godine pružili najveću podršku, Kratkofil Plus iz godine u godinu prerasta u jedan od najprepoznatljivijih kulturnih brendova Bosne i Hercegovine, te će se podrška tih institucija nastaviti i u budućnosti, saopštili su organizatori.

Festivalski sajt je www.kratkofil.org, a program se nalazi i u Kalendaru Portala za kulturu jugoistočne Evrope SEEcult.org.

(SEEcult.org)

  Sviličićev film na Mostri



Dugometražni igrani film “Takva su pravila” hrvatskog reditelja i scenariste Ognjena Sviličića, koprodukcija Hrvatske, Srbije, Francuske i Makedonije, uvršćen je u takmičarski program “Horizonti” 71. Filmskog festivala u Veneciji.

Sviličić je na konferenciji za novinare na 61. Pulskom filmskom festivalu rekao da je to “bila jedna velika akcija” i da je ulazak njegovog filma u program “Horizonti” rezultat kako samog kvaliteta filma, tako i saradnje sa Hrvatskim audiovizuelnim centrom (HAVC) u području promocije i plasmana, a naročito “organizovanja posebnih projekcija filma na međunarodnim sajmovima”, saopštio je HAVC.

U središtu radnje Sviličićevog filma “Takva su pravila” je jedna obična zagrebačka porodica – bračni par Maja i Ivo koji se bliže penziji, sastavljajući teško kraj s krajem. Jednog dana, bez ikakvog razloga, njihovog 18-godišnjeg sina Tomu pretuče grupa klinaca, a Maja i Ivo uskoro će se naći pred najvećim izazovom u životu…

Glavne uloge tumače Jasna Žalica, Emir Hadžihafizbegović i Hrvoje Vladisavljević.



Producenti su Damir Terešak iz zagrebačke kuće MaXima Film i Janja Kralj iz francuskog KinoElektrona, a koproducenti su Nikolina Vučetić Zečetić (Biberche Productions) iz Beograda i Svetozar Ristovski (Trice Films) iz Skoplja). Film je podržan sredstvima HAVC-a, Hrvatske radiotelevizije, francuskog Nacionalnog centra za kinematografiju, Filmskog centra Srbije i Filmskog centra Makedonije.

Kameru potpisuje Crystel Fournier, scenografiju Ivan Veljača, a kostimografiju Katarina Zaninović.

Venecijanski filmski festival objavio je 24. jula program svog 71. izdanja koji obuhvata 55 filmova, od kojih je 20 u trci za Zlatnog lava.

(SEEcult.org)

  Objavljen program 71. Mostre



Venecijanski filmski festival prikazaće od 27. avgusta do 6. septembra 55 filmova, od kojih je 20 u glavnom takmičarskom programu, a među njima su i nova ostvarenja reditelja kao što su Fatih Akin, Roj Anderson (Roy Andersson), Dejvid Gordon Grin (David Gordon Green), Alehandro Gonzales Inaritu (Alejandro Gonzales Inarritu), Andrej Končalovski (Andrei Konchalovsky) i Džošua Openhajmer (Joshua Oppenheimer).

Svi filmovi u takmičarskom programu 71. Mostre imaće svetske premijere, navaili su 24. jula organizatori najstarijeg međunarodnog filmskog festivala u svetu, koji će početi američkim filmom “Birdman or (The Unexpected Virtue of Ignorance)” Alehandra Inaritua iz Meksika, s Majklom Kitonom (Michael Keaton) u glavnoj ulozi.

I ove godine na Mostri snažno je prisutna američka kinematografija, uglavnom nezavisne produkcije, pa su u trci za Zlatnog lava i filmovi “99 Homes” (Ramin Bahrani), “Manglehorn” (David Gordon Green) i “Good Kill” (Andrew Niccol), a publika će videti i filmove Pitera Bogdanoviča (Peter Bogdanovich), Lize Colodenko (Lisa Cholodenko), Džoa Dantea (Joe), Džejmsa Franka (James Franco), Berija Levinsona (Barry), Majkla Almerejde (Michael Almereyda)…

Nagrađivani turski reditelj Fatih Akin učestvuje filmom “The Cut”, koprodukcijom Nemačke, Francuske, Italije, Rusije, Kanade, Poljske i Turske, a švedski reditelj Roj Anderson velikom evropskom koprodukcijom “A Pigeon Sat on a Branch Reflecting on Existence” (Švedska, Nemačka, Norveška, Francuska).

Iz Turske u trci za nagrade učestvuje i film “Sivas” (Kaan Mujdeci), a Francuska ima čak četiri filma - “La rancon de la gloire” (Xavier Beauvois), “Le fernier coup de marteau” (Alix Delaporte), “Three Hearts” (Benoit Jacquot) i “Loin des Hommes” (David Oelhoffen), uz koprodukciju sa Italijom - “Anime Nere” Frančeska Muncija (Francesco Munzi) i sa Belgijom i Italijom - “Pasolini” Abela Ferare (Ferrare) o slavnom Pjeru Pazoliniju. Italija učestvuje i filmom “Il Giovane Favoloso” Marija Martonea.

U trci za Zlatnog lava su i iranski film “Tales” (Rakhshan Bani E’temad), ruski “The Postman’s White Nights” Končalovskog, japanski “Nobi” (Shinya Tsukamoto) i kineski “Red Amnesia” (Wang Xiaoshuai), kao i Openhajmerov film “The Look of Silence”, koprodukcija Danske, Finske, Indonezije, Norveške i Velike Britanije.

I takmičarski program “Horizonti” obećava raznovrsnost tema i žanrova.

Među učesnicima je i hrvatski reditelj Ognjen Sviličić koji će predstaviti film “Takva su pravila” – koprodukciju Hrvatske, Francuske, Srbije i Makedonije.

U središtu Sviličićevog filma je jedan običan zagrebački bračni par koji teško spaja kraj s krajem, a suočava se sa novim izazovima kada njihovog 18-godišnjeg sina bez ikakvog razloga pretuče grupa mladića.

Program “Horizonti”, koji nudi ukupno 17 naslova, počeće filmom “The President” iranskog reditelja Mohsena Makmalbafa sa Milom Jovović i Edom Harisom u glavnim ulogama.

Van konkurencije na 71. Mostri biće prikazan, između ostalog, omnibus “Words with Gods” koji potpisuje devetoro nagrađivanih reditelja, među kojima je i Emir Kusturica (Guillermo Arriaga, Amos Gitai, Mira Nair, Warwick Thornton, Hector Babenco, Bahman Ghobadi, Hideo Nakata, Alex de la Iglesia).

Van trke za nagrade najavljen je i novi film Ulriha Zajdla (Ulrich Seidl) “In the Basement”, kao i drugi deo rediteljske verzije kontroverzne “Nimfomanke” Larsa fon Trira (Von Trier).

Za zatvaranje 71. Mostre odabran je film “The Golden Era” hongkonške rediteljke i glumice Ane Hui (Ann Hui) o radikalnoj kineskoj književnici Siao Hong (Xiao) sa početka 20. veka.

Prošle godine, na jubilarnoj, 70. Mostri, Zlatnog lava osvojio je italijanski dokumentarni film “Sacro GRA” Đanfranka Rosija (Gianfranco) o životu duž autoputa koji pravi prsten oko Rima. Venecijanski filmski festival prvi put je uvrstio u takmičarski program dokumentarni film.

(SEEcult.org)

  Ponovo trijumf Milića u Puli



Akcioni ratni film “Broj 55” Kristijana Milića trijumfovao je na 61. Pulskom filmskom festivalu, osvojivši nagradu Zlatna arena u osam kategorija, uključujući za najbolji film, režiju i scenario.

Novi film Milića, koji je trijumfovao u Puli i 2007. godine filmom “Živi i mrtvi”, osvojio je Zlatnu arenu i za montažu (Veljko Segarić), scenografiju (Damir Gabelica), kostimografiju (Vedrana Rapić), masku (Ana Bulajić Črček) i specijalne efekte (Branko Repalust i Kristijan Mršić).

Glavne glumačke nagrade 61. Pulskog festivala, koji se svečano završava 26. jula uručenjem nagrada, dobili su Areta Ćurković za “Happy Endings” Darka Šuvaka, za koji je i Anita Matić Delić nagrađena za žensku sporednu ulogu, te Ivo Gregurević za ulogu u filmu “Kosac” Zvonimira Jurića, za koji je za najbolju sporednu mušku ulogu nagrađen Igor Kovač.



Film “Kosac” odneo je i Zlatnu arenu za kameru Branka Linte.

Zlatna arena za muziku dodeljena je Luki Zima za film "Zagreb Cappuccino" Vanje Sviličić, koji je odneo i nagradu "Breza" za najboljeg debitanta - Danka Vučinovića, koji je nagrađen za kameru, odnosno za “elegantna i precizna rešenja u prikazu bezličnog potrošačkog okruženja glavne junakinje”.

Zlatna arena za oblikovanje zvuka nije dodeljena.

Pobednički film 61. Pulskog festivala, “Broj 55”, u produkciji Hrvatske radio-televizije, imao je svetsku premijeru na 61. Puli, a nastao je prema scenariju Ivana Pavličića, zasnovanom na istinitom događaju.

Milićev film, kako je istakao žiri, daje "autentičan i emotivan prikaz stvarnog događaja iz Domovinskog rata". Reditelj je nagrađen za "majstorsko uprizorenje i veštu režiju kompleksnih akcijskih situacija i velikog glumačkog ansambla", a scenarista za "jasnu narativnu strukturu i direktnu karakterizaciju odnosa unutar grupe u ekstremnoj situaciji".



Prema scenariju filma “Broj 55”, mala grupa hrvatskih vojnika odlazi u jesen 1991. u patrolu improvizovanim oklopnim vozilom vlastite izrade. U obližnjem selu upadaju u zasedu, vozilo biva onesposobljeno, a oni su prisiljeni da se sakriju u obližnju kuću. Njihov otpor udruženim snagama pobunjenih Srba, JNA i srpskih specijalaca traje gotovo 24 sata, a paralelno traju napori njihovih saboraca da ih izvuku iz okruženja.

U filmu igraju Goran Bogdan, Alan Katić, Marko Cindrić, Dražen Mikulić, Marinko Prga, Darko Milas, Jan Kerekeš, Slaven Španović, Alen Liverić, Ivan Ožegović, Samir Vujčić, Hrvoje Vladisavljević, Slaven Knezović, Asim Ugljen…

Milić je i 2007. godine trijumfovao u Puli filmom “Živi i mrtvi”, koji je osvojio osam Zlatnih arena. Bio je i jedan od reditelja omnibusa “24 sata” koji je dobio nagradu za najbolji debitantski film u Puli 2002.



Žiri takmičarskog programa Hrvatskog filma činili su producentkinja Amra Bakšić Čamo, glumica Nataša Dorčić, montažerka Ivana Fumić, filmski kritičar Nik Holdsvort (Nick Holdsworth) i reditelj Antonio Nuić.

Hrvatski program činile su i manjinske koprodukcije, a ukupno je u konkurenciji bilo deset ostvarenja. Dva prvobitno najavljena filma su povučena iz programa - film “Svinjari” Ivana Livakovića zato što su producenti saopštili da zapravo nije dovršen, a "Vlog" Brune Pavića zbog brojnih pravnih nedoumica oko korišćenja muzike.

Publika 61. Pulskog festivala dodelila je nagradu Zlatna vrata Pule filmu "Šegrt Hlapić" Silvija Petranovića koji je dobio prosečnu ocenu 4,68.

Pobednički film "Broj 55" dobio je ocenu 4.61, a na trećem mestu je "Spomenik Majklu Džeksonu" Darka Lungulova (4.52) iz Beograda, koprodukcija Srbije, Hrvatske, Makedonije i Nemačke.



Najboljim kratkometražnim filmom u Hrvatskom programu proglašen je “Ko da to nisi ti” Ivana Sikavice, na osnovu odluke Žirija mladih filmofila.

U Međunarodnom programu Zlatna Arena za najbolji dugometražni film dodeljena je dansko-finsko-švedskom filmu "Betonska noć" rediteljke Pirjo Honkasalo, a posebno priznanje dobio je film "Luda ljubav" rediteljke Jessice Hausner.

Žiri Međunarodnog programa 61. Pule činili su filmski kritičar Leo Barraclough, reditelj, producent i glumac Fridrik Thor Fridriksson i reditelj Stanislav Tomić.

Zlatna Arena za najbolji kratki film dodeljena je filmu "Uljana svjećica" (Hu Wei).

Zbog vremenskih neprilika, svečana dodela nagrada 61. Pulskog festivala, umesto u Areni, pomerena je u Istarsko narodno kazalište.

Festivalski sajt je www.pulafilmfestival.hr, a program se nalazi i u Kalendaru Portala za kulturu jugoistočne Evrope SEEcult.org.

(SEEcult.org)

  Džekson pobednik 28. FFHN



Gran pri 28. Filmskog festivala Herceg Novi - Montenegro film festivala (FFHN-MFF) osvojio je crnohumorni film “Spomenik Majklu Džeksonu” reditelja Darka Lungulova iz Srbije, dok je za režiju nagrađen Nikola Vukčević iz Crne Gore za film “Dječaci iz Ulice Marksa i Engelsa”.

Velika zlatna mimoza pripala je filmu “Spomenik Majklu Džeksonu” za “hrabro i poetsko suočavanje sa surovom tranzicionom stvarnošću”, naveo je žiri, koji su činili Meto Jovanovski (predsednik), Slobodan Šnajder i Branko Baletić, a jednoglasno je odlučio o pobedniku.

Pobednički film 28. FFHN-a crna je komedija inspirisana bizarnim trendom građenja spomenika holivudskim herojima i pop ikonama po manjim mestima u Srbiji i na Balkanu (Rokiju, Tarzanu, Brusu Liju…). Lungulov je krenuo od novinske vesti da se u selu Žitište u Vojvodini gradi spomenik Rokiju, što mu se učinilo kao perfektna metafora za opšte stanje, a kako je naveo u Herceg Novom, to je i priča o svima nama koji smo još uvek zarobljeni u vakumu vremena i preispitujemo ko su bili naši heroji iz Prvog i Drugog svetskog rata – da li su to bili partizani, četnici, ko su bili naši heroji 90-ih, te ko su danas, u "bezherojskom vakumu".



Lungulov je istakao da je izuzetno počastvovan Gran prijem 28. FFHN-a i to iz više razloga - zato što je dobio tu nagradu od žirija koji izuzetno ceni i uz čija je dela filmski stasavao, a pritom u konkurenciji odličnih filmova. "Festival u Herceg Novom ima divnu publku koja razume i voli film i to još jedna nagrada autorima poput mene koji vole da odgledaju i osete svoj film zajedno sa njima. Zanimljivo je da moj novi film pod radnim nazivom 'Kralj i kraljica', nameravam da, ako je to ikako moguće, snimam velikim delom u Crnoj Gori, na Svetom Stefanu, pa se nadam da je ova nagrada dobar predznak da će se to i ostvariti", naveo je Lungulov, čiji je film svetsku premijeru imao u Karlovim Varima, a regionalnu na 61. Pulskom festivalu, dok je beogradska najavljena za 29. oktobar. Očekuje ga u medjuvremenu i Festival glumačkih ostvarenja u Nišu, te brojni međunarodni festivali (Hamburg, Helsinki, Antalija, Minks, Aras...).



Zlatna mimoza za režiju 28. FFHN-a dodeljena je Nikoli Vukčeviću za film “Dječaci iz Ulice Marksa i Engelsa” kojim je uspostavio “blizak odnos filmske priče sa publikom, vodeći veliku glumačku ekipu kroz burne godine naše prošlosti”.

Zlatna mimoza za najbolju mušku ulogu dodeljena je Janku Popoviću Volariću za ulogu u filmu “Vis a Vis” Nevia Marasovića, kojom je izgradio lik hipersenzibilnog mladog čoveka, dok je za najbolju žensku ulogu nagrađena Jasna Đuričić za “svedenu, a raskošno odigranu ulogu majke porodice i društva u raspadu” u filmu “Varvari” debitanta Ivana Ikića iz Srbije.

Za scenario je nagrađen film “Bez motivacije” izraelske scenaristkinje i rediteljke Talije Lavije koja ispisuje tragikomičnu priču žena-vojnika, razotkrivajući surovu birokratsku svakidašnjicu Izraela – zemlje u ratu.

Film “Bez motivacije” dobio je i nagradu Fondacije “Živko Nikolić”, uz obrazloženje da autorka “svedenim, a efektnim rediteljskim postupkom” prati “energične i šarmantne junakinje, tačnom rediteljskom indikacijom vodi savršenu glumačku igru i nudi nam smeh sa gorkim ukusom, film na strani žene sa velikim Ž, na strani plemenitosti i čovečnosti”. Takvi povodi i ishodi su na tragu poetike Živka Nikolića koji je u prvi plan, neretko, stavljao sudbinu žene i tragikomičnim tretmanom, almagamom “meda i žuči”, stvarao svoj čudesni filmski svet, naveo je žiri koji su činili reditelj Petar Nikolić, dramski pisac Stevan Koprivica i producent Zoran Živković.

Festivalski žiri ravnopravno je dodelio Zlatnu mimozu za kameru Đorđu Arambašiću za film “Neposlušni” Mine Đukić iz Srbije i Dimitriju Jokoviću za film “Dječaci iz ulice Marksa i Engelsa”.

Arambašić “sjajno ostvarenom atmosferom”, a Joković “razigranom kamerom” najavljuju “vrhunske estetske doživljaje”, naveo je žiri.

U dokumentarnoj kategoriji glavnu nagradu osvojio je film “Kraljica” Manuela Abramoviča, dok je specijalna nagrada dodeljena autorki iz Finske Iris Herme za film “Dete tihe zime”.

Žiri kojim je predsedavala Rada Šešić, a činili su ga i Nebojša Slijepčević i Danilo Marunović, jednoglasno je dodelio glavnu nagradu filmu “Kraljica”, uz obrazloženje da na indirektan način, kroz psihološku dramu jednog deteta, iznosi dilemu celog društva. Da li je očuvanje tradicije važnije od osećanja pojedinca? Šta čini kulturološki identitet jedne nacije i po koju cenu ga treba očuvati? Suptilno, rafinirano, uz briljantan odabir detalja, autor znalački razvijajući dramu, otvara relevantna pitanja, istakao je žiri.

Specijalna nagrada dodeljena je filmu “Dete tihe zime” - snažno ispričanoj priči o izolaciji i socijalnoj otuđenosti, obojenoj koloritom finskog mentaliteta i atmosferom skandinavske usamljenosti.

Specijalna pohvala dodeljena je filmu “Dom” Thomasa Gleasona iz Novog Zelanda – duhovitu minijaturu koju je žiri istakao kao “pravi primer moći filmskog jezika u veštim rukama”.

Dodeljene su i nagrade u selekciji studentskih ostvarenja o kojima je odlučivao žiri koji su činili Balša Poček, Marko Ugarković i Anja Dimić (predsednica).

Gran pri je dodeljen filmu “Last act” rediteljke Dine Dume, koji “prevazilazi okvire studentske produkcije i predstavlja autohtono umetničko delo, koje po umetničkim dometima pripada i festivalima profesionalne profilacije”. Tretirajuci temu Drugog svetskog rata, kroz prizmu emocije, ovaj film je duboko na strani čovečnosti, istakao je žiri.

Specijalnu nagradu za scenario dobio je film “Kam” Katarine Morano, koja kroz emotivnu priču prikazuje intiman odnos mladosti i starosti, kao i odnos prema životu i smrti.

Specijalna nagrada za vizuelni identitet žiri dodeljena je filmu “Priča o Mari iz Velog Varoša” reditelja Igora Šeregija, uz obrazloženje da poseduje sveobuhvatni estetički domet, a “odlično stilsko jedinstvo montaže, kamere, scenografije i kostima pravi jedinstveni filmski doživljaj”.

(SEEcult.org)

  Odlazak Menahema Golana



Izraelski filmski producent i reditelj Menahem Golan, dobitnik niza nagrada, među kojima je i Zlatni pečat Jugoslovenske kinoteke, preminuo je 8. avgusta u Tel Avivu u 85. godini.

Golan je preminuo prilikom posete Tel Avivu, a počast su mu odali izraelski zvaničnici i filmske zvezde sa kojima je sarađivao tokom višedecenijske karijere, tokom koje je producirao više od 200 američkih i međunarodnih filmova, a režirao ih je više od 40.

Izraelski ministar kulture Limor Livnat izjavio je da je Golan bio posebna ličnost koju će izraelska kultura zauvek pamtiti.

Među filmovima koje je producirala kuća Kenon grupa (Cannon Group), koju je Golan vodio sa svojim rođakom Joramom Globusom, bio je i “Manifesto” (1988) Dušana Makavejeva.

Golan je bio gost 40. Festa u Beogradu, na kojem mu je priređena mini-retrospektiva, a Jugoslovenska kinoteka mu je uručila svoje najviše priznanje – Zlatni pečat. U Muzeju Kinoteke su, uz “Manifesto” Makavejeva, prikazani i filmovi “Gangster Lepke” (1975) i “Obarač” (1987), koje je Golan i režirao, te “Bolero” (1984) Džona Dereka i “Mata Hari” (1985), čiji je bio producent.

Rođen 1929. godine, Golan je bio tvorac pionirskih izraelskih filmova (Sallah, Kazablan, Operation Thunderbolt i Lemon Popsicle), a kasnije je, osim u SAD, režirao i u Italiji, Holandiji, Britaniji, Indiji, Rusiji i Južnoj Africi…

Golanova Kenon grupa posebno je bila poznata po produkciji akcionih filmova (Missing in Action, The Delta Force, Invasion USA, Enter the Ninja, American Ninja, Bloodsport, Cobra…), ali je radila i ostvarenja kao što je Žan-Lik Godarova adaptacija “Kralja Lira” 1987.

Kenon grupa producirala je filmove zvezda kao što su Šon Koneri, Silvester Stalone, Čak Noris, Žan-Klod Van Dam, Čarls Bronson...

Među filmovima Kenon grupe bili su i bioskopski hitovi, kao što je za Oskara nominovani “Pomahnitali voz” sa Džonom Vojtom i Erikom Robertsom.

Golan je bio poznat i po produkciji filmova zasnovanih na stripovima (Gospodari svemira, Supermen 4, Kapetan Amerika).

Golan i Globus su vodili Kenon grupu više od decenije, ali su bili primorani da je prodaju zbog nagomilanih dugova.

Dokumentarni film o Kenon grupi prikazan je ove godine u Kanu, a još jedan je najavljen na Filmskom festivalu u Torontu u septembru.

Filmovi koje je producirao bili su više puta nominovani za Oskara, a “The Assult” je i osvojio Oskara za najbolji strani film.

Golan je bio dobitnik i nagrada u Kanu, Berlinu i na drugim filmskim festivalima.

Izraelska filmska industrija ga je osam puta proglašavala rediteljem godine, a Filmski festival u Lokarnu mu je 2010. dodelio nagradu za životno delo. Naredne godine mu je i grad Njujork odao počast.

Između ostalog, 2011. godine dobio je nagradu za životno delo na festivalu Grossmann u Ljutomeru u Sloveniji, koji je izrazio veliku žalost povodom Golanove smrti.

Pre nego što je počeo da se bavi filmom, Golan je bio avijatičar tokom izraelskog rata za nezavisnost.

(SEEcult.org)

Slavni glumac Robin Vilijams preminuo je jutros u 63. godini u svom domu u Severnoj Kaliforniji, prenose strani mediji. Policija sumnja da je reč o samoubistvu, ali njegov tim nije želeo da potvrdi ovu informaciju.


Robin je osvojio Oskara za ulogu u filmu “Dobri Vil Hanting”, a poznatiji filmovi su “Društvo mrtvih pesnika”, “Dobro jutro Vijetname”, “Noć u muzeju” i “Gospođa Dautfajer”.

  Preminula Lorin Bekol



Slavna američka filmska i pozorišna glumica Lorin Bekol (Lauren Bacall), jedna od legendi Holivuda, preminula je u Njujorku u 90. godini.

Lorin Bekol preminula je 12. avgusta od posledica moždanog udara, objavljeno je na Tviter profilu zaostavštine Hemfrija Bogarta (Humphrey Bogart), legendarnog glumca uz koga je debitovala u filmu “Imati i nemati” 1944. godine, a kasnije se za njega i udala.

Tokom holivudske karijere, koja je potrajala sedam decenija, Bekolova je status zvezde stekla ulogama u više od 40 filmova, među kojima su i “Duboki san”, “Rt Largo”, “Mračni prolaz”, “Ogledalo ima dva lica”, "Mladić s trubom", "Zapisano u vetru", “Kako se udati za milionera”, “Orijent ekspres”...

Mimoilazile su je glavne nagrade američke filmske industrije, koje je dobila više od pola veka nakon debitovanja na velikom platnu.

Za ulogu u filmu “Ogledalo ima dva lica” dobila je 1996. godine Zlatni globus za lik majke glavne junakinje (Barbra Strejsend), a bila je nominovana i za Oskara.

Počasnog Oskara dobila je 2009. godine za “centralno mesto u ‘zlatnom dobu’ filmske umetnosti”.



Rođena 16. septembra 1924. godine u Bruklinu (kao Betty Joan Perske), u poljsko-rumunskoj porodici, Lorin Bekol postala je jedna od najvećih posleratnih filmskih zvezda, poznata po portretisanju novog tipa femme fatale – nezavisnih, inteligentnih, ali i seksipilnih žena.

Bila je poznata i po svom glasu, kao i po braku sa Bogartom, za koga se udala 1945. godine. Sa Bogartom, koji je preminuo 1957. godine, imala je dvoje dece, a rodila je još jedno u braku sa Džejsonom Robardsom (Jason).

Osim na filmu, igrala je i u pozorištu, a dobila je dve nagrade Toni na Brodveju - za glavnu ulogu u mjuziklu “Aplauz” 1970. i za ulogu u predstavu “Žena godine” 1981.

Lorin Bekol objavila je okom karijere autobiografiju iz dva dela, u kojoj je, između ostalog, opisala i razočaranje koje je doživela kada je konačno nominovana za Oskara 1996. Kada je Kevin Spejsi (Spacey) čitao ime dobitnice, osetila je da joj srce tako jako kuca da nije bila sigurna da će moći da primi nagradu ako je dobije. Oskar je dobila, međutim, Žilijet Binoš (Juliette Binoche) za ulogu u “Engleskom pacijentu”.



Prvi deo autobiografije “By Myself” objavljen je 1979. godine, a u nastavku “By Myself and Then Some” iz 2005. godine, slavna glumica opisala je i brak s Bogartom i veliku tugu posle njegove smrti od raka 1957, kao i kasniji brak sa Robardsom (1961), od koga se razvela posle osam godina. Opisala je i veliku tugu i usamljenost posle smrti Ketrin Hepbern (Katherine Hepburn) i dugogodišnjeg prijatelja, takođe čuvenog glumca Gergorija Peka (Gregory Peck).

Holivudske zvezde, koje se još oporavljaju od vesti o samoubistvu popularnog glumca Robina Vilijamsa, odale su počast i Lorin Bekol, ističući njen talenat i prijateljski duh.

Barbra Strejsend, koja je bila producent, režiser i glavna glumica filma “Ogledalo ima dva lica”, izjavila je da je smrt Lorin Bekol “strašan gubitak za sve”. “Imala sam privilewgiju da je poznajem, i igram sa njom, a pre svega da je imam kao mudru i voljenu prijateljicu. Bila je originalna. Iako sve njene velike filmove možemo da gledamo iznova i iznova, nedostajaće nam”, navela je Barbra Strejsend.

Američka filmska akademija retvitovala je reči Lorin Bekol: “Bila sam veoma srećna u životu”, zajedno sa fotografijom sa dodele počasnog Oskara.

(SEEcult.org)

  Ponovo radi Patosinema!



Letnji bioskop u parku pored Dunavskog keja u Smederevu, Patosinema!, koji organizuje pozorište PATOS, ponovo će biti otvoren od 14. do 30. avgusta, nakon varljivog letnjeg vremena i povratka toplih dana.

Patosinema! ponovo donosi zanimljiv repertoar, kojim spaja Dunav i film, a ulaz je besplatan, kao i prethodne godine.

Program se u najvećoj meri sastoji od igranih filmova savremene evropske kinematografije, a najmlađe filmofile očekuje ciklus francuskih animiranih filmova.

Na zahtev publike, ponovo su na repertoaru japanski animirani filmovi, i to iz selekcije “Japanizma 2014”.

Prema navodima organizatora, Dunav je oduvek definisao i kulturno povezivao stanovnike njegovog toka, a poput reke, i filmovi povezuju različite kulture, upoznaju različita društva i deluju kako na kolektivnu, tako i na svest pojedinca.

“Odnos prema filmu često može da znači i odnos prema svetu koji nas okružuje. Tako je i sa našim Dunavom. Povezuje nas sa drugim i drugačijim kulturama i stalno upućuje jedne na druge. Smederevo zato ima obavezu da bude deo svetske kulturne baštine i da prima i šalje signale koji su deo jedne velike kulturološke slagalice”, istakao je PATOS, uz poruku “Vidimo se na lepom plavom...”

Program počinje francuskim filmovima “iz ženskog ugla” – od 14. do 17. avgusta biće prikazani “Draga Pridans” (2010), “Sin druge” (2012), “Augustina” (2012) i “Sastanak u Kiruni” (2013).

Od 21. do 24. avgusta na programu su evropski filmovi “Sofija – Istorija Evrope” (Bugarska, 2011), “Putovanje u Portugal” (Portugal, 2011), “Duška” (Holandija, 2007) i “Tvoja lepota ne znači ništa” (Austrija, 2012), a od 25. do 28. avgusta slede Dani Z'Animacije i selekcija Japanizma 2014, odnosno francuski filmovi “Priče iz noći” (2011), “Dan vrana” (2012), “Žan sa meseca” (2012) i “Koža boje meda” (2012), te japanski “Hal” (2013), “Sakasama no Patema” (2013), “Space Pirate Captain Harlock” (2013) i “Haunted Academy” (2012).

U saradnji sa Merlinka filmskim festivalom queer i LGBT filma iz Beograda, 29. avgusta biće prikazan “Vodič” (Grčka, 2011), a 30. avgusta “Savršena porodica” (SAD, 2011).

PATOS organizuje Patosinema! uz podršku Francuskog instituta iz Beograda, EUNIC evropske mreže kulturnih centara, Merlinka filmskog festivala i društva ljubitelja japanske kulture Sakurabana.

Bioskop Patosinema! podržan je i od grada Smedereva, a logističku podršku pruža Centar za kulturu Smederevo, gde će se filmovi prikazivati u slučaju lošeg vremena (Koncertna dvorana ili Hol).

Sajto PATOS-a je www.patos.org.rs, a program bioskopa na otvorenom nalazi se i u Kalendaru Portala za kulturu SEEcult.org, kao i u PRILOGU.

(SEEcult.org)

  Sećanje na Sašu Petrovića



Fondacija Aleksandar Saša Petrović i Jugoslovenska kinoteka obeležiće 20. avgusta 20-godišnjicu od smrti velikog jugoslovenskog i srpskog filmskog reditelja Aleksandra Saše Petrovića (1929-1994) okruglim stolom o njegovom delu i projekcijom filma “Skupljači perja” sa nove kopije koju je nedavno napravila Kinoteka.

Obeležavanje godišnjice Petrovićeve smrti počeće u 13 časova u Kinoteci u Uzun Mirkovoj okruglim stolom “Evropsko nasleđe Saše Petrovića – Od Lotaringije do Obedske bare”. O trajnom i međunarodnom uticaju Saše Petrovića govoriće Petar Volk, Nevena Daković, Boro Drašković, Vlastimir Sudar i Greg Dekjur Džunior (Greg De Cuir Jr) iz SAD.

Petar Volk je bio dugogodišnji profesor filmske i pozorišne istorije na Univerzitetu u Beogradu i autor velikog broja knjiga u toj oblasti, uključujući prvu monografiju o Saši Petroviću “Let nad močvarom”. Profesorka Univerziteta u Beogradu Nevena Daković, koja predaje istoriju i teoriju filma, takođe je autorka velikog broja akademskih članaka o Petroviću koji su objavljeni u Srbiji i u inostranstvu. Reditelj Boro Drašković, pedagog i blizak saradnik i prijatelj Saše Petrovića, objavio je svoje razgovore sa Petrovićem u knjizi “Film o filmu”. Greg Dekjur Džunior doktorirao je na jugoslovenskom Crnom talasu na Fakultetu dramskih umetnosti u Beogradu i autor je knjige “Jugoslovenski Crni talas”, objavljene dvojezično na srpskom i engleskom jeziku. Vlastimir Sudar predaje istoriju i teoriju filma na Univerzitetu umetnosti u Londonu, a autor je prve monografije o Saši Petroviću objavljene u Velikoj Britaniji i SAD “A Portrait of the Artist as a Political Dissident” (Portret umetnika kao političkog disidenta).

Povodom 20-godišnjice Petrovićeve smrti, u 17 sati biće prikazan njegov najpoznatiji i najnagrađivaniji film “Skupljači perja”, i to sa nove 35mm kopije koju je napravila Kinoteka.

Značaj restaurisanja domaćeg filmskog blaga predstaviće direktorka filmskog festivala “Evropa oko Evrope” iz Pariza Irena Bilić i direktor Jugoslovenske kinoteke Radoslav Zelenović, najavila je Kinoteka.

Saša Petrović je svetski poznat i priznat kao tvorac estetike “uzavrelih strasti i ciganskog melosa”, koji su imali i dalje imaju snažan uticaj na domaću i svetsku kinematografiju.

Aleksandar Saša Petrović rođen je u Parizu 14. januara 1929. godine, a dve godine kasnije njegova porodica se vratila u Beograd. Po završetku Drugog svetskog rata, Petrović je upisao studije filmske režije 1947. godine, kao pripadnik prve generacije studenata na danas čuvenom fakultetu FAMU u Pragu. Zbog raskida odnosa Jugoslavije sa Istočnim blokom, bio je primoran da se vrati već sledeće godine, kada je i započeo filmsku karijeru kao asistent Vladimira Pogačića. Posle uspešnih kratkih dokumentarnih filmova, njegov debitanstki film “Dvoje” dobio je Oktobarsku nagradu grada Beograda 1961. godine i tako je počela jedna od najuspešnijih filmskih karijera na prostoru bivše Jugoslavije.

Petrović je osvojio tri Zlatne arene u Puli, a pored Oktobarske, bio je nosilac i Sedmojulske i nagrade AVNOJ-a.

Njegov film “Tri” (1965) dobio je prvu nagradu u Karlovim Varima, a “Skupljači perja” (1967) Gran pri i nagradu kritike na Kanskom filmskom festivalu. Oba filma bila su nominovana i za Oskara.

Preveden na više od sto jezika, film “Skupljači perja” postigao je veliki uspeh i kod publike širom sveta.

Petrović se u drugom delu karijere okrenuo adaptaciji poznatih književnih dela Mihaila Bulgakova, Hajnriha Bela i Miloša Crnjanskog.

Tako je 1972. ekranizovao i čuveni romana Bulgakova “Majstor i Margarita”, oživljavajući demonske strane ljudske ličnosti i elemente natprirodnog, kao suptilnu satiru društva i sistema. Pet godina kasnije snimio je, prema romanu nobelovca Bela, nemački film “Grupni portret s damom”, sa čuvenom Romi Šnajder (Romy Schneider) u glavnoj ulozi. Ekranizacija još jednog vrhunskog književnog ostvarenja - “Seoba” Crnjanskog 1989. godine još jedno je filmsko delo neprolazne vrednosti Petrovića.

Posle izuzetno iscrpljujućih problema tokom produkcije poslednjeg filma “Seobe”, Petrović je preminuo od raka u Parizu 20. avgusta 1994. godine.

Petrovićevim imenom nazvana je glavna nagrada Festivala autorskog filma u Beogradu.

(SEEcult.org)

  Svečano otvoren 20. SFF



Sarajevo Film Festival svečano je otvoren 15. avgusta ceremonijama u Narodnom pozorištu, Letnjem kinu i bioskopu Meeting Point, uz uručenje počasne nagrade Srce Sarajeva meksičkom glumcu, reditelju i producentu Gaelu Garsiji Bernalu i francuskoj dizajnerki i rediteljki Agnes B, autorki vizuelnog identiteta SFF-a.

Ceremoniji otvaranja jubilarnog, 20. SFF-a u Narodnom pozorištu, čiji je domaćin bio mladi glumac Adnan Hasković, prisustvovali su mnogobrojni gosti iz BiH, regiona i sveta, među kojima su bili i direktor Berlinala Diter Koslik (Dieter Kosslik), britanski reditelj Majk Li (Mike Leigh) i drugi raniji dobitnici počasnog Srca Sarajeva (Roberto Olla, Gavrilo Grahovac, Bela Tarr, Manfred Schmidt, Emil Tedeschi, Marco Müller), te ličnosti iz javnog i kulturnog života BiH i regiona.

Festivalski program zvanično je počeo projekcijama omnibusa “Mostovi Sarajeva” 13 istaknutih evropskih reditelja (Aida Begić, Leonardo Di Costanza, Jean-Luc Godard, Kamen Kalev, Isild Le Besco, Sergei Loznitsa, Vincenzo Marra, Ursula Meier, Vladimir Perišić, Cristi Puiu, Marc Recha, Angela Schanelec i Teresa Villaverde) u Narodnom pozorištu, filma “Pasja ljubav” (2000) Alehandra Gonzalesa Inarutua (u Letnjem kinu HT Eronet), u kojem glavnu ulogu igra Bernal, kao i filma “O konjima i ljudima” (u bioskopu Meeting Point).



Većina filmova na kojima je Bernal radio prikazuju njegovu duboku predanost umetnosti, ali i sklonost ka ozbiljnom, pozornom i brižnom odnosu prema domovini, kao i situaciji u Latinskoj Americi i životu njenih stanovnika u celini, a posebno po pitanjima siromaštva i migracije. Zajedno s Diegom Lunom, Pablom Kruzom i Elenom Fortes, Bernal je osnovao Ambulante, meksičku neprofitnu organizaciju za promociju dokumentarističkog rada kao sredstva društvenih promena, istakli su organizatori SFF-a povodom dodele počasnog Srca Sarajeva.

Počasno Srce Sarajeva francuskoj dizajnerki Agnès B, dugogodišnjoj pokroviteljki i velikoj prijateljici SFF-a, koja je i kreirala vizuelni identitet tog festivala – Srce Sarajeva, uručeno je u Narodnom pozorištu, gde je prikazan film “Mostovi Sarajeva” sa 13 priča o Sarajevu kroz istoriju.



Publika SFF-a imaće priliku da pogleda i film Agnes B. “Moje ime je hmmm…”, u okviru programa specijalnih projekcija.

Crvenim tepihom prošetali su i Mirjana Karanović, Nana Ekvtimishvili, Simon Gross, Mirsad Purivatra, Pjer Žalica, Nikola Ležaić, Vladimir Perišić, selektorka glavnog programa SFF-a Elma Tataragić, Andrea Štaka, Zornitsa Sofia... Posebnu pažnju na festivalskom prijemu izazvala je izvršna producentkinja SARTR-a Sabina Šabić koja se pojavila u haljini sašivenoj od palestinske zastave, a kako je rekla lokalnim medijima, time je želela da pošalje mirovnu poruku.



Jubilarno izdanje SFF-a donosi do 23. avgusta rekordan broj filmova, uključujući svetske i regionalne premijere autora koji hrabro upiru prst na probleme današnjice.

Takmičarski program za igrani film obuhvata devet ostvarenja iz regiona Jugoistočne Evrope, od kojih tri imaju svetske premijere, jedan internacionalnu, a pet regionalne. Filmove će dodeliti žiri kojim predsedava mađarski reditelj Bela Tar, a prema rečima selektorke Elme Tataragić, u trci za Srce Sarajeva našla su se dela zasnovana na premisi da film nije slika, već niz slika koje stvaraju vlastiti mikrokosmos koji se kritički odnosi spram sveta u kojem živimo i iz kojeg autori crpe priče.



Prošle godine, na 19. SFF-u, gruzijski film “U procvatu” Nane Ekvtimishvili i Simona Großa pobedio je u kategoriji igranog filma, a trijumfovao je i film “Odbrana i zaštita” hrvatskog reditelja Bobe Jelčića, koji je osvojio Specijalnu nagradu žirija i Srce Sarajeva za najboljeg glumca - Bogdana Diklića iz Srbije.

Najboljim kratkim filmom proglašen je rumunski “Sena oblaka” Radua Žudea, a Specijalnu plaketu žirija dobili su Ana Nedeljković i Nikola Majdak mlađi iz Srbije za film “Rabittland”.

Nagrada Srce Sarajeva za najbolji igrani film vredna je 16.000 evra, specijalna nagrada žirija 10.000 evra, dok najbolji glumac i glumica dobijaju po 2.500 evra, koliko dobija i najbolji kratki film.

Festivalski sajt je www.sff.ba, a program se nalazi i u Kalendaru Portala za kulturu jugoistočne Evrope SEEcult.org

*Foto: SFF

(SEEcult.org)